Παραγωγοί φωτοβολταϊκών: Ζητούν αλλαγές στη διαδικασία για τις τιμές αναφοράς

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Φωτοβολταϊκών (ΠΟΣΠΗΕΦ) διαμαρτύρονται ότι δεν μπορούν να ανταποκριθουύν χωρίς δική τους υπαιτιότητα στη διαδικασία για τις τιμές αναφοράς, με επιστολή προς το Υπουργείο περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ).

Οπως αναφέρεται στην επιστολή «καλούνται το αργότερο έως και την 31/08/2024 να ολοκληρώσουν την κατασκευή των πάρκων τους και να καταθέσουν εμπροθέσμως ενώπιον του αρμόδιου Διαχειριστή Δήλωση Ετοιμότητας, προκειμένου να επιτύχουν το «κλείδωμα» των υφιστάμενων τιμών αναφοράς και να αποφύγουν την περαιτέρω συρρίκνωση αυτών, αρχής γενομένης από την 01.09.2024, άνευ ουδεμίας υπαιτιότητας των Παραγωγών». 

Ζητούν «την παροχή δυνατότητας προς τους Παραγωγούς ΑΠΕ περί υποβολής Δήλωσης Ετοιμότητας ενώπιον του αρμόδιου Διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε και ΑΔΜΗΕ Α.Ε) με μόνη την κατάθεση προς το ΤΕΕ της αίτησης ανάθεσης μηχανικού για διενέργεια αυτοψίας, άνευ της υποχρέωσης συμπερίληψης στον σχετικό φάκελο της δήλωσης του μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας, η οποία θα συνοδεύεται από σχετική έκθεση αυτοψίας, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η εμπρόθεσμη κατάθεση έως και την 31/08/2024, με την ταυτόχρονη διατήρηση της υποχρέωσης κατάθεσης της δήλωσης μηχανικού εκ μέρους του Παραγωγού σε εύλογο χρόνο μεταγενέστερα και δη το αργότερο έως και την 15/09/2024».

Οπως αναφέρουν στην επιστολή «τους τελευταίους μήνες του τρέχοντος έτος, και δη κατά τον τρέχοντα μήνα Αύγουστο, λόγω του τεράστιου αριθμού των προς κατασκευή σταθμών ΑΠΕ και του ανυπέρβλητου όγκου εργασίας και δυσκολιών που αυτός συνεπάγεται, έχει παρατηρηθεί εντόνως το φαινόμενο, οι ορισθέντες κατά την ανωτέρω διαδικασία μηχανικοί ΤΕΕ να μην επαρκούν, ως προς τον αριθμό τους, για την άμεση, αποτελεσματική και εμπρόθεσμη άσκηση των καθηκόντων τους, με συνέπεια την εμφάνιση αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στη διενέργεια των σχετικών αυτοψιών, και την ακόλουθη αδυναμία εμπρόθεσμης υποβολής εκ μέρους του Παραγωγού Δήλωσης Ετοιμότητας ενώπιον του αρμόδιου Διαχειριστή».

Και προσθέτουν: «Η κατά τα ανωτέρω πλέον έκρυθμη κατάσταση επιδεινώνεται έτι περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψιν ότι εκ του νόμου δεν προβλέπεται σαφής προθεσμία διενέργειας της απαραίτητης αυτοψίας από τον διορισθέντα μηχανικό, με αποτέλεσμα, μετά την παρέλευση των 4 ημερών κατ’ ελάχιστον από την κατάθεση του αιτήματος εκ μέρους του Παραγωγού, να παραμένει άγνωστη σε αυτόν η ακριβής ημερομηνία διενέργειας της αυτοψίας και κατ’ επέκταση να διασαλεύεται η πλήρωση του σχετικού νομοθετικού οροσήμου της 31/08/2024.

