Ποιους κέρδισε και από ποιους έχασε η Ελλάδα στην μάχη των τουριστικών αφίξεων

Μία θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών προορισμών που κατέγραψαν τις υψηλότερες επιδόσεις στην καρδιά της καλοκαιρινής σεζόν σε επίπεδο αφίξεων καταλαμβάνει η Ελλάδα, σημειώνοντας διψήφιο ποσοστό ανόδου σε σχέση με το 2019.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (European Travel Commission - ETC) για το γ’ τρίμηνο του 2024, η χώρα μας σημείωσε άνοδο 19% σε επίπεδο τουριστικών αφίξεων.

Στα ίδια περίπου μεγέθη κινήθηκε και η Πορτογαλία, μία από τις βασικές ανταγωνίστριες της Ελλάδας σε επίπεδο τουρισμού, ενώ καλύτερες επιδόσεις, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις ποσοστιαίες μεταβολές, κατέγραψαν η Μάλτα και η Σερβία, στο συν 32% και στο συν 34% αντίστοιχα.

Αύξηση 16% σημείωσε η Τουρκία, με το Μαυροβούνιο να βρίσκεται στο συν 14% και την Ισπανία να καταγράφει αριθμούς-ρεκόρ με άνοδο 11%.

Στον αντίποδα, οι χώρες της Βαλτικής, η Φινλανδία, η Ρουμανία και η Σλοβακία σημειώνουν πτώση μεταξύ 11% και 24% συγκριτικά με τα προ πανδημίας επίπεδα.

Η εικόνα πανευρωπαϊκά

Σε γενικές γραμμές η ταξιδιωτική κίνηση στην Ευρώπη παρουσίασε ισχυρή δυναμική κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα παρά τις το μακρο-οικονομικό περιβάλλον και τις γεωπολιτικές προκλήσεις.

Με βάση τη σχετική έρευνα, οι αφίξεις σημείωσαν άνοδο 6% σε σχέση με το 2019 και 7% συγκριτικά με πέρυσι. Αντίστοιχα, οι διανυκτερεύσεις αυξήθηκαν σε ποσοστό 5% σε ετήσια βάση, με την ανοδική αυτή τάση να οφείλεται κατά κύριο λόγο στη βελτιωμένη αεροπορική συνδεσιμότητα μεταξύ των κρατών και στη ζήτηση.

Όπως επισημαίνεται, αν και ο πληθωρισμός έχει παρουσιάσει σημάδια αποκλιμάκωσης στην Ευρώπη, το κόστος των υπηρεσιών και των αγαθών παρέμεινε αυξημένο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα καταλύματα και τα πακέτα διακοπών. Ως εκ τούτου οι τουρίστες επέλεξαν τις ταξιδιωτικές τους εμπειρίες με βάση την τιμή.

Σε κάθε περίπτωση, οι συνολικές τουριστικές δαπάνες σε όλη την Ευρώπη προβλέπεται να αυξηθούν κατά 10,3% το 2024 σε σύγκριση με το 2023 και να φτάσουν τα 719,7 δισ. ευρώ, με τη Δυτική Ευρώπη να αντιπροσωπεύει το 74% του συνόλου.

H ανάκαμψη στο προ πανδημίας μεγέθη είναι αργή, αλλά σταθερή, στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης να παίρνουν κεφάλι. Συνολικά, η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια στην Ευρώπη ενισχύθηκε σε ποσοστό 3,4% τους καλοκαιρινούς μήνες παρά τις αρρυθμίες που παρουσιάστηκαν τόσο λόγω ζητημάτων κυβερνοασφάλειας, όσο και λόγω των απεργιών.

Οι επιδόσεις των καταλυμάτων παραμένουν ισχυρές, με τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR) στα ευρωπαϊκά ξενοδοχεία να αυξάνονται κατά 5,9% σε ετήσια βάση. Οι προορισμοί της νότιας Ευρώπης, με αιχμή τους Μεσογειακούς, σημειώνουν την υψηλότερη άνοδο, λόγω της ισχυρής ζήτησης παρά τις αυξανόμενες τιμές.

Ομοίως, οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις τύπου Airbnb αυξήθηκαν κατά 11% τον Αύγουστο του 2024 σε σύγκριση με το 2023, ιδιαίτερα στη Γαλλία και την Ιταλία. Αυτή η αύξηση αντιπροσωπεύει περίπου 479.000 μονάδες βραχυχρόνιας μίσθωσης περισσότερες από τον Αύγουστο του 2023.

Ο υπερτουρισμός

Η μελέτη κάνει αναφορά στην ολοένα και πιο έντονη συζήτηση που γίνεται περί υπερτουρισμού, υπογραμμίζοντας την άνιση κατανομή των τουριστικών ροών σε όλη την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, κάποιες χώρες της Γηραιάς Ηπείρου λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου, με την προβολή λιγότερο γνωστών προορισμών, με στόχο την αποσυμφόρηση hot spots, να κερδίζει έδαφος.

Για παράδειγμα, η Αλβανία ανέφερε αξιοσημείωτη άνοδο στον αριθμό των επισκεπτών της, ενώ πόλεις όπως το Ελ Ιέρρο και η Σεβίλλη στην Ισπανία κατέγραψαν ανάπτυξη που ξεπερνά τους καθιερωμένους τουριστικούς προορισμούς, όπως η Ίμπιζα και η Τενερίφη.

Τα στοιχεία των αεροδρομίων

Στην κορυφή μεταξύ των ευρωπαϊκών αερολιμένων με τις υψηλότερες επιδόσεις βρέθηκε, την ίδια στιγμή, το αεροδρόμιο της Αθήνας. Συγκεκριμένα, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» κατέλαβε την πρώτη θέση στην κατηγορία του (σ.σ.: μεταξύ των αεροδρομίων που υποδέχονται από 10 έως 25 εκατ. ταξιδιώτες σε ετήσια βάση), καταγράφοντας τον Σεπτέμβριο αύξηση 22,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019 ως προς την επιβατική κίνηση.

Στη δεύτερη θέση έμεινε το αεροδρόμιο του Παρισιού, το Ορλί, με άνοδο 14% συγκριτικά με τα προ πανδημίας μεγέθη.

Συνολικά τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια σημείωσαν τον Σεπτέμβριο άνοδο 6,7% σε επίπεδο επιβατικής κίνησης σε σχέση με πέρυσι και μικρότερη αύξηση 2,7% συγκριτικά με τα προ πανδημίας στοιχεία.