Νομοσχέδιο από ΥΠΕΝ για απόβλητα και ΑΠΕ, οι βασικές ρυθμίσεις

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, κατέθεσε σήμερα Τετάρτη, 16 Οκτωβρίου προς ψήφιση στη Βουλή, σχέδιο νόμου, με τίτλο: «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων». 

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, μερικές από τις βασικότερες μεταρρυθμίσεις του νομοσχεδίου αφορούν στα εξής ζητήματα:

- Μέχρι το τέλος του 2025 θα εφαρμοστεί ένα ενιαίο, πανελλαδικό σύστημα εγγυοδοσίας για πλαστικές φιάλες και φιάλες από αλουμίνιο. Για τη διευκόλυνση των καταναλωτών προβλέπονται περίπου 15.000 σημεία επιστροφής στην πλήρη ανάπτυξη του συστήματος. Εκεί, επιστρέφοντας τις φιάλες, θα εισπράττουν το αντίτιμο της εγγυοδοσίας.

- Προβλέπεται η δημιουργία μίας υπηρεσίας χωριστής συλλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, σε μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς Δήμους (κάτω των 10.000 κατοίκων) και η παροχή του κατάλληλου εξοπλισμού στους υπόλοιπους.

- Τίθενται οι βάσεις για τη δημιουργία ισχυρών φορέων διαχείρισης αποβλήτων σε Περιφέρειες της χώρας.

- Με Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θα μπορεί να παρεμβαίνει, άμεσα πλέον, το Υπουργείο, όταν τίθενται θέματα σχετικά με την αντιμετώπιση έκτακτων περιπτώσεων στη διαχείριση των αποβλήτων, την αποτροπή της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης και την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς και την αντιμετώπιση προστίμων από την ΕΕ.

- Αποσαφηνίζεται το πλαίσιο χορήγησης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για την εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για εφαρμογή με ταυτοχρονισμένο ή εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό και η διαδικασία μετάπτωσης των αιτημάτων για ενεργειακό και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό σε ταυτοχρονισμένο ή εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό. Παράλληλα, προβλέπεται η κατά προτεραιότητα χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται στον Διαχειριστή του Συστήματος για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης αποκλειστικά από Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018, Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας ή Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών με συμμετοχή σε αυτές ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού και αποκλειστικά για ταυτοχρονισμένο και εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό.

- Παρατείνονται προθεσμίες, ώστε να καταστεί δυνατή η ωρίμανση έργων ΑΠΕ που αναπτύσσονται στα νησιωτικά συστήματα, ενώ παράλληλα εισάγονται προβλέψεις, ώστε να καταστεί δυνατή η σύνδεση σταθμού ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση στην νήσο Πόρος, στο πλαίσιο της υλοποίησης του Στρατηγικού Πλαισίου Πρωτοβουλίας για τα ελληνικά νησιά «GR-eco islands», του άρθρου 21 του ν. 4936/2022 (Α΄105).

- Θεσπίζεται Πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης «Συστάδων» επιλέξιμων δημόσιων κτιρίων, μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης προς ενίσχυση της ενεργειακής του απόδοσης.

- Ρυθμίζεται το πλαίσιο χορήγησης ενισχύσεων και εγκατάστασης των μικρών Ανεμογεννητριών, ανάλογα με το συνολικό τους ύψος και την επιφάνεια σάρωσης της πτερωτής τους, διασφαλίζοντας τη μείωση της οπτικής όχλησης κατά την υλοποίησή τους.

- Καθορίζεται ο τρόπος επιστροφής και μείωσης των εγγυητικών επιστολών (κατά 70%) σε κατόχους σταθμών ΑΠΕ και Συμπαραγωγή Hλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.

- Καθορίζεται ότι συμβατικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που βρίσκονται είτε στην ηπειρωτική είτε στη νησιωτική Ελλάδα και οι οποίοι τίθενται εκτός λειτουργίας, δύναται να τροποποιηθούν σε σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι συνολικής ισχύος 450 MW. Από την πρωτοβουλία αυτή θα επιτευχθεί μείωση της επιβάρυνσης των καταναλωτών στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.

- Καθορίζεται το πλαίσιο προσθήκης μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από υφιστάμενους ή υπό ανάπτυξη φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Επίσης, καθορίζεται το αρχικό όριο ισχύος των σταθμών ΑΠΕ που μπορούν να ενταχθούν στις προβλέψεις της προτεινόμενης ρύθμισης, το οποίο μπορεί να τροποποιείται με Υπουργική Απόφαση.

- Εισάγεται πρόβλεψη για τη δημοσίευση πρόσκλησης, μέσω σχετικής Υπουργικής Απόφασης, για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για τη χορήγηση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης και την εγκατάσταση μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι σταθμοί αποθήκευσης που θα επιλεγούν στο πλαίσιο της πρόσκλησης αυτής δεν θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς δεν θα λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση.

- Διασφαλίζεται ηλεκτρικός χώρος για την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών, σταθμών βιομάζας και μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών που συνδέονται στο δίκτυο του ΕΔΔΗΕ, ώστε να ενισχυθεί, κατά το δυνατό, το μείγμα τεχνολογιών ΑΠΕ (αντιμετώπιση «μονοκαλλιέργειας» φωτοβολταϊκών σταθμών) που συμμετέχουν στο ενεργειακό μείγμα του τοπικού συστήματος και της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράλληλα εισάγεται πρόβλεψη, ώστε να προχωρήσει η έκδοση Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για έργα ΑΠΕ που εγκαθίστανται στη Πελοπόννησο και τα οποία έχουν επιλεγεί στο πλαίσιο του άρθρου 132 του ν. 4819/2021 (Α’ 129).