Ο διαγωνισμός για την ανάθεση κατασκευής των "Νέων Αυτοκινητόδρομων Αττικής", ή αλλιώς των επεκτάσεων της Αττικής Οδού, είναι ο σημαντικότερος που θα προκηρύξει το ΥΠΕΧΩΔΕ μέσα στο 2009, καθώς ο αρχικός σχεδιασμός για προκήρυξη του έργου εντός του 2008 δεν ευοδώθηκε, παρά την επιθυμία της ηγεσίας του υπουργείου.

Ο κ. Σουφλιάς εξαγγέλλοντας τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, τον περασμένο Ιούνιο, είχε τονίσει με έμφαση ότι στόχος ήταν η προκήρυξη του διαγωνισμού να πραγματοποιηθεί εντός του έτους, ώστε μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2009 να γίνει η ανάθεση του έργου.

Ωστόσο, η ιδιαίτερα δυσμενής οικονομική συγκυρία δεν επέτρεψε την τήρηση του χρονοδιαγράμματος.

Στόχος του υπουργείου τώρα είναι η προκήρυξη του διαγωνισμού να γίνει εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους, ώστε λαμβάνοντας υπόψη και τις τυχόν ενστάσεις που μπορεί να υπάρξουν η επιλογή αναδόχου να γίνει στις αρχές του 2010.

Οι ζυμώσεις συνεχίζονται

Οι ζυμώσεις μεταξύ των κατασκευαστών για τη συγκρότηση των σχημάτων που θα συμμετάσχουν στη διεκδίκηση του έργου ξεκίνησε αμέσως μετά την εξαγγελία του από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ.

Κοινοπρακτικά σχήματα είχαν συγκροτηθεί για τη διεκδίκηση του συγκεκριμένου έργου και στο παρελθόν, καθώς σχετικός διαγωνισμός είχε γίνει και το 2001, χωρίς όμως να φέρει αποτελέσματα.

Από τότε έως σήμερα, όμως, ο χάρτης των κατασκευαστικών εταιριών στην ελληνική αγορά έχει δραματικά μεταβληθεί, καθώς κάποιες επιχειρήσεις δεν υφίστανται πλέον, ενώ και τα μεγέθη των υπόλοιπων έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά.

Από τις επαφές που έχουν γίνει, χωρίς όμως ακόμη να υφίστανται οριστικά σχήματα αφού η συγκρότησή τους θα γίνει μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού, βέβαιη θα πρέπει να θεωρείται η συνεργασία των εταιριών  ΕΛΛΑΚΤΩΡ και J&P Άβαξ που ήδη έχουν συνεργαστεί για την Αττική Οδό, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει πολύ στενή συνεργασία.

Στο συγκεκριμένο σχήμα είναι πολύ πιθανόν να μετάσχουν και άλλες επιχειρήσεις του κλάδου.

Μεταξύ αυτών που έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα συμμετέχουν είναι ο όμιλος ΓΕΚ -ο οποίος πρέπει να σημειώσουμε ότι λόγω του ποσοστού που κατέχει στην Αττικάτ έχει κατά έναν τρόπο συνεργασία με τους δύο άλλους μεγάλους στο έργο της Αττικής Οδού, οπότε δεν θα πρέπει να αποκλειστεί μία σύμπραξη-, η Μηχανική, σε συνεργασία πιθανόν με ξένους κατασκευαστές, η Intrakat αλλά και η αναγεννημένη ΑΕΓΕΚ.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι κατασκευαστές που συμμετέχουν στην κοινοπραξία που κατασκεύασε και διαχειρίζεται την Αττική Οδό το προηγούμενο διάστημα, επικαλούμενοι και τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κλάδος λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας, επανέφεραν το ζήτημα της απευθείας ανάθεσης των επεκτάσεων με αντάλλαγμα την αύξηση της περιόδου παραχώρησης.

Ωστόσο το ενδεχόμενο αυτό δεν φαντάζει πιθανό, τουλάχιστον υπό την παρούσα ηγεσία του ΠΕΧΩΔΕ.

