Περιθώριο λίγων ημερών, έως το τέλος Ιανουαρίου, έχουν περισσότεροι από 270.000 ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ που έμειναν αυτοί και οι οικογένειές τους το 2024 χωρίς ασφαλιστική ενημερότητα, αλλά και όλοι οι μη μισθωτοί που έχουν οφειλές προς τον ασφαλιστικό φορέα, να ρυθμίσουν τα χρέη τους, ώστε από 1η Μαρτίου να έχουν πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτικές παροχές από ιδιώτες.
Χωρίς πρόβλημα θα ανανεωθεί η ασφαλιστική ικανότητα σε όσους έχουν καθυστερούμενες ή ληξιπρόθεσμες ή βεβαιωμένες οφειλές στον ΕΦΚΑ, μέχρι του ποσού των 100 ευρώ, καθώς ισχύει από πέρυσι η διάταξη που τους δίνει δικαίωμα, μαζί με όλους τους υπόλοιπους ασφαλιστικά ενήμερους μη μισθωτούς, να έχουν πρόσβαση και σε ιδιωτικούς παρόχους υγείας, ιατρούς, διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές.
Από την 1η Φεβρουαρίου, ο ΕΦΚΑ θα ξεκινήσει τις διασταυρώσεις των στοιχείων, ώστε να ελέγξει εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για το σύνολο των έμμεσα και άμεσα ασφαλισμένων, με την ασφαλιστική ικανότητα να ανανεώνεται αυτόματα.
Να σημειωθεί ότι το 2024, και μετά από πολλές αντιδράσεις κυρίως μη μισθωτών ασφαλισμένων, ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών που έμειναν αυτοί και τα μέλη των οικογενειών τους χωρίς πρόσβαση -με δαπάνη του ΕΟΠΥΥ- σε ιδιωτικές δομές υγείας και χωρίς κάλυψη για ιδιωτική συνταγογράφηση ιατρικών ή άλλων θεραπευτικών πράξεων, διαγνωστικών εξετάσεων και φαρμάκων, το υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με τη Διοίκηση του ΕΦΚΑ προχωρά φέτος σε έγκαιρη ενημέρωση των ασφαλισμένων, προκειμένου κυρίως όσοι έχουν χαμηλές οφειλές, να σπεύσουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Στην πράξη, για την έκδοση ή ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας των μισθωτών απαιτείται η πραγματοποίηση τουλάχιστον 50 ημερών εργασίας κατά το 2024, ενώ για τους μη μισθωτούς απαιτείται η συμπλήρωση δύο τουλάχιστον μηνών ασφάλισης εντός του προηγούμενου έτους, αλλά και η καταβολή των απαιτητών εισφορών μέχρι το τέλος του 2024 και, αν υπάρχει οφειλή, πρέπει να έχει ρυθμιστεί το χρέος και να τηρείται η ρύθμιση.
Έτσι, κι ενώ για όσους μισθωτούς έχει υποβληθεί ΑΠΔ για τον απαιτούμενο χρόνο των 50 ημερών, η ασφαλιστική τους ικανότητα ανανεώνεται αυτόματα ανεξαρτήτως του αν ο εργοδότης έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές, για τους μη μισθωτούς οφειλέτες απαιτείται η διευθέτηση του συνόλου των υποχρεώσεών τους προς τον ΕΦΚΑ, όσον αφορά τις εισφορές για το 2024, είτε αποπληρώνοντας το σύνολό τους είτε ρυθμίζοντας τις οφειλές σε έως 24 δόσεις. Εφόσον κάποιος εξοφλήσει πλήρως το ποσό που οφείλει, θα πάρει ετήσια ασφαλιστική ικανότητα, ενώ εάν το ρυθμίσει, θα πάρει μηνιαία.
Η μη καταβολή των οφειλόμενων, σύμφωνα με τον διοικητή του ΕΦΚΑ Αλέξανδρο Βαρβέρη, είχε ως αποτέλεσμα, από τους συνολικά 1.187.665 άμεσα ασφαλισμένους μη μισθωτούς του ΕΦΚΑ (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες), 270.741 άμεσα ασφαλισμένοι να βρίσκονται σήμερα χωρίς ασφαλιστική ικανότητα.
Να σημειωθεί ότι από το περασμένο καλοκαίρι είναι διαθέσιμη στο ψηφιακό πορτοφόλι (Gov.gr Wallet) η ασφαλιστική ικανότητα τόσο των άμεσα όσο και των έμμεσα ασφαλισμένων σε αυτούς, όπως για παράδειγμα των παιδιών τους, μέσω μιας απλής διαδικασίας. Με τον τρόπο αυτό, οι ασφαλισμένοι μπορούν να διαπιστώνουν πότε αυτή λήγει και να προβαίνουν εγκαίρως στις απαραίτητες ενέργειες για την ανανέωσή της.
Για κάθε ασφαλιστική ικανότητα που έχει προσθέσει ο χρήστης στην εφαρμογή λαμβάνει σχετική ειδοποίηση 8 ημέρες πριν τη λήξη της. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Βαρβέρη, στην περίπτωση κάλυψης των οφειλόμενων μετά τις 31 Ιανουαρίου, οι ροές πλέον θα ελέγχονται δύο και τρεις φορές τον μήνα, ώστε εντός 10 ημερών από την καταβολή τους, να ανανεώνεται η ασφαλιστική ικανότητα. Παράλληλα, ο ΕΦΚΑ θα έχει διαθέσιμη ηλεκτρονική υπηρεσία, ώστε να δηλώνει κάποιος ότι έχει καταβάλει τις οφειλές του και να γίνεται η ανανέωση.
Αδειάζει η κλεψύδρα και για την επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας
Την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου λήγει και η προθεσμία για την επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας από τους περίπου 1,2 εκατ. μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες). Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση efka.gov.gr, με τους κωδικούς Taxis και τον ΑΜΚΑ.
Οι εισφορές που θα πληρωθούν για τον Ιανουάριο, στο τέλος Φεβρουαρίου, θα είναι αυξημένες κατά 2,7%. Έτσι, στα 226,16 ευρώ αναμένεται να διαμορφωθεί η πρώτη κατηγορία ασφάλισης και στα 659,39 η καταληκτική έκτη κατηγορία για τους επαγγελματίες. Αντιστοίχως για τους αγρότες η πρώτη κατηγορία διαμορφώνεται στα 145,63 ευρώ και η υψηλότερη στα 394,94 ευρώ.
Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας, η οποία θα ενεργοποιηθεί κατά την έκδοση των εισφορών Ιανουαρίου 2025, δηλώνεται για τους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το έτος.
Η κατάταξη σε μία από τις κατηγορίες είναι υποχρεωτική και γίνεται με ελεύθερη επιλογή, ενώ σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας, παραμένει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους. Επίσης, έχει θεσπιστεί ειδική ασφαλιστική κατηγορία για νέους ελεύθερους επαγγελματίες, με χαμηλότερες εισφορές, για τα πρώτα πέντε έτη ασφάλισης.