Με την πλάτη στον τοίχο βρίσκεται το λιανεμπόριο. Η κάμψη στην κατανάλωση, ως επακόλουθο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, είναι γεγονός και έχει επηρεάσει το σύνολο της αγοράς, ακόμη και τον πλέον αμυντικό κλάδο των τροφίμων.

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι και το γεγονός ότι οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου σημείωσαν πτώση της τάξεως του 20%, ενώ στην ένδυση, στην υπόδηση, στα ηλεκτρικά και στα ηλεκτρονικά είδη άγγιξε το 30%. Σημαντική είναι και η πτώση των πωλήσεων των discounters, η οποία κυμαίνεται στο 5% - 10%, εν συγκρίσει με το ποσσοστό στα ίδια καταστήματα το αντίστοιχο διάστημα του 2007.

Η περασμένη χρονιά, άλλωστε, μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί από τις χειρότερες περιόδους των τελευταίων ετών, αφού η οικονομική κρίση αλλά και τα επεισόδια στις αρχές της εορταστικής περιόδου οδήγησαν τον τζίρο σε κατακόρυφη πτώση που άγγιξε μέχρι και το 80%.

Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στο εμπόριο είναι και το γεγονός ότι ο τζίρος ακόμη και το τελευταίο σαββατοκύριακο πριν από τα Χριστούγεννα ήταν σημαντικά μειωμένος από 20% - 40% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα έναν χρόνο πριν.

Οι μεγαλύτερες απώλειες καταγράφηκαν στα είδη ένδυσης - υπόδησης και στις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, ενώ σοβαρές είναι και οι απώλειες που εμφανίζονται ακόμη και στο λιανεμπόριο τροφίμων και ιδιαίτερα στον κλάδο των discounters.

Όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, η αντίστροφη μέτρηση για το ελληνικό λιανεμπόριο ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του έτους και κορυφώθηκε το τελευταίο δίμηνο.

Ανησυχητικά είναι τα μηνύματα εκτός από τον κλάδο του εμπορίου και γι' αυτόν της μεταποίησης και των εισαγωγών. Οι πρώτες ενδείξεις που υπάρχουν για τη βιοτεχνία δεν είναι αισιόδοξες καθώς οι παραγγελίες για παράδοση τον ερχόμενο Φεβρουάριο και Μάρτιο έχουν περιοριστεί σύμφωνα με το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών κατά 20% - 25%.

Ακόμη πιο ανησυχητικά είναι τα μηνύματα για την πορεία του εμπορίου τη φετινή χρονιά. Όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς για τους επόμενους δώδεκα μήνες, υπάρχει ο κίνδυνος μία στις τρεις επιχειρήσεις να μην μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της και μία στις δύο ενδέχεται να καθυστερήσει τις πληρωμές της, είτε αυτό σχετίζεται με επιταγές, ή ΦΠΑ, είτε αφορά σε φόρους, σε μισθούς, σε ασφαλιστικές εισφορές και φυσικά σε δόσεις δανείων.

Οι ίδιοι παράγοντες αναμένουν σημαντική μείωση του τζίρου στο εμπόριο σε σχέση με το 2008 και οι περισσότεροι επιχειρηματίες εκτιμούν ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους θα είναι και το πιο δύσκολο.

Την ίδια ώρα η μία μετά την άλλη εισηγμένη επιχείρηση προχωρά στην αναθεώρηση των στόχων της. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των ομίλων Φουρλής και Sprider Stores, ενώ η αγορά αναμένει κι άλλες επιχειρήσεις να προχωρήσουν μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα σε αναγκαστική αναθεώρηση προς τα κάτω των οικονομικών αλλά και των επενδυτικών τους στόχων.

Μέσα σε αυτό το άκρως ζοφερό κλίμα που διαμορφώνεται οι έμποροι εναποθέτουν τις ελπίδες τους για τόνωση της αγοραστικής κίνησης και για μείωση των απωλειών που υπέστη ο τζίρος τους κατά τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς στις χειμερινές εκπτώσεις, οι οποίες ξεκίνησαν και τυπικά στις 15 Ιανουαρίου.

Οι έμποροι ελπίζουν ότι τις επόμενες ημέρες θα καταφέρουν να κερδίσουν μέρος από τον χαμένο τζίρο των προηγούμενων μηνών.

Προκειμένου να επιτύχουν τον στόχο αυτό θα προχωρήσουν σε μεγάλες εκπτώσεις σε ρούχα και σε παπούτσια, στα έπιπλα, στα αξεσουάρ, στα διακοσμητικά είδη, στα κοσμήματα και στα ηλεκτρικά είδη, ενώ πολλά καταστήματα αναμένεται να παράσχουν στους καταναλωτές τους μεγάλα ποσοστά έκπτωσης και εξόφληση σε πολλές άτοκες δόσεις με πιστωτική κάρτα.

Αρκετές είναι πάντως εκείνες οι εταιρίες οι οποίες προσπαθώντας να προσελκύσουν τους καταναλωτές έχουν ήδη προχωρήσει σε γενναίες προσφορές, σε προεκπτώσεις και σε μειώσεις τιμών. 

*** Αναδημοσίευση από το 564ο φύλλο της εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", με ημερομηνία 9 - 13 Ιανουαρίου 2009.