Το αντικείμενο του έργου

Στους "Νέους Αυτοκινητοδρόμους Αττικής", προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ και μήκους περίπου 55 χιλιομέτρων, περιλαμβάνονται:

-Η Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρος Υμηττού, από τη νότια απόληξη της Αττικής Οδού στην Κατεχάκη έως τη Λεωφόρο Ποσειδώνος, μήκους 14,5 χλμ.

-Η μεγάλη Σήραγγα Υμηττού, μήκους 3,5 χλμ., με τις εκατέρωθεν προσβάσεις της, που θα συνδέει τη νότια πλευρά του Λεκανοπεδίου με τα Μεσόγεια, από Α/Κ Σακέτα (στην περιοχή του Βύρωνα) μέχρι τον Α/Κ Μεσογείων, μήκους 7,5 χλμ.

-Ο οδικός άξονας σύνδεσης Μεσογείων - Ραφήνας, από τον Α/Κ Μεσογείων (μετά τη μεγάλη Σήραγγα Υμηττού) μέχρι τη Ραφήνα, μήκους 17 χλμ., με ενδιάμεσο Α/Κ προς την Αττική Οδό και το αεροδρόμιο. Προβλέπεται η επέκταση και η σύνδεσή τους από τη Ραφήνα μέχρι την Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας στις Αφίδνες, μήκους άλλων 25 χλμ.

-Ο οδικός άξονας Μεσογείων - Αγ. Μαρίνας, από τον Α/Κ Μεσογείων μέχρι την Αγία Μαρίνα, μήκους 11,5 χλμ.

-Η ολοκλήρωση του άξονα Σταυρού - Ραφήνας, σε μήκος άλλων 2,9 χλμ. μέχρι τον Α/Κ Σπάτων (επί του άξονα Α/Κ Μεσογείων Ραφήνας).

-Η ανακατασκευή και υπογειοποίηση της Λεωφόρου Ποσειδώνος, μήκους 1,4 χλμ.

Διπλά διόδια

Το έργο πρόκειται να κατασκευαστεί με σύμβαση παραχώρησης και ο παραχωρησιούχος θα εισπράττει για 25 χρόνια τα διόδια, στην τιμή των οποίων ορίζονται ως πλαφόν τα 2,70 ευρώ, που είναι σήμερα η χρέωση της Αττικής Οδού.

Η πληρωμή των διοδίων θα γίνεται ανάλογα με τα διανυόμενα χιλιόμετρα, δηλαδή ανάλογα με τη χρήση.

Ωστόσο, η εισαγωγή των νέων διοδίων καθώς και του νέου συστήματος πληρωμής θα ισχύει μόνον για τα νέα τμήματα που θα κατασκευαστούν και δεν θα επιφέρει καμία αλλαγή στον τρόπο πληρωμής της υφιστάμενης Αττικής Οδού, που θα εξακολουθήσει να γίνεται με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή εφάπαξ ποσό και όχι ανάλογα με τη χρήση.

Με τον τρόπο αυτόν ένας οδηγός που θα κινείται σε τμήματα των δύο οδών θα πληρώνει δύο φορές διόδια.

Να σημειώσουμε, τέλος, ότι σήμερα την Αττική Οδό καθημερινά χρησιμοποιούν περίπου 300.000 οχήματα. Για τη χρόνια που φεύγει τα έσοδα της διαχειρίστριας εταιρίας υπολογίζεται ότι ξεπέρασαν ελαφρώς τα 250 εκατομμύρια ευρώ.

Πάντως, οι δυνατότητες περαιτέρω αύξησης των εσόδων, χωρίς μεταβολή της τιμολογιακής πολιτικής, είναι ιδιαίτερα περιορισμένες, καθώς ο κορεσμός του οδικού άξονα έχει φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα και δεν μπορεί, σε πολύ μεγάλα τμήματά του, να απορροφήσει μεγαλύτερους κυκλοφοριακούς φόρτους κατά τις ώρες αιχμής όπου η ζήτηση είναι μεγαλύτερη.