* Ο αναλυτικός πίνακας με τις αποδόσεις των διυλιστηρίων και των εταιριών εμπορίας πετρελαίου δημοσιεύεται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

H φετινή χρονιά ξεκίνησε με πολύ κακούς οιωνούς για τον κλάδο των πετρελαιοειδών και τελικά οι δυσμενείς πιθανότητες επιβεβαιώθηκαν και στην πράξη: 

* Η διεθνής οικονομική κρίση επέδρασε αρνητικά στη ζήτηση (κυρίως στο βιομηχανικό καύσιμο, στα λιπαντικά κ.λπ.).

* Το περιθώριο διύλισης για ένα σύνθετο διυλιστήριο στη Μεσόγειο συρρικνώθηκε πολύ στο πρώτο φετινό εξάμηνο στα 4,69 δολάρια/βαρέλι, έναντι 6,16 δολαρίων/βαρέλι την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. 

* Η δραματική υποχώρηση των περιθωρίων διύλισης έγινε ακόμη πιο επαχθής για τα ελληνικά διυλιστήρια, εξαιτίας και της λογικής υποχώρησης στην ισοτιμία του αμερικανικού δολαρίου έναντι του ευρώ.

Όσον αφορά σε αυτή τη συγκυρία, τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών του κλάδου στο πρώτο εξάμηνο -τηρουμένων των αναλογιών- υπήρξαν από ικανοποιητικά έως εξαιρετικά.

--- Τα διυλιστήρια

Τα Ελληνικά Πετρέλαια υποχρεώθηκαν μεν σε υποχώρηση καθαρών κερδών από τα 226,9 εκατ. ευρώ στα 140,5 εκατ. ευρώ στο πρώτο μισό του έτους, πλην όμως το ποσοστό πτώσης ήταν σχετικά περιορισμένο λόγω της διαφοροποίησης των δραστηριοτήτων του ομίλου (π.χ. χημικά, μεγάλη έκθεση στην εμπορία κ.λπ.), ενώ από το δεύτερο εξάμηνο τα περιθώρια διύλισης αναμένεται να τα επηρεάσει θετικά σειρά επενδύσεις οι οποίες στοχεύουν στην εξοικονόμηση ενέργειας.
 
Τη μεγάλη έκπληξη στον κλάδο την έχει κάνει η εταιρεία Motor Oil, καθώς σε μια τόσο δυσμενή συγκυρία και χωρίς έντονη διαφοροποίηση δραστηριοτήτων κατάφερε να σημειώσει τόσα κέρδη όσα περίπου και πέρυσι (105,1 εκατ. ευρώ έναντι 109,3 εκατ. ευρώ)!

Οι αναλυτές απέδωσαν την εξέλιξη αυτή στην υπεροχή και στην ευελιξία του διυλιστηρίου της Κορίνθου, όπου μπορεί να αλλάζει εύκολα το μίγμα της παραγωγής μεταξύ βενζίνης, πετρελαίου κίνησης και λοιπών προϊόντων, εκμεταλλευόμενο κάθε φορά κομμάτια της αγοράς που εμφανίζουν ζήτηση και μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους.
 
Ενδεικτικό είναι αυτό που συνέβη κατά το δεύτερο φετινό τρίμηνο, όταν η εταιρεία εκμεταλλεύτηκε τη ζήτηση για παραγωγή ασφάλτου στην Ελλάδα και στη βόρεια Αφρική.

Ύστερα λοιπόν από αυτά, οι αναλυτές σκέφτονται: από τη στιγμή όπου η Motor Oil καταφέρνει να διατηρήσει την κερδοφορία της σε ένα τόσο δύσκολο εξάμηνο, τι θα μπορούσε κάποιος να προβλέψει για την κερδοφορία του μέλλοντος, όταν π.χ. το 2010: 

* Θα υπάρχει αυξημένη κατά 25% παραγωγική δυναμικότητα στο διυλιστήριο εξαιτίας της επένδυσης που οδεύει προς το τέλος της. 

