Τα σινιάλα της αγοράς δείχνουν όλα νέες αυξήσεις στο ρεύμα από τον Ιούλιο. Στα μισά του μήνα, η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια ανεβαίνει λόγω του καύσωνα, η αγορά φυσικού αερίου παραμένει νευρική και η μέση χονδρική τιμή στο ρεύμα κινείται στα 102 ευρώ, δηλαδή 30% πάνω από την αντίστοιχη του Μαΐου.
Στην ουσία, υπάρχουν όλα εκείνα τα στοιχεία που συνηγορούν ότι θα δούμε λογαριασμούς με περισσότερες και ακριβότερες κιλοβατώρες τον επόμενο μήνα, αφού οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε μεγαλύτερες καταναλώσεις.
Ο πιο ασφαλής «δείκτης» για να καταλάβει κανείς προς τα πού οδεύουν οι χονδρεμπορικές τιμές είναι τα προθεσμιακά συμβόλαια στο ρεύμα. Αυτά δηλαδή που χρησιμοποιούν οι προμηθευτές ρεύματος για να προαγοράζουν ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας για τους πελάτες τους που θέλουν να «κλειδώσουν» ένα σταθερό συμβόλαιο 6μηνης ή 12μηνης διάρκειας.
Οι φθηνές λοιπόν ποσότητες που είχε «χετζάρει» η αγορά τελειώνουν στα μέσα Ιουνίου, σύμφωνα με στελέχη από μεγάλους παρόχους, και η επόμενη γενιά σταθερών προγραμμάτων θα κλείσει σε υψηλότερες τιμές. Τα σημερινά επίπεδα των 8,5-10 σεντς η κιλοβατώρα θα πρέπει να τα ξεχάσουμε, καθώς πολύ απλά δεν υπάρχουν πλέον τόσο φθηνά προθεσμιακά.
Τα σήματα από τα προθεσμιακά συμβόλαια αφορούν όλη την αγορά. Το αυξητικό κλίμα δεν ξεχωρίζει χρώμα. Αν διατηρηθούν οι σημερινές τάσεις, τα πράσινα τιμολόγια ρεύματος, στα οποία παραμένει η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών, θα γνωρίσουν νέες ανατιμήσεις τον Ιούλιο, έπειτα από εκείνες, μεταξύ 12% και 70%%, του τρέχοντος μήνα και ανεξάρτητα του αν η ΔΕΗ απορροφήσει και πάλι τμήμα του κόστους.
Στελέχη της αγοράς δεν αποκλείουν να δούμε τον Ιούλιο τη μέση τιμή στην πράσινη κιλοβατώρα να διαμορφώνεται στα 17-18 σεντς ή και ψηλότερα, έναντι 15 σεντς τον Ιούνιο. Στα πράσινα άλλωστε τιμολόγια υπάρχει το ρίσκο της πρόβλεψης αφού ο πάροχος πρέπει να ανακοινώνει τιμή για τον τρέχοντα μήνα βάσει της μέσης χονδρεμπορικής τιμής του προηγούμενου.
Στα δε κίτρινα, ακριβώς επειδή η χρέωση οριστικοποιείται στο τέλος του μήνα εφαρμογής, οι πάροχοι φροντίζουν να ακολουθούν τις τάσεις της χονδρικής πάντα ένα μήνα νωρίτερα. Ανεξαρτήτως χρώματος, τα τιμολόγια του Ιουλίου θα γνωρίσουν όλα νέες αυξήσεις.
Την ίδια στιγμή, ο πρώτος καύσωνας, πόσο μάλλον αν επαναληφθεί μέσα στον μήνα, ανεβάζει τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια στις 9.206 MWh για σήμερα το μεσημέρι και δημιουργεί τις συνθήκες για ακόμη μεγαλύτερη άνοδο των χονδρεμπορικών τιμών. Διότι για να καλυφθούν οι ανάγκες, μπαίνουν στο σύστημα και οι ακριβές θερμικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, με αποτέλεσμα χθες να έχουμε την 5η υψηλότερη τιμή στην ΕΕ, πίσω από Ιρλανδία, Ιταλία, Μάλτα και Κροατία.
Στο σημερινό ενεργειακό μείγμα, για παράδειγμα, παρά την πολύ μεγάλη ηλιοφάνεια, το φυσικό αέριο είναι πρώτο με μερίδιο με 37,16% και έπονται οι ΑΠΕ που συμμετέχουν με 34,35%, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει μεγάλη παραγωγή αιολικών. Το μεσημέρι (12:00), η συμμετοχή τους φτάνει το 60%, λόγω των φωτοβολταϊκών, ωστόσο το βράδυ (20:00) πέφτει στο 17% λόγω των χαμηλών ανέμων.
Το γεγονός ότι υπάρχει τόσο μεγάλη συμμετοχή θερμικών μονάδων σημαίνει ότι οι τελικές τιμές επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία τόσο του φυσικού αερίου όσο και των τιμών στα δικαιώματα ρύπων. Το μεν φυσικό αέριο κινείται σταθερά στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ στα 34 ευρώ/ MWh, κατά 45% υψηλότερα από τα χαμηλά του Φεβρουαρίου, τα δε δικαιώματα CO2 βρίσκονται στα 70 ευρώ/τόνος (+31% από τον Φεβρουάριο).
Αν δεν υπάρξει κάποια ουσιαστική αλλαγή στις ανεμολογικές συνθήκες στο δεύτερο μισό του Ιουνίου, με ενίσχυση της συμμετοχής των ΑΠΕ και το φυσικό αέριο συνεχίσει να κατέχει κυρίαρχο ρόλο, τότε τα κυμαινόμενα τιμολόγια του επόμενου μήνα θα είναι πιο «αλμυρά» από αυτά του τρέχοντος.
Απόδειξη για τον κίνδυνο που έχουμε μπροστά μας είναι αυτό που συνέβη τον Μάιο, όπου ένας συνδυασμός χαμηλής παραγωγής αιολικών και ανόδου του φυσικού αερίου, εξαιτίας μιας ρωγμής σε ένα νορβηγικό αγωγό, έβαλε φωτιά στα τιμολόγια Ιουνίου.
Το γεγονός ότι σε μια περίοδο πολύ χαμηλής ζήτησης για φυσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αρκεί μια μικρή βλάβη σε έναν μικρό αγωγό της νορβηγικής Gassco, για να πανικοβάλει τις αγορές, οδηγώντας την τιμή πάνω από τα 38 ευρώ/MWh, δείχνει όχι μόνο πόσο εξαρτημένοι είμαστε από τη Νορβηγία, αλλά και πόσο νευρικά παραμένουν τα ενεργειακά χρηματιστήρια.
Δείχνει επίσης το τι θα μπορούσε να συμβεί αν η Κομισιόν έκανε πράξη τα όσα κατά καιρούς υποστηρίζει η επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, να επιβληθούν φραγμοί στις ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου. «Δεν μας λέει όμως τι θα γίνει όταν το TTF φτάσει στα 120 ευρώ η μεγαβατώρα (από 35 ευρώ σήμερα) και η χονδρεμπορική τιμή εκτοξευτεί στα 300 ευρώ η μεγαβατώρα», είχε πει ο επικεφαλής της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναίος, κατά την πρόσφατη γενική συνέλευση της εταιρείας, επικρίνοντας τη στάση της.