Ούτε «μαύρη» ούτε «άσπρη» αλλά «γκρίζα» αναμένεται να είναι η μέση εικόνα των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου των εισηγμένων εταιρειών της Σοφοκλέους.

Ωστόσο, η «μαύρη» πλευρά τους δεν οφείλεται μόνο στις επιπτώσεις από τη διεθνή οικονομική κρίση των subprime loans αλλά και σε συγκυριακούς παράγοντες, όπως οι παρακάτω:

- Πρώτον, ο περυσινός χειμώνας ήταν ιδιαίτερα ήπιος και ως αποτέλεσμα είχαν ευνοηθεί συγκυριακά οι όγκοι εργασιών σε κλάδους όπως ο κατασκευαστικός και ο ευρύτερος οικοδομικός (τσιμέντα, προφίλ αλουμινίου κ.λπ.), ενώ είχαν πληγεί άλλοι κλάδοι, όπως αυτός της εμπορίας πετρελαιοειδών (Ελινόιλ, Revoil, Cyclon και οι θυγατρικές των Motor Oil και ΕΛΠΕ). Κατά τον φετινό χειμώνα δεν επαναλήφθηκαν οι ακραίες περυσινές καιρικές συνθήκες και αυτό αναμένεται σε κάποιο βαθμό να αποτυπωθεί στις λογιστικές καταστάσεις του πρώτου τριμήνου. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον κλάδο της εμπορίας πετρελαιοειδών, το όφελος από τον ψυχρότερο χειμώνα ενδεχομένως να μετριάστηκε λόγω της μεγάλης αύξησης που σημείωσε η τιμή του πετρελαίου και ως ένα σημείο αυτό εκτιμάται ότι ψαλίδισε τη ζήτηση για πετρέλαιο θέρμανσης.

- Δεύτερον, το 2007 η γιορτή του Πάσχα ήταν στις 8 Απριλίου και ως συνέπεια η αυξημένη εμπορική κίνηση επηρέασε σε πολύ μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου. Αντίθετα, φέτος θα επηρεαστούν θετικά τα αποτελέσματα του δευτέρου τριμήνου. Η διαφορά αυτή αναμένεται να αποτυπωθεί στις τριμηνιαίες λογιστικές καταστάσεις πολλών εμπορικών εταιρειών και ιδίως εκείνων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της ένδυσης (π.χ. Βάρδας, Ridenco, Fashion Box, ΕΛΒΕ). Βέβαια πολλές από τις επιχειρήσεις θα αντιτάξουν άλλα ενισχυτικά στοιχεία, όπως διεύρυνση του αριθμού των καταστημάτων τους, ενίσχυση του προϊοντικού χαρτοφυλακίου τους κ.λπ. Όσον αφορά στον εμπορικό κλάδο γενικότερα, το 2008 ξεκίνησε με σημαντική αύξηση του όγκου των λιανικών πωλήσεων, η οποία όμως ήταν χαμηλότερη από την αντίστοιχη του 2007.

Οι απαισιόδοξοι αναφέρονται στο αυξημένο κόστος του πετρελαίου, στη γενικότερη άνοδο του πληθωρισμού καθώς και στην αξιοσημείωτη πτώση του δείκτη προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο τον Μάρτιο έναντι του Φεβρουαρίου (από το 120,8 στο 118,5) και φυσικά επισημαίνουν πως η ίδια η κυβέρνηση κατέβασε τον πήχη σε ό,τι αφορά την προβλεπόμενη για φέτος αύξηση του ΑΕΠ στο 3,6%. Οι πιο μετριοπαθείς, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης στο λιανικό εμπόριο θα είναι και φέτος ικανοποιητικός, καθώς: α) η καταναλωτική πίστη θα συνεχίσει και φέτος να «τρέχει» (γύρω στο +18%). β) Ο πραγματικός μέσος μισθός και το πραγματικό μέσο εισόδημα των νοικοκυριών εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 4% και 3% αντίστοιχα (βλέπε Οικονομικό Δελτίο Alpha Bank). γ) Κάθε χρόνο μετά την περίοδο των εκπτώσεων παρατηρείται αποκλιμάκωση του δείκτη προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο.

- Τρίτον, στα φετινά αποτελέσματα οι επιπτώσεις των αποτελεσμάτων χαρτοφυλακίου -για όσες εισηγμένες έχουν επενδύσει σε μετοχές- θα είναι κατά κανόνα αρνητικές, σε αντίθεση με τα σχετικά (μη επαναλαμβανόμενα) κέρδη που προέκυψαν κατά το περυσινό αντίστοιχο διάστημα. Ειδικότερα για τις τράπεζες αναμένονται και κάποιες πτωτικές επιδράσεις από τις θέσεις που έχουν σε ομόλογα άλλων τραπεζών.

Τσιμέντο, μέταλλα, κλωστές

Πέρα όμως από συγκυριακούς παράγοντες, ήδη από πέρυσι αναμενόταν να παρουσιαστεί φέτος κάποια αποκλιμάκωση στην οικοδομική δραστηριότητα.

