Αποκαλυπτική για την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας όσον αφορά την βιώσιμη ανάπτυξη των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών είναι η μελέτη της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών – Ταχυδρομείων η οποία εντοπίζει ελλείψεις και λάθη στην σημερινή αγορά, αλλά παράλληλα προτείνει λύσεις ώστε η Ελλάδα να συνάδει με τους φιλόδοξους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενικούς ρίπους των αερίων θερμοκηπίου έως το 2050.
Η μελέτη έγινε σε συνεργασία με την εταιρεία WIK-CONSULT GMBH. Εντοπίζει σημαντικές διαφοροποιήσεις στις μετρήσεις των τηλεπικοινωνιακών παρόχων και εντοπίζει την ανάγκη για κοινά πρότυπα.
Η Ελλάδα υλοποιεί ήδη ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Με στρατηγικές επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κυκλική οικονομία, η χώρα εξελίσσεται σε πρότυπο βιωσιμότητας και καινοτομίας στην Ευρώπη.
Η μελέτη της ΕΕΤΤ καταγράφει τα επιτεύγματα και τους στόχους αυτής της προσπάθειας, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ψηφιακής μετάβασης, της περιβαλλοντικής προστασίας και της ενεργούς συμμετοχής των πολιτών. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία, όχι μόνο για την ενίσχυση της οικονομίας, αλλά και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της διεθνούς εικόνας της Ελλάδας.
Η έρευνα εστιάζει στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, της διαχείρισης πόρων και της τεχνολογίας, παρουσιάζοντας μια συνολική εικόνα για τις προσπάθειες της Ελλάδας να επιτύχει βιώσιμη ανάπτυξη.
Ψηφιακή μετάβαση και βιωσιμότητα
Όπως αναφέρεται στην μελέτη η ψηφιακή μετάβαση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της βιωσιμότητας στην Ελλάδα. Οι επενδύσεις σε δίκτυα 5G καλύπτουν πλέον το 85% των αστικών περιοχών, ενώ η εφαρμογή IoT στον αγροτικό τομέα μειώνει τη χρήση νερού κατά 30% και αυξάνει την παραγωγικότητα έως και 20%.
Η μελέτη αναφέρει ότι το 40% των επιχειρήσεων έχουν ήδη ενσωματώσει τεχνολογίες IoT για τη μείωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος, ενώ το 60% των νέων επιχειρήσεων τεχνολογίας στην Ελλάδα ενσωματώνουν βιώσιμες λύσεις στα επιχειρηματικά τους μοντέλα, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης.
Στο ίδιο πλαίσιο, η ανάπτυξη ψηφιακών πλατφορμών για παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας στα νοικοκυριά έχει μειώσει το ενεργειακό κόστος κατά 15% σε πιλοτικές περιοχές.
Οι νέες τεχνολογίες blockchain προωθούν τη διαφάνεια στις βιώσιμες πρακτικές, με εφαρμογές σε εφοδιαστικές αλυσίδες και βιομηχανίες ενώ οι επενδύσεις σε τεχνολογίες blockchain για την παρακολούθηση βιώσιμων πρακτικών αυξάνονται κατά 25% ετησίως. Επιπλέον, η μελέτη προβλέπει ότι η Ελλάδα θα γίνει κόμβος τεχνολογίας blockchain για βιώσιμες πρακτικές μέχρι το 2030.
Ένα από τα σημαντικά ευρήματα αφορά τη διαφοροποίηση των τριών μεγάλων παρόχων τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα, τόσο στον τρόπο παρουσίασης, όσο και στη λεπτομέρεια των δεδομένων βιωσιμότητας. Αυτή η ασυνέπεια δυσχεραίνει τη συγκρισιμότητα και την αποτίμηση της προόδου, γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη για υιοθέτηση κοινών προτύπων αναφοράς, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες.
Ενέργεια και περιβάλλον
Το 40% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα προέρχεται από ηλιακή και αιολική ενέργεια, με προγραμματισμένες επενδύσεις 5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε υποδομές αποθήκευσης. Παράλληλα, τα «έξυπνα» ενεργειακά δίκτυα αναμένεται να αυξήσουν την αποδοτικότητα έως και 30% μέχρι το 2028. Ειδικά προγράμματα επιδοτήσεων για κατοικίες και επιχειρήσεις ενισχύουν τη στροφή προς την ενεργειακή αυτονομία.
Η Ελλάδα φιλοδοξεί να καλύψει το 50% των ενεργειακών αναγκών από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, όπως οι μπαταρίες μεγάλης κλίμακας, ενισχύει την ενεργειακή αυτονομία, ενώ η χρήση «έξυπνων» δικτύων έχει μειώσει τις απώλειες κατά 25%. Το νέο Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλίματος περιλαμβάνει έργα απολιγνιτοποίησης και ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, με εκτιμώμενη προσθήκη 3 GW ισχύος έως το 2035.
