Ειδικά ομόλογα ύψους περί τα 3 δισ. ευρώ έχουν ήδη εκχωρηθεί στις τράπεζες στο πλαίσιο του πακέτου ενίσχυσης της ρευστότητας της οικονομίας, ενώ αποκαθίσταται σταδιακά η χρηματοδότηση επιχειρήσεων και ιδιωτών, σημειώνει μεταξύ άλλων η Ελληνική Ένωση Τραπεζών. 

Ειδικότερα, για την πλήρη πληροφόρηση του κοινού αναφορικά με το περιεχόμενο και τη λειτουργία του ελληνικού νόμου για την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών επισημαίνει τα ακόλουθα:

1. Το Πρόγραμμα ενίσχυσης της ρευστότητας της οικονομίας, ύψους € 28 δισ., είναι όμοιο με αντίστοιχα προγράμματα και άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2. Αντίθετα, όμως, από τα προγράμματα άλλων χωρών, δεν πρόκειται για πρόγραμμα διάσωσης τραπεζών, αλλά για πρόγραμμα ενίσχυσης της οικονομίας (νοικοκυριών και επιχειρήσεων) μέσω των τραπεζών.

3. Όλοι οι όροι του Προγράμματος έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

4. Το Πρόγραμμα δεν αφορά την παροχή μετρητών από το κράτος προς τις τράπεζες, αλλά συνδυασμό ομολόγων και εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου και δεν επιβαρύνει τον προϋπολογισμό.

5. Το Πρόγραμμα έχει τρία σκέλη:

• Παροχή στις τράπεζες από το Δημόσιο ομολόγων του συνολικού ύψους € 5δισ. έναντι αγοράς από το Δημόσιο προνομιούχων μετοχών των τραπεζών.

Η ρευστοποίηση από τις τράπεζες των ομολόγων αυτών θα παράγει αντίστοιχη ρευστότητα € 5δισ. που θα μπορεί να διατεθεί μέσω δανείων στην οικονομία.

Επιπλέον, η ρευστότητα που θα προέλθει από τις προνομιούχες μετοχές θα είναι μονιμότερου χαρακτήρα, ούτως ώστε να μπορεί να συνυπολογιστεί στο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κάθε τράπεζας, ενισχύοντας και τα εποπτικά της κεφάλαια.

• Παροχή στις τράπεζες εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου συνολικού ύψους € 15 δισ. που θα εγγυώνται εκδόσεις ομολόγων τους. Αυτό θα επιτρέψει στις τράπεζες να πωλήσουν σε επενδυτές δικά τους ομόλογα με την εγγύηση του Δημοσίου και να αντλήσουν ρευστότητα, ούτως ώστε να συνεχίσουν τη δανειακή τους δραστηριότητα. Οι εγγυήσεις αυτές είναι από 3 μήνες έως 3 χρόνια και θα δίνονται από το Δημόσιο έναντι προμήθειας.

• Παροχή στις τράπεζες ειδικών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου ύψους € 8 δισ. έναντι προμήθειας ή έναντι εκχώρησης στο Δημόσιο ισόποσου σχεδόν χαρτοφυλακίου δανείων τους προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Τα ομόλογα αυτά θα ρευστοποιούνται από τις τράπεζες και το προϊόν της ρευστοποίησης θα διατίθεται σε στεγαστικά δάνεια και σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους.

6. Το Πρόγραμμα θα ωφελήσει τον φορολογούμενο, αφού εκτός από το έμμεσο όφελος παροχής ρευστότητας προς την ελληνική οικονομία, το Ελληνικό Δημόσιο θα έχει απόδοση 10% για τις προνομιούχες μετοχές (€ 500 εκατ. είσπραξης τόκων σε ετήσια βάση) και έσοδα € 230 εκατ. από τις προμήθειες που θα καταβάλλονται για τις εγγυήσεις και τα ομόλογα, σε ετήσια βάση. Ταυτόχρονα, σε όσες τράπεζες κάνουν χρήση των δύο πρώτων σκελών, το Δημόσιο θα έχει veto σε αποφάσεις που αφορούν τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών προς τα μέλη Διοίκησης και τα ανώτατα στελέχη τους.

