Μαχαίρι στις εκταμιεύσεις νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις έβαλαν τον Δεκέμβριο οι τράπεζες, με αποτέλεσμα στην αγορά να διοχετευτούν κάτι παραπάνω από 2 δισ. ευρώ, όταν τον αντίστοιχο μήνα του 2007 οι χρηματοδοτήσεις ξεπερνούσαν τα 5 δισ. ευρώ.
Η καθήλωση της πιστωτικής επέκτασης προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις φαίνεται ξεκάθαρα από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα. Συνολικά η πιστωτική επέκταση στο τέλος του περασμένου έτους καθηλώθηκε στο 16,4% από 21,5% τον Δεκέμβριο του 2007. Αυτό που δεν έχει ακόμα φανεί στο σύνολό του είναι οι επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.
Λιγότερα δάνεια από τις τράπεζες μεταφράζονται σε μικρότερες επενδύσεις και σε χαμηλότερη κατανάλωση, που φέρνουν πτώση του ρυθμού ανάπτυξης και αύξηση της ανεργίας. Η άμεση συνάρτηση δανεισμού και ανάπτυξης εξηγεί και την εμμονή της Τράπεζας της Ελλάδος στη λήψη μέτρων για τη διατήρηση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης σε επίπεδα άνω του 10% το 2009. Η πορεία των δανείων τους προηγούμενους μήνες, πάντως, μαρτυρά ότι ο στόχος θα είναι δύσκολος, ενώ τραπεζικά στελέχη αναμένουν και αύξηση των καθυστερήσεων. Ήδη στο τέλος του 2008, τα "κόκκινα" δάνεια άγγιξαν σύμφωνα με πληροφορίες το 6%, από 4,5% έναν χρόνο νωρίτερα και όταν η ΤτΕ είχε θέσει στόχο τη μείωσή τους στο 3,5%.
Επιχειρήσεις και νοικοκυριά στο τέλος του 2008 χρωστούσαν στις τράπεζες 249,6 δισ. ευρώ, γεγονός που διαμορφώνει τα καθυστερούμενα δάνεια σε περίπου 15 δισ. ευρώ.
--Επιχειρήσεις
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι η καθαρή αύξηση της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε τον Δεκέμβριο του 2008 σε 1,174 δισ. ευρώ, από 3,283 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2008, με τον ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης να μειώνεται ελαφρά στο 19,8%, από 20,6% τον αντίστοιχο μήνα του προηγουμένου έτους. Στη διάρκεια του 2008, όμως, η πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις είχε σημειώσει κατακόρυφη άνοδο, η οποία συνεχίστηκε και τους πρώτους μήνες της κρίσης.
Η εξήγηση που δίνεται από τραπεζικά στελέχη είναι πως παρότι οι τράπεζες ενέκριναν λιγότερα δάνεια οι επιχειρήσεις επέλεξαν να αντλήσουν το σύνολο των χρημάτων που είχαν διαθέσιμα στις πιστωτικές τους γραμμές για να διασφαλίσουν ρευστότητα στο τρέχον επίπεδο επιτοκίων.
Βουτιά στη χρηματοδότηση καταγράφηκε στον τομέα της ναυτιλίας, όπου η πιστωτική επέκταση κατρακύλησε από το 29,7% τον Δεκέμβριο του 2007 σε 16,7% τον ίδιο μήνα του 2008, και σημειώθηκε επιτάχυνση στη βιομηχανία, στο εμπόριο και στις κατασκευές.
--Νοικοκυριά
Τη μεγαλύτερη ζημιά την έχουν υποστεί τράπεζες και νοικοκυριά στο σκέλος των στεγαστικών δανείων, όπου προ της κρίσης οι μηνιαίες πωλήσεις νέων δανείων έφταναν και το 1,5 δισ. ευρώ. Το τελευταίο δίμηνο του έτους μετά βίας ξεπέρασαν το 1,2 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, η καθαρή ροή των στεγαστικών δανείων ανήλθε σε 867 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2008 από 1,349 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2007 και η πιστωτική επέκταση επέστρεψε σε εποχές προ της εισόδου της χώρας στην ΟΝΕ. Τον Δεκέμβριο του 2008 ήταν 11,4% από 21,9% τον ίδιο μήνα του 2007, πιέζοντας συνολικά την πιστωτική επέκταση προς τα νοικοκυριά στο 12,8% από 22,4% έναν χρόνο νωρίτερα.
Μαχαίρι μπήκε και στις εκταμιεύσεις καταναλωτικών δανείων. Τα καταναλωτικά δάνεια παρουσίασαν καθαρή ροή 152 εκατ. ευρώ (Δεκέμβριος 2008: 655 εκατ. ευρώ) και ο δωδεκάμηνος ρυθμός ανόδου τους επιβραδύνθηκε σε 16,0%, έναντι 17,8% τον Νοέμβριο του 2008 και 22,4% τον Δεκέμβριο του 2007.
Συνολικά τα νοικοκυριά χρωστούν 117,2 δισ. ευρώ και οι επιχειρήσεις 132,4 δισ. ευρώ στις τράπεζες.
* Δείτε τον αναλυτικό πίνακα με τις χορηγήσεις στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".