Πόσο θα μειωθεί ο συντελεστής φόρου για τα αδιανέμητα κέρδη των επιχειρήσεων; Τι αντικειμενικά κριτήρια θα ισχύσουν για τους ελεύθερους επαγγελματίες; Για ποια εισοδήματα θα ισχύσει ο συντελεστής 15%; Πώς θα φορολογηθούν τα βραχυχρόνια και τα μακροχρόνια κέρδη από μετοχές; Ποιες φοροαπαλλαγές θα καταργηθούν;

Λίγα μόλις εικοσιτετράωρα πριν στηθούν οι κάλπες, σειρά ερωτήματα επί του οικονομικού προγράμματος του ΠΑΣΟΚ ζητούν απάντηση. Από τις διευκρινίσεις -αν δοθούν- θα εξαρτηθεί ποιοι και σε ποιον βαθμό θα πληρώσουν τον… λογαριασμό του δημοσιονομικού ελλείμματος και από πού θα βρεθούν τα λεφτά για να κερδίσει το ΠΑΣΟΚ, ως κυβέρνηση, το στοίχημα της ανάταξης της οικονομίας.

Βασική ραχοκοκαλιά του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ αποτελεί η υιοθέτηση της ενιαίας προοδευτικής φορολογικής κλίμακας. Το ΠΑΣΟΚ αναφέρει ότι η εφαρμογή της θα μειώσει τη φορολόγηση για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα καθώς θα επανέλθει ο συντελεστής φόρου 15%. Δεν προσδιορίζει όμως μέχρι ποια εισοδήματα θα φορολογούνται με τον παραπάνω συντελεστή, αρκούμενο μόνο σε παραδείγματα, τα οποία μάλιστα δεν συμπίπτουν.

Η εκπρόσωπος Οικονομίας του ΠΑΣΟΚ, κ. Λούκα Κατσέλη, ερωτώμενη για το θέμα, ανέφερε ότι ετήσια εισοδήματα κάτω των 30 χιλιάδων ευρώ θα ευνοηθούν από την εφαρμογή της ενιαίας φορολογικής κλίμακας και την επαναφορά του συντελεστή 15%. Αυτό σημαίνει ότι ο συντελεστής θα ισχύσει για εισοδήματα μέχρι 30 χιλιάδες ευρώ; Ο κ. Χ. Καστανίδης προσδιόρισε πρόσφατα ότι ο συντελεστής 15% θα ισχύει για εισοδήματα 850 - 1.350 ευρώ τον μήνα.

Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θα ισχύσει η ανά έτος μείωση του υψηλότερου φορολογικού συντελεστή για φυσικά πρόσωπα που αποφάσισε η νυν κυβέρνηση.

Πώς θα φορολογηθούν τα κέρδη μετοχών

Φορολόγηση μερισμάτων, τοκομεριδίων ομολόγων, υπεραξίας μετοχών και ομολόγων στην ενιαία προοδευτική κλίμακα αφού αφαιρεθεί ο φόρος που έχει ήδη παρακρατηθεί στην πηγή. Το ΠΑΣΟΚ έχει δώσει τις απαραίτητες διευκρινίσεις για το πώς θα επαναφορολογούνται στην ενιαία κλίματα τα μερίσματα και τα τοκομερίδια ομολόγων.

Σύγχυση, αντίθετα, δημιουργείται στο θέμα της υπεραξίας μετοχών από τις διαφορετικές τοποθετήσεις στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Η κ. Κατσέλη αναφέρεται σε φορολόγηση υπεραξίας μετοχών, αφού αφαιρεθούν υποαξίες, ενώ άλλα στελέχη του κόμματος αναφέρονται σε φορολόγηση των κερδών από trading μετοχών.

Αυτό σημαίνει ότι θα διαχωριστούν με ευνοϊκότερους φορολογικούς συντελεστές οι μακροχρόνιες μετοχικές τοποθετήσεις;

Το επίσημο ΠΑΣΟΚ δεν έχει επίσης τοποθετηθεί στο αν θα διατηρηθεί ή αν θα αλλάξει το υφιστάμενο φορολογικό καθεστώς συλλογικών μακροχρόνιων επενδύσεων, όπως τα Αμοιβαία Κεφάλαια και οι ΑΕΕΧ.

Τέλος, δεν έχει διευκρινιστεί ποιο φορολογικό καθεστώς θα διέπει τις συναλλαγές επί ελληνικών μετοχών, που διενεργούν οι ξένοι, οι οποίες και αντιστοιχούν περίπου στο 70% του μέσου ημερήσιου τζίρου.