Τούτο εν τοις πράγμασι σημαίνει ότι στην περίπτωση που κατατεθούν φερ’ ειπείν στις 23/08 οι σχετικοί φάκελοι εκ μέρους των παραγωγών, η διενέργεια της αυτοψίας θα λάβει χώρα, βάσει νόμου, το νωρίτερο στις 30/08/2024, καθισταμένης της εμπρόθεσμης υποβολής Δήλωσης Ετοιμότητας ανά την Επικράτεια έως την 31/08/2024 πρακτικά και αντικειμενικά αδύνατη (!!), λόγω του φόρτου εργασίας που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι αρμόδιοι μηχανικοί ΤΕΕ και του πεπερασμένου αριθμού αυτών, πρόβλημα που, ως προελέχθη, απαντάται στο σύνολο της Επικράτειας και πρωτίστως στις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης και Κιλκίς.

Μάλιστα, σε πλείστες περιπτώσεις έχει ήδη παρατηρηθεί το φαινόμενο εσφαλμένων ή ελλιπών εκ παραδρομής αναφορών στο περιεχόμενο των υπεύθυνων δηλώσεων που συντάσσουν οι μηχανικοί, με αποτέλεσμα την απόρριψη του αιτήματος του Παραγωγού εκ μέρους του αρμόδιου διαχειριστή και την περαιτέρω απώλεια πολύτιμου χρόνου εις βάρος τους.

Οι ως άνω κίνδυνοι ελλοχεύουν, άνευ ουδεμίας υπαιτιότητας των Παραγωγών, οι οποίοι προβαίνουν νομίμως και εμπροθέσμως σε άπασες τις απαιτούμενες εκ του νόμου ενέργειες προς πλήρωση του σκοπού της υποβολής φακέλου Δήλωσης Ετοιμότητας εντός της ταχθείσας προθεσμίας , πλην όμως η πληρότητα του φακέλου τους εξαρτάται εν τέλει από ενέργειες τρίτων και δη των μελών ενός υπερφορτωμένου και υποστελεχωμένου δημόσιου φορέα, ο οποίος καλείται, μέσα σε διάστημα μόλις λίγων ημερών, να υπερβεί εαυτόν και να κατορθώσει τα …. ακατόρθωτα».

Αναλυτικά η επιστολή προς το ΥΠΕΝ και το ΤΕΕ: 

«Δυνάμει των οριζομένων επι του άρθρου 165 του Ν. 5037/2023 θεσπίστηκε η παράταση έναρξης εφαρμογής των τιμών αναφοράς, οι οποίες ορίζονται στην υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/30971/1190/ 26.3.2020 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β` 1045) για τις κατηγορίες 29α, 29β, 30α, 30β, 30γ του Πίνακα 1 της περ. β` της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016, ώστε οι τιμές αναφοράς των κατηγοριών αυτών να ισχύουν από την 1η.9.2024.

Οι Παραγωγοί ΑΠΕ καλούνται λοιπόν το αργότερο έως και την 31/08/2024 να ολοκληρώσουν την κατασκευή των πάρκων τους και να καταθέσουν εμπροθέσμως ενώπιον του αρμόδιου Διαχειριστή Δήλωση Ετοιμότητας, προκειμένου να επιτύχουν το «κλείδωμα» των υφιστάμενων τιμών αναφοράς και να αποφύγουν την περαιτέρω συρρίκνωση αυτών, αρχής γενομένης από την 01.09.2024, η οποία, μεσούσης της οικονομικής κρίσης και της ραγδαίας αύξησης των επιτοκίων τραπεζικού δανεισμού, επαπειλεί ευθέως τη βιωσιμότητα της επένδυσης τους.

Στα πλαίσια κατάθεσης του φακέλου για την υποβολή Δήλωσης Ετοιμότητας, οι Παραγωγοί καλούνται, ως επιτάσσει το αρ. 4Α του Ν. 4414/2016, να υποβάλουν στον αρμόδιο Διαχειριστή, μεταξύ άλλων, δήλωση μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας, η οποία θα συνοδεύεται από σχετική έκθεση αυτοψίας. Με τη δήλωση θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες εγκατάστασης του έργου. Η έκθεση αυτοψίας περιλαμβάνει την ημερομηνία και ώρα της αυτοψίας, τα βασικά στοιχεία του εξοπλισμού (ιδίως τον αριθμό και τύπο μονάδων παραγωγής) που ελέγχθηκαν και καταγράφηκαν, και συνοδεύεται ιδίως από φωτογραφική τεκμηρίωση, η οποία περιλαμβάνει κατ` ελάχιστο τη γενική άποψη του σταθμού και τον οικίσκο / υποσταθμό όπου υπάρχει.