Διαχείριση φυσικών πόρων
Η προστασία των φυσικών πόρων αποτελεί βασικό πυλώνα της βιωσιμότητας. Η Ελλάδα κάνει βήματα προς την κατεύθυνση της προστασίας των οικοσυστημάτων, με αυξημένα κονδύλια ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ για τη συντήρηση προστατευόμενων περιοχών.
Νέες τεχνολογίες για την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση νερού έχουν οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης κατά 40% σε αστικές περιοχές. Παράλληλα, έχουν δημιουργηθεί 10 νέοι βιότοποι με στόχο την προστασία της βιοποικιλότητας, ενώ πρωτοβουλίες αποκατάστασης κατεστραμμένων οικοσυστημάτων προσελκύουν διεθνείς επενδύσεις. Επιπλέον, η Ελλάδα εφαρμόζει νέα συστήματα παρακολούθησης των υδάτινων πόρων μέσω δορυφορικών τεχνολογιών, βελτιώνοντας τη διαχείριση κατά 35%.
Κυκλική Οικονομία
Η Ελλάδα γίνεται πρωτοπόρος στην κυκλική οικονομία, με το 45% των υλικών να επαναχρησιμοποιούνται σε μεγάλες βιομηχανίες, όπως αυτές του κατασκευαστικού τομέα. Οι τομείς των πλαστικών και των κατασκευών παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυναμική, με τη μελέτη να επισημαίνει ότι η εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 1,5% τα επόμενα πέντε χρόνια. Επιπλέον, νέες πρωτοβουλίες για «πράσινα» προϊόντα και η δημιουργία δικτύων ανακύκλωσης σε απομακρυσμένες περιοχές βρίσκονται σε εξέλιξη.
Η παραγωγή βιοδιασπώμενων συσκευασιών έχει αυξηθεί κατά 30% τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ προγράμματα συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων και τοπικών αρχών προωθούν την ανακύκλωση σε απομακρυσμένες περιοχές. Παράλληλα, νέες πολιτικές επιδότησης για «πράσινες» μικρομεσαίες επιχειρήσεις δημιουργούν πάνω από 5.000 νέες θέσεις εργασίας.
Η μελέτη αναφέρει επίσης την ενίσχυση της καινοτομίας σε τομείς όπως η επαναχρησιμοποίηση πλαστικών, με δυνητική μείωση αποβλήτων κατά 50% έως το 2030.
Η κυκλική οικονομία βρίσκεται στο επίκεντρο της βιώσιμης στρατηγικής της Ελλάδας. Το 35% των υλικών που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία κατασκευών ανακυκλώνεται, ενώ η μελέτη προβλέπει αύξηση στο 50% έως το 2030.
Νέες συνεργασίες μεταξύ ιδιωτικών εταιρειών και δήμων έχουν βελτιώσει την αποδοτικότητα των συστημάτων ανακύκλωσης κατά 18%. Το 80% των μεγάλων βιομηχανιών υιοθετούν στρατηγικές μείωσης αποβλήτων, με στόχο την πλήρη κυκλική παραγωγή έως το 2040.
Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση
Η συμμετοχή των πολιτών είναι το κλειδί για την επιτυχία της βιώσιμης ανάπτυξης. Η μελέτη δείχνει ότι μόλις το 35% των πολιτών είναι πλήρως ενημερωμένο για τους στόχους βιωσιμότητας, ενώ προτείνεται η εφαρμογή προγραμμάτων σε σχολεία. Επίσης, η ανάπτυξη ψηφιακών πλατφορμών ευαισθητοποίησης μπορεί να ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών σε τοπικές περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες.
Εκπαιδευτικά προγράμματα για την περιβαλλοντική συνείδηση έχουν ήδη εφαρμοστεί σε 500 σχολεία, ενώ εθνικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης έχουν φτάσει το 70% του πληθυσμού. Νέα ψηφιακά εργαλεία και εφαρμογές βοηθούν τους πολίτες να παρακολουθούν και να μειώνουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Επίσης, η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη για συστηματική εκπαίδευση επαγγελματιών στους τομείς της βιώσιμης τεχνολογίας και ενέργειας.
Συμπερασματικά, η μελέτη επισημαίνει ότι η Ελλάδα προχωρά δυναμικά προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, αξιοποιώντας την τεχνολογία και στρατηγικές επενδύσεις για να διασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον. Ωστόσο, η επίτευξη των φιλόδοξων στόχων απαιτεί περαιτέρω συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και συνεχή εκπαίδευση των πολιτών.
«Η μετάβαση σε ένα πράσινο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης δεν είναι μόνο εθνική ανάγκη, αλλά και διεθνής ευκαιρία. Με την αξιοποίηση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να καθιερωθεί ως παγκόσμιος ηγέτης στη βιώσιμη ανάπτυξη», επισημαίνει η μελέτη.