Τα αντικειμενικά κριτήρια που θα ισχύσουν για τους ελεύθερους επαγγελματίες

Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ παραμένει εξαιρετικά γενικόλογο αναφορικά με τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών. Το πρόγραμμα προβλέπει κατάργηση για σειρά επαγγέλματα της αυτοτελούς φορολόγησης και φορολόγηση των εισοδημάτων στην ενιαία κλίμακα. Παράλληλα ο κ. Γ. Παπανδρέου στη ΔΕΘ δήλωσε ότι θα επανέλθουν και τα αντικειμενικά κριτήρια για τον υπολογισμό της φορολογητέας ύλης των ελεύθερων επαγγελματιών.

Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει διευκρινίσει ποιες δραστηριότητες θα πάψουν να φορολογούνται αυτοτελώς καθώς και με ποια τεκμήρια θα προκύπτει ο υπολογισμός της φορολογητέας ύλης.

Αδιευκρίνιστο έχει παραμείνει από το ΠΑΣΟΚ και το πώς θα κλιμακώνεται ο συντελεστής του φόρου κληρονομιάς και γονικής μεταβίβασης. Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ προβλέπει την κατάργηση του Ενιαίου Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΕΤΑΚ) και την επαναφορά του φόρου κληρονομιάς με κλιμάκωση του συντελεστή ανάλογα με το ύψος της μεταβιβαζόμενης περιουσίας.

Τέλος, το ΠΑΣΟΚ έχει δηλώσει ότι θα επαναφέρει τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ) και πως επεξεργάζεται τρόπους προκειμένου να καταστεί λειτουργικός μια και στην προηγούμενη εφαρμογή του δεν μπορούσε να συλλάβει τις εξωχώριες εταιρίες με ακίνητα που διαθέτουν οι φορολογούμενοι.

Θολό το φορολογικό πλαίσιο για επιχειρήσεις

Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ καθίσταται ιδιαίτερα θολό όσον αφορά στη φορολογία των νομικών προσώπων. Προς το παρόν από την κ. Κατσέλη έχει διευκρινιστεί ότι θα μειωθεί σημαντικά ο συντελεστής για τα αδιανέμητα κέρδη χωρίς να οριστικοποιηθεί πού θα διαμορφωθεί. Σήμερα ο συντελεστής φόρου για τα αδιανέμητα παραμένει στο 25%.

Επιπλέον, δεν έχει δηλωθεί κατηγορηματικά αν το ΠΑΣΟΚ θα αυξήσει την αυτοτελή φορολόγηση των νομικών προσώπων για έσοδα από μερίσματα, τοκομερίδια ομολόγων και κέρδη από μετοχές και ομόλογα. Το πρόγραμμα του κόμματος αναφέρεται σε σταθερό φορολογικό πλαίσιο, χωρίς όμως να παρέχει καμία επιπλέον διευκρίνιση.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει δηλώσει ότι θα καταργηθούν χαριστικές φοροαπαλλαγές που δόθηκαν σε τράπεζες και σε επιχειρήσεις επί κυβερνήσεων της Ν.Δ. χωρίς να εξειδικεύσει, όπως και τα υπόλοιπα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, σε τι αναφέρεται.

Άλλα στελέχη του ΠΑΣΟΚ σημειώνουν πως θα χρηματοδοτηθούν οι επιχειρήσεις που εμφανίζουν αύξηση απασχόλησης. Προφανώς αναφέρονται στον νέο αναπτυξιακό νόμο που η κ. Κατσέλη έχει υποσχεθεί ότι θα δοθεί σε διαβούλευση έναν μήνα μετά την ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ.

Η σύνδεση των επιχορηγήσεων του αναπτυξιακού με την αύξηση της απασχόλησης ίσχυε και το 1998, με αποτέλεσμα οι επιχειρηματίες να συστήνουν νέες εταιρίες για τις νέες επενδύσεις προκειμένου να αξιοποιούν τα επενδυτικά κίνητρα στο έπακρο.

Τι θα γίνει με τις ενδοομιλικές συναλλαγές

Ένα από τα καυτά ζητήματα της προεκλογικής ατζέντας για τις επιχειρήσεις είναι η διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ ότι προτίθεται να βάλει τέλος στην πλασματική εμφάνιση χαμηλών κερδών από θυγατρικές πολυεθνικών εταιριών θεσπίζοντας αυστηρούς κανόνες για τις ενδοομιλικές συναλλαγές.

