Ποιες είναι οι δεξαμενές για αύξηση της απασχόλησης στην Ελλάδα

Γυναίκες, νέοι και ηλικιωμένοι είναι μεταξύ των ομάδων-στόχων του υπουργείου Εργασίας στην προσπάθεια για περαιτέρω μείωση της ανεργίας σε συνδυασμό με την αύξηση της απασχόλησης. Άλλωστε, όπως φαίνεται ξεκάθαρα και από τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, οι συγκεκριμένες ομάδες βρίσκονται στη μεγάλη δεξαμενή των πάνω από 4,2 εκατομμύρια ατόμων που είναι εκτός του εργατικού δυναμικού, δηλαδή δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία.

Ειδικότερα, τα άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού, ηλικίας κάτω των 75 ετών, ανήλθαν σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η ΕΛΣΤΑΤ, για το β’ τρίμηνο του 2024, σε 2.994.624. Το ποσοστό τους μειώθηκε κατά 1,8% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 1,5% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, καθώς σημαντικό μέρος τους πέρασε στο εργατικό δυναμικό, αυξάνοντας κατά τι, την απασχόληση, η οποία βέβαια παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα. της τάξης του 53,2%, περιορίζοντας σημαντικά τον αριθμό των ανέργων σε 467.619 άτομα, ήτοι μείωση κατά 18,6%.

Αναλυτικά και παρά τις νέες θέσεις εργασίας που φαίνεται πως δημιουργούνται τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό απασχόλησης στην Ελλάδα παραμένει πολύ χαμηλότερα από τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο, γεγονός που στρέφει τις προσπάθειες των συναρμόδιων υπουργείων και φορέων στην προσπάθεια διεύρυνσης του εργατικού δυναμικού.

Και αυτό γιατί σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, για το β’ τρίμηνο του έτους, οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.327.825 άτομα παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,7%, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,2% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 467.619 άτομα, παρουσιάζοντας μείωση κατά 18,6% σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2024 και μείωση κατά 12,3%, σε σχέση με το αντίστοιχο β’ τρίμηνο του 2023, ενώ τα άτομα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, δηλαδή όσοι δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 4.225.028.

Ειδικότερα, τα άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού κάτω των 75 ετών ανήλθαν σε 2.994.624. Το ποσοστό τους μειώθηκε κατά 1,8% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 1,5% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Η πλειονότητα των ατόμων εκτός του εργατικού δυναμικού, ηλικίας 15-74 ετών, είτε δεν έχουν εργαστεί ποτέ στο παρελθόν (46,9%) ή έχουν περάσει περισσότερα από 8 χρόνια από τότε που σταμάτησαν την τελευταία τους εργασία (30,0%).

Από τα άτομα που εργάστηκαν μέσα στα τελευταία 8 χρόνια, το μεγαλύτερο ποσοστό σταμάτησε να εργάζεται επειδή συνταξιοδοτήθηκε (59,6%) ή επειδή η εργασία του ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (12,6%). Το 93,2% των ατόμων εκτός του εργατικού δυναμικού δηλώνει ότι δεν θέλει να εργαστεί. Το 0,6% δηλώνει ότι αναζητά εργασία αλλά δεν είναι άμεσα διαθέσιμο να την αναλάβει ενώ το 2,7% δηλώνει ότι είναι διαθέσιμο για να αναλάβει εργασία άμεσα αλλά δεν την αναζητά.

Στην πράξη, διαπιστώνει κανείς ότι σχεδόν 6 στους 10 είναι συνταξιούχοι και μόλις ένα 12,6% σταμάτησε την εργασία του επειδή έληξε η διάρκειά της. Δεν είναι τυχαίο συνεπώς, που στο πλαίσιο της προσπάθειας για αύξηση της απασχόλησης των ηλικιωμένων, το υπουργείο Εργασίας προχώρησε στη βελτίωση των διατάξεων για την απασχόληση συνταξιούχων, με αποτέλεσμα περισσότεροι από 200.000 να έχουν ήδη δηλώσει πως παρά τη συνταξιοδότηση, παραμένουν στο εργατικό δυναμικό, απασχολούμενοι.

Παράλληλα, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται στις γυναίκες, στα άτομα ηλικίας έως 24 ετών, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει έως λίγες τάξεις Δημοτικού. Αυτές είναι άλλωστε και οι ομάδες-στόχοι των πολιτικών απασχόλησης που έχουν σχεδιαστεί και αναμένεται να «τρέξουν» το επόμενο διάστημα.

Έτσι, για παράδειγμα, και καθώς μία από τις κύριες αιτίες για τη μεγάλη ψαλίδα που χωρίζει την απασχόληση ανδρών και γυναικών είναι η φροντίδα των παιδιών, αναμένεται να ανακοινωθούν μέτρα όπως 9μηνη άδεια στις μητέρες αυτοαπασχολούμενες, περισσότερα voucher για βρεφονηπιακούς σταθμούς καθώς και κίνητρα για δημιουργία βρεφονηπιακών σταθμών σε μεγάλες επιχειρήσεις. Όσο για την ανεργία των νέων, τα μέτρα που προωθούνται αφορούν κατά κύριο λόγο τη σύνδεση εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αναντιστοιχία τυπικών προσόντων.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ πάντως για το β’ τρίμηνο του 2024 δείχνουν και σημαντικά στοιχεία για την ποιότητα της απασχόλησης στη χώρα μας. Δείχνουν, για παράδειγμα, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων εργάζονται ως μισθωτοί (69,3%), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων χωρίς προσωπικό (19,5%).

Το ποσοστό μερικής απασχόλησης ανέρχεται σε 6,5%, παρουσιάζοντας μείωση κατά 13,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση κατά 9,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, ενώ το ποσοστό των ατόμων που έχουν προσωρινή εργασία ανέρχεται σε 11,0%, καταγράφοντας αύξηση κατά 40,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση 0,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Τα επαγγέλματα που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων είναι οι απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (23,3%) και οι επαγγελματίες (22,5%). Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες (10,1%), ενώ η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στα ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη (-2,1%).