Μετρό Θεσσαλονίκης: Οι 13 παρθενικοί σταθμοί και οι σχεδιαζόμενες επεκτάσεις

Η έναρξη εμπορικής λειτουργίας της Γραμμής 1 (κόκκινη γραμμή) του Μετρό της Θεσσαλονίκης στις 30 Νοεμβρίου 2024, εκτός από την αυτονόητη προσθήκη στον συγκοινωνιακό χάρτη της συμπρωτεύουσας, σηματοδοτεί την ολοκλήρωση ενός πολύπαθου έργου, που κόστισε περισσότερο από 2 δισ. ευρώ και παραδίδεται 18 χρόνια μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης (Οκτώβριος του 2006).

Το έργο παρουσιάστηκε χθες από την ηγεσία του υπ. Υποδομών, ήτοι τον υπουργό Χρ. Σταϊκούρα και τον υφυπουργό Ν. Ταχιάο, τον επικεφαλής της Ελληνικό Μετρό Ν. Κουρέτα και τον διευθύνοντα σύμβουλο της Άκτωρ Αλ. Εξάρχου -η οποία ανέλαβε την ολοκλήρωση της γραμμής και των 13 σταθμών εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας- σε ειδική δημοσιογραφική εκδήλωση.

Η νέα υποδομή διαθέτει ένα σύγχρονο κέντρο ελέγχου και αμαξοστάσιο στη Νέα Ελβετία, από όπου ξεκινά η διαδρομή που καταλήγει στο κέντρο της πόλης έως τον σιδηροδρομικό σταθμό. Είναι μήκους 9,6 χλμ. και θα διαθέτει 18 πλήρως αυτοματοποιημένους συρμούς 4 οχημάτων (χωρίς οδηγό), με τη χωρητικότητα ανά συρμό να φτάνει τα 450 άτομα. Εκτιμάται ότι θα εξυπηρετεί καθημερινά 254.000 επιβάτες.

Υπενθυμίζεται ότι τη λειτουργία του μετρό της Θεσσαλονίκης έχει αναλάβει μετά από διεθνή διαγωνισμό μέσω σύμβασης ΣΔΙΤ η κοινοπραξία ΤΗΕΜΑ Α.Ε., που αποτελείται από τις εταιρείες Azienda Trasporti Milanesi (ATMS.p.A.) και Egis Projects S.A.S (με αντικείμενο τη λειτουργία, Συντήρηση, Καθαρισμό, Φύλαξη, Διαχείριση Συστήματος Συλλογής Κομίστρου).

Το κόμιστρο, κατά τον υπουργό Υποδομών Χ. Σταϊκούρα, αναμένεται να υπολογιστεί εν ευθέτω χρόνω, εφόσον θα είναι ενιαίο και οφείλει να συνυπολογίσει το νέο στόλο λεωφορείων που θα προστεθούν στο συγκοινωνιακό έργο.

Οι επεκτάσεις

Με δεδομένη την έναρξη λειτουργίας -καθώς όπως υπογράμμισε ο επικεφαλής της Άκτωρ το έργο είναι ολοκληρωμένο- το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον στις επεκτάσεις.

Σύμφωνα τόσο με την ηγεσία του ΥΠΟΜΕ όσο και με τον κ. Κουρέτα, η προβλεπόμενη επέκταση προς την Καλαμαριά με την προσθήκη ακόμη 5 σταθμών προχωρά με βάση τον προγραμματισμό και θα παραδοθεί σε εμπορική λειτουργία στο β’ εξάμηνο του 2025 (η αρχική πρόβλεψη ήταν οκτώ μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας της βασικής γραμμής).

Σύμφωνα, ωστόσο, με τη μελέτη που εκπονήθηκε το διάστημα 2021-2023 σχεδιάζονται τόσο νέες επεκτάσεις προς τις βορειοδυτικές περιοχές της πόλης όσο και μια δεύτερη γραμμή προς τον Εύοσμο, που κατά τον υφυπουργό Υποδομών Ν. Ταχιάο είναι και υψηλότερης προτεραιότητας.

Παρόλα αυτά η χρηματοδότηση των νέων επεκτάσεων δεν είναι εξασφαλισμένη και άρα ο χρόνος δημοπράτησής τους και πολύ περισσότερο κατασκευής τους είναι απροσδιόριστος. Σημειώνεται πως η βασική μελέτη Ανάπτυξης του Μετρό Θεσσαλονίκης εκτείνεται έως το 2040.

Η ηγεσία του ΥΠΟΜΕ αναφέρθηκε στην αναζήτηση χρηματοδότησης -με στόχο πάντα να μην επιβαρυνθεί η δημοσιονομική ισορροπία-, ωστόσο δεν τοποθετήθηκε σχετικά με το ενδεχόμενο εναλλακτικών λύσεων όπως Παραχωρήσεις ή ΣΔΙΤ.

Μεγάλα έργα - μεγάλοι παίκτες

Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Άκτωρ Αλ. Εξάρχου, με αφορμή την ολοκλήρωση της κατασκευής της βασικής γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης, υπογράμμισε πως «είναι κρίσιμη η επιλογή του κατάλληλου αναδόχου για κάθε έργο».

Στην τοποθέτησή του αναφέρθηκε στην ανάγκη ελέγχου της επάρκειας (κεφαλαιακής και τεχνικής) κάθε εργολάβου που αναλαμβάνει συμβάσεις, καθώς και στον σωστό σχεδιασμό των δημοπρατήσεων.