Πρόθεση εξαιρετικά φιλόδοξη σύμφωνα με ορκωτούς λογιστές καθώς υπάρχουν αφενός οι κοινοτικές οδηγίες που έχουν ήδη ενσωματωθεί και αφετέρου οι διακρατικές συμφωνίες αποφυγής διπλής φορολόγησης. Περιθώρια για αυστηρότερους ελέγχους φυσικά και υπάρχουν σε επίπεδο εθνικής νομοθεσίας, προϋποθέτουν όμως ελεγκτικούς μηχανισμούς που να λειτουργούν πολυεπίπεδα και αποτελεσματικά, σημειώνουν οι ίδιοι.

Για τις εξωχώριες εταιρίες προβλέπεται ότι όλες οι συναλλαγές τους θα διενεργούνται μέσω τραπεζικών λογαριασμών, ενώ έχει προαναγγελθεί η διενέργεια αυστηρών ελέγχων στις εξωχώριες εταιρίες που ελέγχουν ακίνητα.

Τέλος, το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ προβλέπει κωδικοποίηση και απλοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, επαναφορά του point system, δειγματοληπτικούς ελέγχους και μηχανισμό επίλυσης φορολογικών διαφορών.

Ενιαία εποπτεία και ερωτήματα για τις τράπεζες

Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ προβλέπει ενιαία εποπτεία για όλο τον χρηματοοικονομικό τομέα, χωρίς να διευκρινίζεται σε ποιο βάθος χρόνου και υπό ποια από τις σημερινές ανεξάρτητες αρχές θα διενεργηθεί η ενοποίηση.

Στελέχη του ΠΑΣΟΚ έχουν δηλώσει επανειλημμένα ότι χρειάζεται οι τράπεζες του Δημοσίου να λειτουργούν ως δημόσιος πυλώνας, στηρίζοντας τις αναπτυξιακές προσπάθειες της χώρας.

Κυκλοφορούν σενάρια για εισηγήσεις συγχωνεύσεων τραπεζών δημοσίου συμφέροντος, με στόχο τη δημιουργία ισχυρής κρατικής τράπεζας, ή σενάρια για εισηγήσεις μετατροπής του Τ.Τ. σε "τράπεζα φτωχών", σε τραπεζικό ίδρυμα δηλαδή που θα ειδικευτεί στη χορήγηση δανείων σε χαμηλά εισοδήματα.

Αλλαγή κριτηρίων για δάνεια από το ΤΕΜΠΜΕ και το Ταμείο Αναχρηματοδότησης

Ως κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ θα προχωρήσει σε άμεση αλλαγή των κριτηρίων χορήγησης δανείων μέσω ΤΕΜΠΜΕ έχει δηλώσει η κα Λ. Κατσέλη. Ανέφερε δε χαρακτηριστικά ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα δανειοδοτούνται με την προσκόμιση τιμολογίων αγοράς πρώτων υλών ή εμπορευμάτων προκειμένου τα λεφτά να κατευθυνθούν στην πραγματική οικονομία και όχι να γίνονται …καταθέσεις.

Επιπλέον το ΠΑΣΟΚ θα προωθήσει την σύσταση και λειτουργία Ταμείου Αναχρηματοδότησης. Το Δημόσιο θα εγγυάται μέσω ομολόγων την αναχρηματοδότηση δανεισμού επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από την κρίση επιδιώκοντας με τον τρόπο αυτό να ανοίξουν οι κάνουλες του δανεισμού από πλευράς τραπεζών.

Τι θα γίνει με την επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών;

Το ΠΑΣΟΚ έχει εξαγγείλει "γενναία" επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών επί τέσσερα χρόνια, για προσλήψεις νεοεισερχομένων στην εργασία. Δεν έχει δοθεί καμία διευκρίνιση για το ύψος της επιδότησης και για τα κριτήρια με τα οποία θα ενταχθούν στο μέτρο οι εργοδότες. Τέλος, δεν έχει καν ερωτηθεί το ΠΑΣΟΚ σχετικά με τις επιδράσεις που ενδέχεται να έχει στην αγορά εργασίας το παραπάνω μέτρο σε μια περίοδο περικοπών κόστους από τις επιχειρήσεις.

Καμία διευκρίνιση δεν έχει δοθεί και για τα ποια κλειστά επαγγέλματα θα θέσει στην ατζέντα του κοινωνικού διαλόγου προς… απελευθέρωση η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.