Μπλόκο για κακοπληρωτές στους τρεις ανεξόφλητους λογαριασμούς ρεύματος

Τέλος επιχειρείται να μπει, για μια ακόμη φορά, στις μετακινήσεις των στρατηγικών κακοπληρωτών από πάροχο σε πάροχο, αφήνοντας στον προηγούμενο προμηθευτή ανεξόφλητα χρέη, που δύσκολα μπορούν να ανακτηθούν και συσσωρεύουν νέα χρέη εκατομμυρίων, τα οποία μετακυλίονται στις πλάτες των συνεπών καταναλωτών.

Στο εξής, μετά από τρεις ανεξόφλητους λογαριασμούς, το όνομα του συγκεκριμένου καταναλωτή θα «κοκκινίζει» ως υπερήμερου στο σύστημα σήμανσης χρεών (Debt Flagging) του ΔΕΔΔΗΕ και θα μπλοκάρει η δυνατότητά του να μετακινηθεί στην αγορά του ρεύματος, όπου τα ανεξόφλητα ποσά έχουν ξεπεράσει τα 2,4 δισ. ευρώ.

Τα παραπάνω προβλέπει η εισήγηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για την τροποποίηση του Κώδικα Προμήθειας (άρθρο 42) που αφορά στην αλλαγή παρόχου από τους καταναλωτές, η οποία βρίσκεται στα χέρια του αρμόδιου υπουργού Θόδωρου Σκυλακάκη και στόχο έχει να αντιμετωπίσει επιτέλους τη χαίνουσα πληγή του «ενεργειακού τουρισμού», ο οποίος συνεχίζει να μεγαλώνει επικίνδυνα και να συσσωρεύει νέα βάρη πάνω από την αγορά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αρχής, από τα συνολικά 2,4 δισ. ευρώ των ανεξόφλητων ληξιπρόθεσμων χρεών, τα 1,4 δισ. ευρώ αφορούν οφειλές παλαιών πελατών (το 53% οικιακοί) και τα περίπου 975 εκατ. ευρώ ληξιπρόθεσμες οφειλές υφιστάμενων.

Το φαινόμενο του ενεργειακού τουρισμού είναι πολύ παλιό, η πορεία των οφειλών βαίνει αυξομειούμενη και η αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών είχε εξαγγελθεί πολλάκις από τις αρχές του 2024, χωρίς έκτοτε να έχει αλλάξει το σημερινό καθεστώς.

Στο όνομα μιας στρεβλής αντίληψης περί λειτουργίας του ανταγωνισμού, ακόμη και σήμερα επιτρέπεται στον καταναλωτή να μετακομίζει ελεύθερα από πάροχο σε πάροχο, χωρίς να μπλοκάρεται όταν δεν έχει εξοφλήσει τον προηγούμενο. Μόνο το 2023, η πρακτική αυτή φόρτωσε την αγορά με νέα φέσια 500 εκατ. ευρώ, ποσά που διογκώθηκαν περαιτέρω φέτος.

Στο εξής, σύμφωνα με την εισήγηση της ΡΑΑΕΥ, θα απαγορεύεται η αλλαγή προμηθευτή, είτε εφόσον έχει επιβληθεί από τον προμηθευτή εντολή απενεργοποίησης μετρητή φορτίου, είτε εφόσον υπάρχει εντολή επισήμανσης του πελάτη (flagging) ως υπερήμερου στο σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ από τρεις διαφορετικούς προμηθευτές για ανείσπρακτες οφειλές που συντελέστηκαν σωρευτικά από 1ης Ιανουαρίου του 2020 και μετά.

Στο αίτημα για αλλαγή προμηθευτή θα πρέπει να αναγράφεται σε ευδιάκριτο σημείο ότι ο νέος πάροχος μπορεί να ζητά από τον ΔΕΔΔΗΕ ιστορικά δεδομένα κατανάλωσης για τη χρονική περίοδο των δύο τελευταίων ετών, ιστορικό εντολών επισήμανσης εφόσον υπάρχει και απενεργοποίησης φορτίου καθώς και τα τεχνικά χαρακτηριστικά της παροχής.

Το 20ήμερο

Σε κάθε περίπτωση, η προθεσμία εξόφλησης ενός λογαριασμού δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 20 ημερών (ή των 25 ημερών σε περίπτωση έγχαρτου λογαριασμού), μετά τις οποίες ο προμηθευτής θα αναγράφει στον επόμενο λογαριασμό το ποσό της ληξιπρόθεσμης αμοιβής μαζί με τους τόκους υπερημερίας.

Εφόσον ο πελάτης αγνοήσει και τη δεύτερη προθεσμία, ο πάροχος θα επικοινωνεί μαζί του εντός 5 ημερών για υπενθύμιση της οφειλής και θα προτείνει διακανονισμό του χρέους σε δόσεις για τον οποίο ο πελάτης έχει περιθώριο απάντησης επίσης εντός 5 ημερών.

Πότε «κοκκινίζει» ο πελάτης

Αν δεν αποδεχτεί την πρόταση διακανονισμού ή παραβιάσει τους όρους του, τότε ο πάροχος μπορεί να υποβάλει εντολή επισήμανσης (flagging) του πελάτη στον ΔΕΔΔΗΕ ως υπερήμερου, μαζί με εντολή απενεργοποίησης του μετρητή του λόγω ανεξόφλητης οφειλής. Επίσης, αν το χρέος δεν τακτοποιηθεί εντός 10ημέρου, τότε ο πάροχος μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση προμήθειας και να υποβάλει στον ΔΕΔΔΗΕ δήλωση παύσης εκπροσώπησης.

Στον αντίποδα, αν ο πελάτης τακτοποιήσει την εκκρεμότητά του, ο πάροχος αίρει την εντολή σήμανσης ως υπερήμερου. Εάν πάλι αυτός έχει αλλάξει προμηθευτή και έχει παρέλθει η προθεσμία πληρωμής, ο πάροχος επικοινωνεί μαζί του εντός 5 ημερών υπενθυμίζοντας την οφειλή και προσφέροντας τον διακανονισμό. Εάν εκείνος δεν τον δεχτεί, τότε αυτόματα δίνεται εντολή επισήμανσης.

Είναι προφανές ότι όσο αυξάνονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, το ποσό μετακυλίεται σε όλη την αγορά, μέσω αύξησης των τιμών του συνόλου των πελατών, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που πληρώνουν τις οφειλές τους.

Τώρα, και με μεγάλη καθυστέρηση, επιχειρείται να καθιερωθεί το σύστημα σήμανσης των οφειλετών (debt flagging), με στόχο να προστατεύει τις εταιρείες προμήθειας από το να απορροφούν στο πελατολόγιό τους οφειλέτες που επιδίδονται σε συστηματική αθέτηση υποχρεώσεων.