Mικρό καλάθι» κρατούν για τη φετινή χρονιά οι οικονομικοί παράγοντες της αγοράς, καθώς φαίνεται να επιβεβαιώνονται οι προϋπάρχουσες ανησυχίες για χαμηλή κίνηση του εμπορίου κατά την περίοδο των γιορτών (παρά το δώρο των Χριστουγέννων και τα επιδόματα κοινωνικής αλληλεγγύης που διανεμήθηκαν σε εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες), διάστημα σημαντικό λόγω και της θετικής εποχικότητας που παρουσιάζει.

Έτσι, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι φοβούνται κάποια αύξηση των απολύσεων μετά και την ολοκλήρωση των εκπτώσεων, όπως και σημαντικές επιστροφές προϊόντων που είχαν παραγγελθεί από τα καταστήματα λιανικής, χωρίς τελικά να καταναλωθούν κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου.

Πέραν αυτών, με χειρότερες προοπτικές ξεκινά και η νέα χρονιά σε ό,τι αφορά την οικοδομική δραστηριότητα, η οποία, σύμφωνα με πολλούς, αποτελεί τη λοκομοτίβα της ελληνικής οικονομίας. Συγκεκριμένα, βάσει εκτιμήσεων της Alpha Bank, οι επενδύσεις σε κατοικίες φέτος προβλέπεται να μειωθούν κατά περίπου 15% σε σχέση με το 2009, όταν πέρυσι είχαμε πτώση 22%, το 2008 έφτασε σε ποσοστό 29,1% και το 2007 η υποχώρηση ήταν 6,8%!

Τέλος, οι όποιες προσδοκίες για ανάκαμψη των δημοσίων επενδύσεων (κατασκευές, πληροφορική κ.λπ.) επικεντρώνονται κυρίως στο δεύτερο εξάμηνο του 2010 και μετά, δημιουργώντας για το πρώτο μισό του έτους μια «τρύπα» έργων, με αποτέλεσμα πολλοί κλάδοι της οικονομίας να βρεθούν σε δύσκολη θέση.

Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι καθόλου βέβαιο πως τα κέρδη των εισηγμένων εταιρειών της Σοφοκλέους θα κινηθούν και αυτά καθοδικά κατά το πρώτο τέταρτο του έτους. Σύμφωνα μάλιστα με ορισμένους, θα μπορούσαν να εμφανίσουν και αξιοσημείωτη άνοδο! Και αυτό γιατί η περυσινή χρονιά -και ιδιαίτερα το πρώτο τρίμηνο- είχε χαρακτηριστεί από πολλές αρνητικές συγκυρίες, μεταξύ των οποίων είναι οι εξής:

1. Κατά το πρώτο τέταρτο του 2009, τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια είχαν φτάσει στο χαμηλότερο σημείο του έτους και οι προβλέψεις είχαν κυμανθεί σε υψηλά επίπεδα. Επίσης, δεν υπήρχαν σημαντικά κέρδη χαρτοφυλακίου λόγω της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (έγιναν περισσότερο ορατά στο β΄ τρίμηνο). Αν λοιπόν δεν προκύψει κάποια αρνητική έκπληξη, τα πιστωτικά ιδρύματα θα «τρέξουν» το πρώτο φετινό τρίμηνο με σαφώς αυξημένο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο και χωρίς σημαντική μεταβολή στο ύψος των προβλέψεων.

2. Πολλές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης και κυρίως στη Ρουμανία το πρώτο περυσινό τρίμηνο υπέστησαν, μεταξύ των άλλων, και ζημίες που προήλθαν από την υποχώρηση των τοπικών νομισμάτων σε σύγκριση με το ευρώ. Είναι αμφίβολο αν φέτος θα υπάρξει παρόμοια συγκυρία.

3. Οι μεταλλουργικές το 2009 είχαν πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από την κατακόρυφη υποχώρηση των τιμών στα μέταλλα (αλουμίνιο, χάλυβας κ.λπ.). Φέτος, εκφράζεται μια προσδοκία για άνοδο των τιμών των μετάλλων, γεγονός που αν συμβεί θα επηρεάσει σε κάποιον βαθμό και τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών του κλάδου στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

4. Πέρυσι τέτοια εποχή, ήταν σε πλήρη εξέλιξη η πολιτική του destocking (μείωσης των αποθεμάτων) από όσες επιχειρήσεις μπορούσαν να το πράξουν. Βλέπαμε, για παράδειγμα, τις πωλήσεις στα ράφια των λιανοπωλητών να περιορίζονται κατά 5% - 10% και το ποσοστό πτώσης των χονδρεμπόρων και των παραγωγών να πέφτει με διπλάσιο ρυθμό. Σε γενικές γραμμές, τουλάχιστον, εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις του destocking έχουν λίγο-πολύ εξαντληθεί, άρα φέτος δεν αναμένεται να παρατηρηθεί η συγκεκριμένη παρενέργεια για αρκετές εισηγμένες εταιρείες της Σοφοκλέους.

Ευνοεί το «γρήγορο» Πάσχα

Ένας ακόμη παράγοντας που αναμένεται να επηρεάσει θετικά τα αποτελέσματα του πρώτου φετινού τριμήνου είναι το γεγονός ότι Πάσχα θα έχουμε φέτος πολύ νωρίς, στις 4 Απριλίου. Αυτό (λόγω της θετικής εποχικότητας της αγοράς κατά το συγκεκριμένο διάστημα) σημαίνει πως κάποιο μέρος του πασχαλιάτικου τζίρου που πέρυσι εισπράχθηκε στο δεύτερο τρίμηνο του έτους φέτος θα εισπραχθεί στο πρώτο, ενισχύοντας έτσι τα αποτελέσματα των εισηγμένων τη συγκεκριμένη περίοδο και αποδυναμώνοντάς τα στο β' τρίμηνο.

** Αναδημοσίευση από το 616ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 8-12 Ιανουαρίου 2010.