Τι φέρνει ο ευρωπαϊκός κανονισμός για τα κρίσιμα ορυκτά

Σε ισχύ βρίσκεται πλέον και επίσημα ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες, το CRM Act, που αφορά τη θέσπιση πλαισίου για τη διασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών, γράφει ο Διονύσης Γκούτης Γενικού Διευθυντή της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.) στο newsletter του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ).

Αναλυτικά εξηγεί:

Ο κανονισμός περιλαμβάνει άμεσες ενέργειες από τα κράτη μέλη, θεσπίζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κρίσιμων Πρώτων Υλών και προωθεί την επιτάχυνση στις αδειοδοτήσεις για εξόρυξη και ανακύκλωση πρώτων υλών, που θεωρούνται πλέον ύψιστης σημασίας, όπως επίσης και οι ιδιωτικές επενδύσεις από εταιρείες και χρηματοοικονομικούς επενδυτές.

Στη χώρα μας η εθνική προσπάθεια για την αξιοποίηση των Κρίσιμων Ορυκτών Πρώτων Υλών αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και για την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ). Κάτι άλλωστε που αποδεικνύεται έμπρακτα και από την Υπουργική Απόφαση αναφορικά με τον τρόπο κατανομής των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το 2024, όπου για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε η ΕΑΓΜΕ για δράσεις έρευνας στο τομέα των κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών.

Η ΕΑΓΜΕ θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτό το σχέδιο αξιοποίησης των κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών, διαμορφώνοντας μία δέσμη δράσεων για την Έρευνα & Αξιοποίηση Στρατηγικών και Κρίσιμων Ορυκτών Πρώτων Υλών για τη στήριξη της Πράσινης Συμφωνίας και την Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας, στο πλαίσιο των Εθνικών Προγραμμάτων Μεταλλευτικής Έρευνας που εκπονεί η Αρχή.

Σε αυτές τις δράσεις περιλαμβάνονται:

• Η αξιολόγηση επιλεγμένων Κρίσιμων και Στρατηγικών Ορυκτών Πρώτων Υλών σε Δημόσιους Μεταλλευτικούς Χώρους.
• Η αξιολόγηση επιλεγμένων εμφανίσεων Σπανίων Γαιών.
• Η μελέτη καταγραφής και αξιολόγησης εξορυκτικών απορριμμάτων πετρωμάτων & άλλων ρευμάτων αποβλήτων.
• Η τεχνολογική διερεύνηση δημιουργίας ειδικών υλικών με μεγάλη προστιθέμενη αξία.
• Η οικονομοτεχνική επαναξιολόγηση για τη βιώσιμη αξιοποίηση του αποθεματικού δυναμικού επιλεγμένων κοιτασμάτων.

Η ΕΑΓΜΕ, μέσω των επιστημονικών ερευνών της, μπορεί να συμβάλει στη μείωση της εξάρτησης της Ελλάδας και κατ’ επέκταση της Ε.Ε. από τις εισαγωγές κρίσιμων πρώτων υλών, με επαναξιολόγηση των εγχώριων πόρων, αντιμετώπιση και ει δυνατόν, επίλυση τριών κύριων εμποδίων:

1. Ολοκλήρωση γεωλογικής ερευνητικής προσπάθειας.
2. Σύνθεση των διαθέσιμων πληροφοριών, οι οποίες είναι κατακερματισμένες, ξεπερασμένες, ελλιπείς, μη εναρμονισμένες και δυσπρόσιτες σε επίπεδο χώρας.
3. Επανεκτίμηση του δυναμικού των αποβλήτων εξόρυξης, μίας δευτερογενούς πηγής ορυκτών, η οποία είναι υποτιμημένη.

Η ΕΑΓΜΕ θα είναι συνεργός όλων των εμπλεκόμενων μερών για της επιτάχυνση της εκμετάλλευσης των ορυκτών πρώτων υλών της χώρας με κοινό στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας. Στην κατεύθυνση αυτή δημιουργήσαμε και τον «Οδηγό Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) της Ελλάδος», στόχος του οποίου είναι να συνεισφέρει ουσιαστικά στην κωδικοποίηση/επικαιροποίηση της διαθέσιμης πληροφόρησης και να παρέχει χαρτογραφικές πληροφορίες και αναφορές σε φιλικό προς το χρήστη περιβάλλον, με απώτερο στόχο την προσέλκυση και αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση των ΟΠΥ στην χώρα.

Οφείλουμε όλοι να συμβάλλουμε στην προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τρίτες χώρες, ερευνώντας και αξιοποιώντας τις Στρατηγικές και Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες της χώρας, με δράσεις που θα αποδώσουν μετρήσιμα μεγέθη οικονομικής και κοινωνικής αξίας, προς στήριξη της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.