Η παραγωγή τσιμέντου, για παράδειγμα, κατά το πρώτο δίμηνο του 2008 ανήλθε σε 1,984 εκατ. τόνους, έναντι 2,176 εκατ. κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Γενικότερα, αναμένουμε και φέτος πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας η οποία εκτιμάται από παράγοντες της αγορές γύρω στο 8%. Μειωμένες επίσης προβλέπονται και οι επενδύσεις στις οικοδομές. Σύμφωνα με την Alpha Bank (πρόσφατο Εβδομαδιαίο Οικονομικό Δελτίο) οι επενδύσεις στις οικοδομές περιορίστηκαν κατά 6% περίπου το 2007 και αναμένεται πτώση 2% ακόμη φέτος.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις κερδοφορίες των εισηγμένων εταιρειών:

- Οι τσιμεντοβιομηχανίες Τιτάν και Ηρακλής θα δουν να μειώνονται οι πωλήσεις τους με τα πλέον υψηλά περιθώρια κέρδους και θα προσπαθήσουν να καλύψουν τις απώλειες πουλώντας επιπλέον προϊόντα σε άλλες αγορές. Ο Τιτάνας αναμένεται να έχει επίσης άλλη μία δύσκολη χρονιά στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο Ηρακλής εκτιμάται ότι δεν θα επιβαρυνθεί φέτος με έκτακτες δαπάνες όπως συνέβη πέρυσι.

- Οι εταιρείες παραγωγής προφίλ αλουμινίου (Αλουμύλ, Βιοκαρπέτ - Exalco, Alco, ΕΤΕΜ κ.ά.) θα επηρεαστούν από την κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, πλην όμως θα προσπαθήσουν να αναπληρώσουν το κενό μέσω των αυξημένων πωλήσεων προϊόντων αλουμινίου για άλλες χρήσεις. Η εγχώρια αγορά αναμένεται να αναπτυχθεί φέτος μόλις κατά 2% - 3%, αλλά ο βαθμός στον οποίο θα επηρεαστεί κάθε εταιρεία εξαρτάται και από τη σύνθεση του προϊοντικού της μίγματος.

Οι αγορές των Βαλκανίων (στις οποίες κατευθύνεται μεγάλο ποσοστό του κύκλου εργασιών των ελληνικών εισηγμένων) εκτιμάται ότι θα αυξήσουν τη ζήτησή τους κατά 10% - 15%, καλύπτοντας έτσι τις όποιες απώλειες τζίρου από την εγχώρια αγορά. Αυτά ως προς τις πωλήσεις, γιατί όσον αφορά στα κέρδη η εικόνα του έτους (και ειδικότερα του πρώτου τριμήνου) θα επηρεαστεί τόσο από τον ψυχρό χειμώνα όσο και από τα μειωμένα περιθώρια κέρδους εξαιτίας της ανόδου της τιμής του αλουμινίου κατά το πρώτο τρίμηνο του 2008.

- Στον ευρύτερο κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας, έπειτα από ένα πολύ κακό 2007, φαίνεται να έχει ξεκινήσει ένα ακόμη χειρότερο 2008. Η συνεχιζόμενη ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου έχει φέρει τους νηματουργούς σε απόγνωση (θα μπορούσαν να ανεχτούν μια σχέση μεταξύ ευρώ - δολαρίου έως το 1,10 με 1,15). Επιπλέον, οι όποιες ποσοστώσεις υπήρχαν για την εισαγωγή προϊόντων από τις χώρες της ΝΑ. Ασίας ήρθησαν από την 1η/1/2007, το κόστος χρηματοδότησης αυξήθηκε και η ζήτηση έχει παρουσιάσει νέα πτώση.

- Στον κατασκευαστικό τομέα, αν και περιμένουμε φέτος υψηλότερα κέρδη από τις μεγάλες εισηγμένες του κλάδου, όμως τα νέα μεγάλα αυτοχρηματοδοτούμενα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν κυρίως μέσα στο επόμενο εξάμηνο, αφήνοντας ανεπηρέαστα τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου

Η πραγματικότητα και οι εντυπώσεις

Η ουσία είναι ότι όλα τα παραπάνω καθιστούν την πραγματικότητα «γκρίζα» και όχι «μαύρη». Σε γενικές γραμμές, η λειτουργική κερδοφορία των εισηγμένων αναμένεται να αυξηθεί φέτος και πολλοί κλάδοι περιμένουν σαφώς υψηλότερες επιδόσεις σε σύγκριση με το 2007 (π.χ. κατασκευές, πληροφορική, ενέργεια κ.λπ.). Σε αρκετές περιπτώσεις η μέτρια εικόνα του πρώτου τριμήνου θα είναι συγκυριακή, ενώ σε άλλες οι διοικήσεις των εταιρειών είναι διατεθειμένες να περικόψουν δαπάνες, αν δουν ότι ο ετήσιος στόχος δεν επιβεβαιώνεται στο τρίμηνο.

Και τέλος, σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το growth story των εισηγμένων της Σοφοκλέους δεν έχει ανατραπεί. Το ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται με υψηλούς ρυθμούς, όπως και η ζήτηση στα Βαλκάνια. Και σε ό,τι αφορά, τέλος, την οικοδομική δραστηριότητα, αυτή αναμένεται να αρχίσει και πάλι να ανακάμπτει από το 2009...

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 526 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 18/04 - 22/04/2008.