Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την πορεία των εσόδων καθιερώνει το υπουργείο Οικονομικών για το 2009, προκειμένου να μην επαναληφθούν οι δραματικές αστοχίες του 2008 που στοίχισαν απώλεια εσόδων 2 δισ. ευρώ.

Η ηγεσία του υπουργείου έχει ήδη ενημερώσει τις Βρυξέλλες ότι θα παρακολουθεί στενά και με βάση συγκεκριμένους στόχους την πορεία των εσόδων μήνα με τον μήνα από τις εφορίες, διενεργώντας παράλληλα εντατικές διασταυρώσεις και συγκρίσεις με τα αποτελέσματα παρελθόντων μηνών, διαμορφώνοντας έτσι ένα «early warning system». Όπως τονίζει, μάλιστα, αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, «αν οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται, θα πέφτουν κεφάλια».

Παράλληλα, σχεδιάζονται μέτρα για την αναπλήρωση των εσόδων που θα χαθούν εξαιτίας της προβλεπόμενης καθίζησης του ρυθμού ανάπτυξης. Με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το υπουργείο Οικονομίας χαμήλωσε τον πήχη από το 2,7% στο 1,1% φέτος με βάση το αισιόδοξο σενάριο (0,5% στο «μαύρο» σενάριο).

Η επιβράδυνση αυτή μεταφράζεται σε απώλεια εσόδων 1,6 δισ. ευρώ από έμμεσους φόρους (κυρίως λόγω της χαμηλότερης κατανάλωσης), ενώ 600 εκατ. ευρώ θα είναι οι απώλειες από τους άμεσους φόρους (εξαιτίας της προβλεπόμενης πτώσης των εταιρικών κερδών).

Για την τόνωση των εσόδων, το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών εξετάζει την κλιμάκωση των συντελεστών του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων, ώστε οι έχοντες να επιβαρύνονται περισσότερο, ενώ, στο πλαίσιο της απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους από το καλοκαίρι, στο τραπέζι έχουν πέσει και προτάσεις για παράλληλη αύξηση των φόρων στα τσιγάρα με επιχείρημα την προστασία της δημόσιας υγείας.

Δεδομένη θεωρείται και η επαναφορά του αφορολογήτου των 10.500 ευρώ για επιτηδευματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, μέτρο από το οποίο το οικονομικό επιτελείο με την προηγούμενη σύνθεσή του προσδοκούσε την είσπραξη εσόδων ύψους 350 εκατ. ευρώ.

Τα αποτελέσματα των μηνών που μεσολάβησαν από την ανακοίνωση του μέτρου έως σήμερα έδειξαν, όμως, ότι η απώλεια εσόδων είναι πολλαπλάσια, καθώς αυξήθηκε η φοροδιαφυγή. Οι επιτηδευματίες φαίνεται πως για να βγάλουν τα σπασμένα του κεφαλικού φόρου σταμάτησαν να δηλώνουν εισοδήματα, γεγονός που αντανακλάται στην καθίζηση των εσόδων από ΦΠΑ.

Στίγμα για τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης στο μέτωπο των φόρων αναμένεται να δώσει κατά την παρουσίαση του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης -κατά πάσα πιθανότητα την Πέμπτη- ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γ. Παπαθανασίου.