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο αρ. 4Α παρ. 6 του Ν. 4414/2016, οι εν λόγω αυτοψίες του παρόντος διενεργούνται από μηχανικό συναφούς με το αντικείμενο ειδικότητας, μέλος του ΤΕΕ. Το ΤΕΕ εκδίδει ανοικτή πρόσκληση προς τα μέλη του με συναφή με το αντικείμενο ειδικότητα, προκειμένου να συγκροτήσει κατάλογο υποψηφίων για τη διενέργεια αυτοψιών. Με απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ εντός ενός (1) μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος συντάσσεται κατάλογος μηχανικών συναφούς ειδικότητας από όσους εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη διενέργεια των αυτοψιών. Ο κατάλογος επικαιροποιείται κάθε τρεις (3) μήνες με ευθύνη του ΤΕΕ με ενσωμάτωση νέων υποψηφίων για τη διενέργεια αυτοψιών ή διαγραφή υφιστάμενων.

Για την πραγματοποίηση του ελέγχου, η νομοθεσία ορίζει ότι το ΤΕΕ ορίζει με απόφασή του μηχανικό συναφούς με το αντικείμενο ειδικότητας, ο οποίος περιλαμβάνεται στους ως άνω καταλόγους, εντός δύο (2) ημερών από την αποστολή του αιτήματος του ενδιαφερομένου με κριτήριο τη γειτνίαση της έδρας του μηχανικού στη γεωγραφική περιοχή αρμοδιότητας του οποίου είναι εγκατεστημένος ο σταθμός ΑΠΕ. Ο μηχανικός που ορίζεται κατά τα ανωτέρω, οφείλει εντός δύο (2) ημερών να δηλώσει τη διαθεσιμότητά του και να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση περί μη σύγκρουσης συμφερόντων με τον κάτοχο του σταθμού.

Με την ίδια δήλωση ο μηχανικός βεβαιώνει επιπλέον ότι δεν έχει εργαστεί και ότι δεν έχει λάβει οποιαδήποτε αμοιβή για οποιονδήποτε λόγο από τον κάτοχο του σταθμού ή συνδεδεμένο με αυτό νομικό πρόσωπο κατά τα τελευταία τρία (3) έτη. Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης ή παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας των δύο (2) ημερών επιλέγεται εκ του καταλόγου άλλος μηχανικός.

Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες του τρέχοντος έτος, και δη κατά τον τρέχοντα μήνα Αύγουστο, λόγω του τεράστιου αριθμού των προς κατασκευή σταθμών ΑΠΕ και του ανυπέρβλητου όγκου εργασίας και δυσκολιών που αυτός συνεπάγεται, έχει παρατηρηθεί εντόνως το φαινόμενο, οι ορισθέντες κατά την ανωτέρω διαδικασία μηχανικοί ΤΕΕ να μην επαρκούν, ως προς τον αριθμό τους, για την άμεση, αποτελεσματική και εμπρόθεσμη άσκηση των καθηκόντων τους, με συνέπεια την εμφάνιση αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στη διενέργεια των σχετικών αυτοψιών, και την ακόλουθη αδυναμία εμπρόθεσμης υποβολής εκ μέρους του Παραγωγού Δήλωσης Ετοιμότητας ενώπιον του αρμόδιου Διαχειριστή.

Η κατά τα ανωτέρω πλέον έκρυθμη κατάσταση επιδεινώνεται έτι περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψιν ότι εκ του νόμου δεν προβλέπεται σαφής προθεσμία διενέργειας της απαραίτητης αυτοψίας από τον διορισθέντα μηχανικό, με αποτέλεσμα, μετά την παρέλευση των 4 ημερών κατ’ ελάχιστον από την κατάθεση του αιτήματος εκ μέρους του Παραγωγού, να παραμένει άγνωστη σε αυτόν η ακριβής ημερομηνία διενέργειας της αυτοψίας και κατ’ επέκταση να διασαλεύεται η πλήρωση του σχετικού νομοθετικού οροσήμου της 31/08/2024.