7. Ο τρίτος πυλώνας έχει ήδη ενεργοποιηθεί, ενώ και οι άλλοι δύο αναμένεται να ενεργοποιηθούν άμεσα, αφού πλέον διευθετήθηκαν όλες οι σχετικές διαδικαστικές πράξεις.

Μέχρι σήμερα έχουν εκχωρηθεί στις τράπεζες ειδικά ομόλογα ύψους περί τα 3 δισ. ευρώ. Ήδη οι θετικές επιπτώσεις είναι ορατές, καθώς αποκαθίσταται σταδιακά η ομαλή χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ιδιωτών. Εκτιμάται δε ότι το Πρόγραμμα αυτό είναι απόλυτα επαρκές για τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας.

Αναλυτικά ως προς τα τρία σκέλη

1ο σκέλος

• το Ελληνικό Δημόσιο θα αγοράσει, παρέχοντας ομόλογα, προνομιούχες μετοχές των τραπεζών που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, ύψους μέχρι 5 δισ. Ευρώ, που θα έχουν ετήσια σταθερή απόδοση 10% για το Δημόσιο

• τα ομόλογα που θα καταβληθούν από το Δημόσιο για την αγορά των μετοχών θα επιστραφούν εντός πενταετίας το αργότερο, ξεκινώντας από την 1/7/2009

• οι προνομιούχες μετοχές δεν παρέχουν δικαίωμα ψήφου στο Δημόσιο μαζί με τους κοινούς μετόχους ούτε έχουν τα χαρακτηριστικά και τα άλλα δικαιώματα των κοινών μετοχών και, επομένως, δεν μεταβάλλεται η οποιαδήποτε συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών

• το Δημόσιο θα έχει veto σε αποφάσεις που αφορούν τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών προς τα μέλη Διοίκησης και τα ανώτατα στελέχη των τραπεζών

2ο σκέλος

• το Ελληνικό Δημόσιο θα διευκολύνει τις τράπεζες να αντλήσουν κεφάλαια από τις κεφαλαιαγορές, με την έκδοση ομολόγων, παρέχοντας, έναντι προμήθειας, την εγγύησή του ύψους μέχρι 15 δισ. Ευρώ

• η διευκόλυνση αυτή θα έχει μέγιστη διάρκεια 3 έτη

• το Δημόσιο θα έχει veto σε αποφάσεις που αφορούν τα προαναφερθέντα θέματα και σε αυτήν την περίπτωση

3ο σκέλος

• το Ελληνικό Δημόσιο θα εκχωρήσει στις τράπεζες ειδικά ομόλογα ύψους μέχρι 8 δισ. Ευρώ

• με αυτά τα ειδικά ομόλογα οι τράπεζες θα αποκτήσουν επιπλέον ρευστότητα με στόχο να ενισχυθεί η δυνατότητά τους να χρηματοδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες για στεγαστικά δάνεια – κατά συνέπεια θα υποστηριχθεί η οικονομική δραστηριότητα και θα διασφαλιστεί ικανοποιητικός ρυθμός πιστωτικής επέκτασης στην ελληνική οικονομία

• η χορήγηση των ειδικών αυτών ομολόγων γίνεται έναντι προμήθειας ή/και πλήρους εξασφάλισης μέσω αντίστοιχων περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών

• τα ειδικά αυτά ομόλογα θα επιστραφούν στο Δημόσιο το αργότερο μέσα σε τρία χρόνια.

Η εφαρμογή του προγράμματος αυτού, όταν εφαρμοσθεί πλήρως αναμένεται να:

• διευκολύνει την αποκατάσταση της ρευστότητας και την ομαλή χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας, και

• συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση των επιτοκίων.

Οι εγγυήσεις και οι διευκολύνσεις που προβλέπονται από το Πρόγραμμα έχουν κόστος για τις τράπεζες το οποίο διαμορφώνεται με όρους αγοράς. Επίσης, το Πρόγραμμα έχει συγκεκριμένη χρονική διάρκεια με προσδιορισμένη, από το νόμο, ημερομηνία λήξης.