Το Απρίλιο του 2009 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 469 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το Απρίλιο του 2008 και διαμορφώθηκε σε 2.997 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας τη σημαντική υποχώρηση του εμπορικού ελλείμματος, η οποία μόνο εν μέρει αντισταθμίστηκε από την εξάλειψη του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων και τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών. Την ίδια περίοδο το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων δεν παρουσίασε αξιόλογη μεταβολή.

Η υποχώρηση του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου (κατά 1.223 εκατ. ευρώ) προήλθε από τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 684 εκατ. ευρώ (επειδή η δαπάνη για εισαγωγές περιορίστηκε κατά 23,9%, δηλαδή με ρυθμό διπλάσιο από ό,τι οι εισπράξεις από εξαγωγές, οι οποίες παρουσίασαν μείωση κατά 12,2%), καθώς και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 332 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 207 εκατ. ευρώ.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 293 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της πτώσης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών (κατά 228 εκατ. ευρώ), ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων παρέμεινε περίπου στα αντίστοιχα περυσινά επίπεδα, δεδομένου ότι το ποσό των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, κονδύλια που επιβαρύνουν κυρίως το συγκεκριμένο ισοζύγιο, παρέμεινε σχεδόν σταθερό.

Το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων ουσιαστικά μηδενίστηκε (εμφάνισε πολύ μικρό έλλειμμα), έναντι πλεονάσματος τον Απρίλιο του 2008, σχεδόν αποκλειστικά λόγω της μείωσης των μεταβιβάσεων από την ΕΕ στον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Σημειώνεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Τμήμα Εγγυήσεων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις - πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό).

Το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου 2009 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 2.564 εκατ. ευρώ ή 19,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008 και διαμορφώθηκε σε 10.327 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά τη σημαντική μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, ενώ την ίδια περίοδο τα πλεονάσματα των ισοζυγίων υπηρεσιών και τρεχουσών μεταβιβάσεων περιορίστηκαν και το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων αυξήθηκε.

Ο περιορισμός του συνολικού ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου κατά 4.354 εκατ. ευρώ προήλθε από τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος των αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 2.380 εκατ. ευρώ, των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1.464 εκατ. ευρώ και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 510 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά το εμπορικό ισοζύγιο εκτός πλοίων και καυσίμων, οι πληρωμές για εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2.934 εκατ. ευρώ ή 22,2%, δηλαδή περισσότερο από ό, τι οι εισπράξεις από εξαγωγές, οι οποίες μειώθηκαν κατά 553 εκατ. ευρώ ή 13,0%.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών μειώθηκε κατά 919 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή προήλθε κυρίως από τον περιορισμό των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών -- οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) μειώθηκαν κατά 24,5% -- και την αύξηση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες.

Τέλος, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους και οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν (κατά 11,6% και 9,7% αντίστοιχα), με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις για ταξιδιωτικές υπηρεσίες να μειωθούν και αυτές κατά 29 εκατ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 279 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με την αύξηση κυρίως των καθαρών πληρωμών για τόκους ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και για τόκους καταθέσεων και δανείων, ενώ οι καθαρές πληρωμές για μερίσματα και κέρδη μειώθηκαν.

Τέλος, το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε μείωση κατά 592 εκατ. ευρώ, η οποία κυρίως αντανακλά μείωση των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης από την ΕΕ.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το Απρίλιο του 2009 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 335 εκατ. ευρώ, έναντι 378 εκατ. ευρώ το Απρίλιο του 2008. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).
Το τετράμηνο Ιανουαρίου - Απριλίου 2009 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 814 εκατ. ευρώ, έναντι 1.794 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2008.

Η εξέλιξη αυτή αντανακλά κυρίως τον περιορισμό των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Έτσι, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 2.194 εκατ. ευρώ, έναντι 3.766 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2008.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) παρουσίασε έλλειμμα 2.662 εκατ. ευρώ το Απρίλιο του 2009, έναντι ελλείμματος 3.088 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2008. Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου του 2009 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 9.513 εκατ. ευρώ, έναντι 11.097 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2008, δηλαδή μειώθηκε κατά 14,3%.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Απρίλιο του 2009 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή 969 εκατ. ευρώ. Η σημαντικότερη συναλλαγή της κατηγορίας αυτής αφορά εισροή 661 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή της Credit Agricole S.A. (Γαλλία) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Emporiki Bank. Επίσης, σημειώθηκε εισροή 111 εκατ.ευρώ από την Dubai Financial Limited (HAE) η οποία εξαγόρασε τη συμμετοχή της Commerzbank AG (7,74%) στο μετοχικό κεφάλαιο της MIG. Στην κατηγορία των αμέσων επενδύσεων στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος κατεγράφη καθαρή εκροή 90 εκατ. ευρώ.

Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά εκροή 48,2 εκατ. ευρώ για την εξαγορά του 12,6% του μετοχικού κεφαλαίου της Albanian Mobile Communications, η οποία ελέγχεται από το Αλβανικό Δημόσιο, από την Cosmote, η οποία αύξησε το ποσοστό συμμετοχής της στην εν λόγω εταιρία στο 95%.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 7,2 δισεκ. ευρώ, η οποία αντανακλά την αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού (κατά 3,7 δισεκ. ευρώ) και τη μείωση (εκροή) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου (κατά 3,4 δισεκ. ευρώ). Επίσης παρατηρήθηκε αύξηση (εκροή) ύψους 301 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές εξωτερικού, καθώς και αύξηση (εισροή) ύψους 321 εκατ.ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.

Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 9,4 δισεκ. ευρώ, η οποία αντανακλά κυρίως την αύξηση (εισροή) των τοποθετήσεων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών του εξωτερικού σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (κατά 9,1 δισεκ. ευρώ) και την μείωση (εισροή) κατά 619 εκατ. ευρώ των αντίστοιχων τοποθετήσεων Ελλήνων σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού. Η εξέλιξη αυτή υπεραντιστάθμισε κατά πολύ την εκροή ύψους 297 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή δανείων που είχαν χορηγηθεί από μη κατοίκους σε κατοίκους Ελλάδος (κυρίως στο δημόσιο και δευτερευόντως στον ιδιωτικό τομέα).

Το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2009 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 967,1 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθε σε 1.310 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό έφθασε τα 343 εκατ. ευρώ.
Την ίδια περίοδο σημειώθηκε καθαρή εισροή ύψους 8,0 δισεκ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα, σημειώθηκε εισροή κεφαλαίων για αγορές ομολόγων και εντόκων του Ελληνικού Δημοσίου από μη κατοίκους (ύψους 5,9 δισεκ. ευρώ). Εισροή κεφαλαίων καταγράφηκε επίσης λόγω μείωσης των τοποθετήσεων κατοίκων Ελλάδος σε ομόλογα και έντοκα του εξωτερικού (κατά 2,6 δισεκ. ευρώ).

Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 1 δισεκ. ευρώ αντανακλά την αύξηση (εισροή) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (κατά 11,1 δισεκ. ευρώ) η οποία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό (κατά 8,1 δισεκ. ευρώ) και από την εκροή 1,9 δισεκ. ευρώ για την αποπληρωμή δανείων που είχαν χορηγηθεί τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα από μη κατοίκους.

Στο τέλος Απριλίου 2009 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 2,7 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)

Σημείωση: Τα στατιστικά στοιχεία για το Ισοζύγιο Πληρωμών του μηνός Μαΐου 2009 θα ανακοινωθούν στις 21 Ιουλίου του 2009.