Τούτο εν τοις πράγμασι σημαίνει ότι στην περίπτωση που κατατεθούν φερ’ ειπείν στις 23/08 οι σχετικοί φάκελοι εκ μέρους των παραγωγών, η διενέργεια της αυτοψίας θα λάβει χώρα, βάσει νόμου, το νωρίτερο στις 30/08/2024, καθισταμένης της εμπρόθεσμης υποβολής Δήλωσης Ετοιμότητας ανά την Επικράτεια έως την 31/08/2024 πρακτικά και αντικειμενικά αδύνατη (!!), λόγω του φόρτου εργασίας που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι αρμόδιοι μηχανικοί ΤΕΕ και του πεπερασμένου αριθμού αυτών, πρόβλημα που, ως προελέχθη, απαντάται στο σύνολο της Επικράτειας και πρωτίστως στις Περιφερειακές Ενότητες Θεσσαλονίκης και Κιλκίς.

Μάλιστα, σε πλείστες περιπτώσεις έχει ήδη παρατηρηθεί το φαινόμενο εσφαλμένων ή ελλιπών εκ παραδρομής αναφορών στο περιεχόμενο των υπεύθυνων δηλώσεων που συντάσσουν οι μηχανικοί, με αποτέλεσμα την απόρριψη του αιτήματος του Παραγωγού εκ μέρους του αρμόδιου διαχειριστή και την περαιτέρω απώλεια πολύτιμου χρόνου εις βάρος τους.

Οι ως άνω κίνδυνοι ελλοχεύουν, άνευ ουδεμίας υπαιτιότητας των Παραγωγών, οι οποίοι προβαίνουν νομίμως και εμπροθέσμως σε άπασες τις απαιτούμενες εκ του νόμου ενέργειες προς πλήρωση του σκοπού της υποβολής φακέλου Δήλωσης Ετοιμότητας εντός της ταχθείσας προθεσμίας , πλην όμως η πληρότητα του φακέλου τους εξαρτάται εν τέλει από ενέργειες τρίτων και δη των μελών ενός υπερφορτωμένου και υποστελεχωμένου δημόσιου φορέα, ο οποίος καλείται, μέσα σε διάστημα μόλις λίγων ημερών, να υπερβεί εαυτόν και να κατορθώσει τα …. ακατόρθωτα.

Σε σχετικές κρούσεις των Παραγωγών προς τον αρμόδιο διαχειριστή ΑΔΜΗΕ Α.Ε προς παραλαβή του φακέλου υποβολής Δήλωσης Ετοιμότητας άνευ των ως άνω εκθέσεων αυτοψιών μηχανικού ΤΕΕ, οι εύλογες αιτιάσεις
των Παραγωγών δεν εισακούσθηκαν υπό το πρόσχημα των διαλαμβανομένων στο αρ. 4Α παρ. 3 του Ν. 4414/2016 διά του οποίου καθορίζεται το ρηθέν έγγραφο ως προβλεπόμενο έγγραφο του φακέλου.

Συμπερασματικά, λοιπόν, παραθέτουμε κάτωθι σκωπτικά τις κυριότερες εκφάνσεις του ακανθώδους αυτού ζητήματος που ενδελεχώς αναλύσαμε ανωτέρω:

