Θαλάσσια αιολικά: Τα τρία ορόσημα μετά την έγκριση Μενδώνη

Στις ράγες επιχειρείται να μπει ξανά το εκτροχιασμένο πρόγραμμα ανάπτυξης θαλάσσιων αιολικών πάρκων, μετά και την υπογραφή της υπ. Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη που ενέκρινε τη θετική γνωμοδότηση του ΚΑΣ, σηματοδοτώντας το τέλος μιας πολύμηνης μάχης με το «τέρας» της γραφειοκρατίας, τις τοπικές αντιδράσεις και τη λήξη μιας διαβούλευσης που κρατά κοντά στον ένα χρόνο.

Το πράσινο φως της υπουργού στα δύο επίμαχα οικόπεδα, Σητεία («Κρήτη 1») και Γυάρο, ανοίγει το δρόμο για να οριστικοποιηθούν οι έξι περιοχές της πρώτης φάσης και να μπει το πρόγραμμα στο επόμενο στάδιο μελετών, με κατάληξη τον πρώτο σχετικό διαγωνισμό.

Το πρώτο από τα τρία επόμενα βήματα, που θεωρείται θέμα εβδομάδων, αφορά την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και την υπογραφή της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι περιοχές που θα περάσουν στο επόμενο στάδιο μελετών, και να προκηρυχθούν οι σχετικοί διαγωνισμοί, όπως ανέφερε χθες σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ, ο πρόεδρος της ΕΔΕΥΕΠ, Αρ. Στεφάτος.

Η λίστα με τα οικόπεδα της πρώτης φάσης, δηλαδή αυτά που προβλέπεται να αναπτυχθούν μέχρι και το 2032, αφορά σύμφωνα με τις πληροφορίες τα παρακάτω: «Κρήτη 1» (απέναντι από τη Σητεία, σε απόσταση 9 χλμ. από τα όρια του αρχαιολογικού χώρου Ζάκρου), τη Γυάρο (με τη χωροθέτηση να γίνεται δυτικά του νησιού, προς την Κέα), τη περιοχή ανοικτά των Αγ. Αποστόλων στην Εύβοια (Δ. Κύμης - Αλιβερίου), τον Β. Πατραϊκό (ανάμεσα στο Αντίρριο και τη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού), τη Ρόδο (νότια από το Πρασονήσι), και τη Δονούσα.

Το δεύτερο βήμα, αφορά τη σύσταση στις αρχές του 2025 μιας εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV), που για να διευκολύνει τους επενδυτές, σε χρόνο και κόστος, θα αναλάβει να κάνει εκείνη τις απαιτητικές ανεμολογικές και βυθομετρικές μελέτες για τις πρώτες έξι περιοχές. Κανονικά αυτό το SPV, που ψηφίστηκε τον περασμένο Απρίλιο στη Βουλή, θα έπρεπε να είχε ήδη συσταθεί, να είχε πιθανώς προκηρύξει τους διαγωνισμούς για την ανάθεση των μελετών, ώστε οι ανάδοχοι να τις ξεκινούσαν αρχές του 2025 και να μπορούσαν να τις παραδώσουν τέλη του 2026 - αρχές του 2027. Ετσι ώστε αμέσως μετά να προκηρυχθεί και ο πρώτος διαγωνισμός για θαλάσσια αιολικά πάρκα στην Ελλάδα.

Τώρα όμως οι χρόνοι πιέζουν και οι πάμπολλες καθυστερήσεις στο πρόγραμμα επιβάλλουν ανασχεδιασμό προκειμένου να τηρηθεί ο στόχος για πρώτο διαγωνισμό το 2027, που θα αφορά το οικόπεδο στη Σητεία («Κρήτη 1») και αποτελεί το τρίτο ορόσημο στο νέο αυτό γύρο που ξεκινά οσονούπω.

Στη λογική αυτή εξετάζονται διάφορα σενάρια, για να συντμηθεί ο χρόνος παράδοσης των μελετών, που υπό κανονικές συνθήκες, εφόσον είναι πολύ αναλυτικές, η ολοκλήρωσή τους, ειδικά των ανεμολογικών, απαιτεί κοντά δύο χρόνια. Ενα σενάριο προβλέπει να μην είναι τόσο αναλυτικές, ώστε τα πρώτα αποτελέσματα να βγουν στον ένα χρόνο μετά την ανάθεση, δηλαδή εντός του 2026. Μια δεύτερη πάλι σκέψη είναι οι ανάδοχοι των διαγωνισμών για τις μελέτες να αρχίσουν να παραδίδουν τμηματικά τα στοιχεία, ώστε να δημιουργηθεί μια πρώτη βάση δεδομένων, η οποία στην πορεία θα συμπληρώνεται συνεχώς με καινούργια, κ.ό.κ.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και τώρα μετά τη λήξη του «συναγερμού» με το υπ. Πολιτισμού, το στοίχημα δεν είναι καθόλου απλό. Οι εμπλεκόμενοι στο εγχείρημα έχουν μπροστά τους έναν αγώνα δρόμου, απαιτείται καλός συντονισμός όλων των πλευρών, διεξαγωγή των διαγωνισμών χωρίς απρόοπτα, ολοκλήρωση των παραδοτέων στην ώρα τους κι όλα αυτά σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον όπου άλλες χώρες, παρότι ξεκίνησαν από την ίδια χρονική αφετηρία, μας έχουν ξεπεράσει.