Σε καθημερινό έλεγχο των δανείων που έχουν χορηγήσει επιδίδονται οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών υπό τον φόβο και το άγχος της αύξησης των επισφαλειών.

Μπορεί σε μια προσπάθεια να... υποβαθμίσουν το θέμα να απαντούν επισήμως πως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αύξησης των δανείων που δεν εξυπηρετούνται, η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική και σε ορισμένες περιπτώσεις εφιαλτική.

Τα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος δείχνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι ο δείκτης των δανείων σε καθυστέρηση "τσιμπά" μήνα με τον μήνα και η κατάσταση αναμένεται να χειροτερεύσει, καθώς ο δανεισμός είτε των επιχειρήσεων είτε των νοικοκυριών είναι άμεσα συνδεδεμένος με την αύξηση του κόστους χρήματος.

Ζοφερή εικόνα, σύμφωνα με τα αρμόδια τραπεζικά στελέχη, εμφανίζουν τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις, είτε τις μεγάλες είτε τις μικρές και μεσαίες. Στις μεγάλες επιχειρήσεις το πρόβλημα του δανεισμού τους αναμένεται να αντιμετωπιστεί εν μέρει μέσω της καλύτερης αξιοποίησης των περιουσιακών τους στοιχείων.

Τι θα γίνει όμως με τις μεσαίες και τις μικρές, οι οποίες πληρώνουν το απλό κεφάλαιο κίνησης με επιτόκιο της τάξης του 9%, δεν πωλούν καθώς η ζήτηση έχει περιοριστεί, ενώ τα περιουσιακά τους στοιχεία είναι μικρά έως ανύπαρκτα; Η μόνη λύση είναι, όπως εξηγούν τα αρμόδια στελέχη, τα κεφάλαια στήριξης από το κυβερνητικό πακέτο.

Εάν τα κεφάλαια αυτά κατευθυνθούν πράγματι προς ανακούφιση (επιτοκιακή) των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τότε θα υπάρξει κινητικότητα στην αγορά. Στην αντίθετη περίπτωση, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με λουκέτα επιχειρήσεων και στρατιές ανέργων.

---Η εικόνα των χαρτοφυλακίων

Στα στεγαστικά δάνεια οι επισφάλειες είναι περιορισμένες, ωστόσο το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο πλήττεται από την έλλειψη ζήτησης! Κι αυτή η έλλειψη είναι χειρότερη καθώς αντανακλά την ύφεση που κυριαρχεί στην αγορά κατοικίας και στην οικοδομική δραστηριότητα της χώρας.

Όσο για το κόστος των στεγαστικών δανείων, το οποίο καλούνται να πληρώνουν κάθε μήνα τα νοικοκυριά, πιστεύεται ότι είναι ελέγξιμο... και τα δάνεια που έχουν συναφθεί με το euribor αποτελούν το 15% του συνόλου. Κι εδώ όμως οι τράπεζες έχουν αυξήσει, όπου έχουν δυνατότητα, τα περιθώρια επί του επιτοκίου με αποτέλεσμα από 0,80% και 1,2% που ήταν τις καλές εποχές να διαμορφώνονται πλέον στο 2% και 2,5%!

Σε δανεισμό εφ' όρου ζωής μετατρέπονται τα καταναλωτικά δάνεια, κυρίως αυτά της ανοιχτής γραμμής. Τα επιτόκιά τους έχουν ξεπεράσει το 13% και οι περισσότεροι δανειολήπτες δίνουν κάθε μήνα μόνο τους τόκους! Σε πιο δυσάρεστη θέση βρίσκονται όσοι χρωστούν σε πιστωτικές κάρτες όπου τα επιτόκια σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζουν την περιοχή του 19%, ενώ ανησυχία και προβληματισμό προκαλεί το στοιχείο που καταδεικνύει ότι από τις αρχές του έτους αυξήθηκε δραματικά η ανάληψη μετρητών από την πιστωτική κάρτα...

Σοκ και δέος όμως προκαλεί στους τραπεζίτες αλλά και στην Τράπεζα της Ελλάδος η πορεία των δανείων προς τις επιχειρήσεις. Ακόμη και οι μέχρι πρόσφατα κραταιές ναυτιλιακές επιχειρήσεις μετρούν απώλειες και στα τραπεζικά επιτελεία ανησυχούν για τα υπέρογκα δάνεια που έχουν δοθεί στον κλάδο. Όταν μάλιστα οι εξασφαλίσεις αποτυπώνονται σε μετοχές, η κατάσταση γίνεται εφιαλτική, με δεδομένη την πορεία των χρηματιστηριακών δεικτών ανά την υφήλιο.

---Αντίστοιχη εικόνα από τις θυγατρικές

Το άγχος μεγαλώνει στην περίπτωση των δανειακών χαρτοφυλακίων των θυγατρικών της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Τα νομίσματα των χωρών αυτών έχουν υποστεί υποχώρηση που ξεπερνά το 20%, με αποτέλεσμα οι ισολογισμοί των θυγατρικών των τραπεζών να βρίσκονται σχεδόν στον αέρα. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν χορηγήσει δάνεια πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ σε όλες τις οικονομίες των Βαλκανίων, κάτι που σήμερα έχει μετατραπεί σε βόμβα μεγατόνων...