• Λόγω του τεράστιου αριθμού των προς κατασκευή σταθμών ΑΠΕ και του ανυπέρβλητου όγκου εργασίας εντός του Αυγούστου, οι ορισθέντες μηχανικοί ΤΕΕ δεν επαρκούν, ως προς τον αριθμό τους, για την άμεση, αποτελεσματική και εμπρόθεσμη άσκηση των καθηκόντων τους, με συνέπεια την εμφάνιση αδικαιολόγητων καθυστερήσεων στη διενέργεια των σχετικών αυτοψιών.
• Εκ του νόμου δεν προβλέπεται σαφής προθεσμία διενέργειας της απαραίτητης προθεσμίας από τον διορισθέντα μηχανικό, με αποτέλεσμα, μετά την παρέλευση των 4 ημερών κατ’ ελάχιστον από την κατάθεση του αιτήματος εκ μέρους του Παραγωγού, να παραμένει άγνωστη σε αυτόν η ακριβής ημερομηνία διενέργειας της αυτοψίας, η οποία θεωρητικά θα μπορούσε να λάβει χώρα ακόμη και 10 ημέρες αργότερα!
• Βάσει των ανωτέρω, ακόμη κι αν ήθελε υποτεθεί, ότι ο Παραγωγός καταθέτει πλήρη φάκελο έως και την 23/08/2024, η αργότερη ημερομηνία κατά την οποία θα ελάμβανε χώρα η αυτοψία από τον αρμόδιο μηχανικό θα ήταν η 30/08/2024, και αυτό ακόμη υπό την αίρεση της διενέργειας της αυτοψίας την αμέσως επομένη ημέρα του διορισμού του μηχανικού, υποχρέωση η οποία ελλείπει ολοσχερώς εκ του νόμου. Τούτο σημαίνει στην πράξη ότι η προθεσμία της 31/08 αμβλύνεται τουλάχιστον κατά 7 ημέρες και παρέρχεται στις 23/08.
• Ο υπέρμετρος φόρτος εργασίας των μηχανικών ΤΕΕ και ο πεπερασμένος αριθμός τους οδηγούν δικαιολογημένα στην εμφιλοχώρηση παραδρομών και ανθρωπίνων λαθών κατά τη σύνταξη των υπεύθυνων δηλώσεων με αποτέλεσμα την απόρριψη του αιτήματος του Παραγωγού εκ μέρους του αρμόδιου διαχειριστή και την περαιτέρω απώλεια πολύτιμου χρόνου εις βάρος τους.
• Συνάδει, άραγε, με τις αρχές ενός κράτους δικαίου, η εξάρτηση της πληρότητας ενός τόσο καθοριστικού νομοθετικού οροσήμου, εις βάρος των Παραγωγών ΑΠΕ, από ενέργειες τρίτων και δη των μελών ενός υπερφορτωμένου και υποστελεχωμένου δημόσιου φορέα (Τ.Ε.Ε.) ?

Δεδομένου ότι τα προεκτεθέντα ουδόλως αποτελούν προσωπικές αξιολογικές κρίσεις παρά συνιστούν την αντικειμενική και αποδεδειγμένη αποτύπωση μίας θλιβερής πραγματικότητας, αντιλαμβάνεστε ότι η ισχύουσα εντόνως προβληματική κατάσταση ουδόλως ανάγεται σε υπαιτιότητα των Παραγωγών ΑΠΕ, οι οποίοι θα υποστούν δυσανάλογες και σοβούσες επιπτώσεις σε περίπτωση αδυναμίας έγκαιρης εξομάλυνσής της και διά τούτου εισηγούμαστε τον κάτωθι τρόπο αντιμετώπισης:

• Την παροχή δυνατότητας προς τους Παραγωγούς ΑΠΕ περί υποβολής Δήλωσης Ετοιμότητας ενώπιον του αρμόδιου Διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε και ΑΔΜΗΕ Α.Ε) με μόνη την κατάθεση προς το ΤΕΕ της αίτησης ανάθεσης μηχανικού για διενέργεια αυτοψίας, άνευ της υποχρέωσης συμπερίληψης στον σχετικό φάκελο της δήλωσης του μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας, η οποία θα συνοδεύεται από σχετική έκθεση αυτοψίας, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η εμπρόθεσμη κατάθεση έως και την 31/08/2024, με την ταυτόχρονη διατήρηση της υποχρέωσης κατάθεσης της δήλωσης μηχανικού εκ μέρους του Παραγωγού σε εύλογο χρόνο μεταγενέστερα και δη το αργότερο έως και την 15/09/2024.