Γιατί καθυστερούν οι εκταμιεύσεις δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης

Η αύξηση της πιστωτικής επέκτασης συνδέεται άμεσα με τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνεται στην Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ η εποπτική αρχή εκτιμά ότι η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα θα συμβάλει και εφέτος αρνητικά στη ζήτηση δανείων.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην καθυστέρηση που παρατηρείται στις εκταμιεύσεις επιχειρηματικών δανείων που σχετίζονται με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF).

«Η παρατηρούμενη υστέρηση των εκταμιεύσεων δανείων στο πλαίσιο του RRF σε σχέση με τις συμβάσεις οι οποίες συνομολογήθηκαν σχετίζεται σε ορισμένες περιπτώσεις με το γεγονός ότι αυτές αφορούν μεγάλα επενδυτικά έργα, τα οποία είναι αναμενόμενο να προαπαιτούν ενδεχομένως χρονοβόρες διαδικασίες, όπως την έκδοση αδειών ή διαδικασίες που σχετίζονται με τις κατασκευές (π.χ. πολεοδομικές), με αποτέλεσμα οι σχετικές εκταμιεύσεις να γίνονται σταδιακά, σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα», αναφέρεται στην Έκθεση.

Ένας ακόμη παράγοντας που συμβάλλει στην καθυστέρηση της εκταμίευσης ορισμένων ήδη συμβασιοποιημένων δανείων μπορεί, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, να οφείλεται σε τεχνικούς λόγους που σχετίζονται με δυσχέρειες στην εφαρμογή των προϋποθέσεων του ίδιου του πλαισίου του RRF, όπως π.χ. λόγω της στοχοθεσίας για την κατανομή των διαθέσιμων πόρων ανά πυλώνα.

Συνολικά 3,5 δισ. ευρώ συμβάσεις

Τα τραπεζικά δάνεια που εκταμιεύθηκαν προς τις επιχειρήσεις μέσω του RRF την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2024 ήταν 270 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, οι υπογραφές συμβάσεων για συγχρηματοδοτούμενα τραπεζικά δάνεια ανήλθαν από την έναρξη της εφαρμογής του προγράμματος στις αρχές του 2022 μέχρι τον Απρίλιο του 2024 σε 3,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων έχει εκταμιευθεί μέχρι τώρα σχεδόν 1 δισ. ευρώ.

Φρένο τα επιτόκια

Τα υψηλά επιτόκια των τραπεζικών δανείων εκτιμάται, όπως υπογραμμίζεται στην Έκθεση, πως θα συνεχίσουν και εφέτος να συμβάλλουν αρνητικά στην πιστωτική επέκταση, έως ότου οι αναμενόμενες περαιτέρω μειώσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ξεκινήσουν, σε επόμενη φάση, να ασκούν θετικές επιδράσεις.

«Βέβαια, σε πραγματικούς όρους, τα δανειακά επιτόκια είναι δυνατόν αρχικά να αυξηθούν και άλλο, καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί», όπως αναφέρει η Έκθεση.

Η μέχρι σήμερα απορρόφηση των πόρων του RRF και οι σχετιζόμενες υπογραφές συμβάσεων μεγάλης αξίας για νέα δάνεια προμηνύουν, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος,  ενίσχυση της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις το επόμενο διάστημα. Την επίδραση αυτή ενδυναμώνει και το ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον μετά την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική κατηγορία.

Επιπλέον, εκτιμάται ότι στη χορήγηση νέων πιστώσεων θα συντείνουν οι πόροι συγχρηματοδότησης εκ μέρους των τραπεζών και της ΕΤΕπ, που θα διατεθούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ (2021-2027), καθώς και τα κονδύλια που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.