* Υπάρχει η ελπίδα τα περιθώρια διύλισης να διατηρηθούν σε τόσο χαμηλά επίπεδα, αν μάλιστα συνεκτιμηθούν και οι προσδοκίες για διεθνή οικονομική ανάκαμψη (από μια τέτοια εξέλιξη θα ευνοηθεί φυσικά και ο όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων). 

* Οι εκροές λόγω του μεγάλου επενδυτικού προγράμματος θα σταματήσουν στις αρχές του επόμενου έτους.

--- Χαμόγελα και στην εμπορία

Καλύτερα σε σχέση με πέρυσι φαίνεται να κινούνται οι εισηγμένες εμπορικές εταιρείες του κλάδου, καθώς ο σχετικά ψυχρός χειμώνας (σε συνδυασμό με τη χαμηλότερη τιμή πετρελαίου) επηρέασε θετικά τη ζήτηση για πετρέλαιο θέρμανσης.

Όμως φαίνεται να υπάρχει κάποια εξισορρόπηση και στον ανταγωνισμό μεταξύ των πρατηρίων, ο οποίος πήρε μεγάλες διαστάσεις κατά το πρόσφατο παρελθόν. Να σημειωθεί επίσης ότι από τις ανακατατάξεις που δείχνουν να δρομολογούνται στις μεγάλες δυνάμεις του κλάδου (BP, Shell) οι μικρομεσαίες αλυσίδες μάλλον κερδίζουν παρά χάνουν.

Η θετικότερη έκπληξη του πρώτου εξαμήνου ήταν η Revoil, η οποία αύξησε στο συγκεκριμένο διάστημα τα καθαρά της κέρδη από τις 700.000 ευρώ στο 1,2 εκατ. ευρώ. Η ανοδική πορεία των κερδών της εταιρείας φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και στο δεύτερο μισό του 2009 και η Κύπρου Χρηματιστηριακή προβλέπει για το σύνολο της χρήσης καθαρά κέρδη 3,2 εκατ. ευρώ, έναντι 1,46 εκατ. ευρώ το 2008.

Θετικά επίσης φαίνεται να επιδρά η σταδιακή αύξηση του δικτύου των πρατηρίων (αν και μόνο τέσσερα νέα προστέθηκαν στο δίκτυο κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους) και κυρίως η «ωρίμανση» του μεγάλου δικτύου που αποσπάστηκε από τον ανταγωνισμό κατά το παρελθόν. Η Κύπρου Χρηματιστηριακή «βλέπει» στη μετοχή μονοψήφιο δείκτη P/E και μερισματική απόδοση 6,4% (με τιμή στο 1,04) για το επόμενο έτος.

Αναφορικά με τη Cyclon η επιδείνωση της κερδοφορίας της δεν προήλθε από το δίκτυο λιανικής (αυξήθηκε από τα 183 στα 196 πρατήρια) αλλά από την υποχώρηση της ζήτησης στον τομέα των λιπαντικών.

Ανοδική κερδοφορία σημείωσε και η ΕΛΙΝΟΪΛ, η οποία μάλιστα ενισχύθηκε και από την αύξηση κεφαλαίου με καταβολή μετρητών που πραγματοποίησε. Στο πρώτο φετινό εξάμηνο ο αριθμός των πρατηρίων ανέβηκε κατά 28 (στα 560), το EBITDA αυξήθηκε σε ποσοστό 5,2% και τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν στο 1,1 εκατ. ευρώ σε αντίθεση με μικρές ζημίες που είχε την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

* Ο αναλυτικός πίνακας με τις αποδόσεις των διυλιστηρίων και των εταιριών εμπορίας πετρελαίου δημοσιεύεται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

** Αναδημοσίευση από το 601ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 25-29 Σεπτεμβρίου 2009.