Φόροι και βαριά πρόστιμα για «κόλπα» με γονικές παροχές-δωρεές χρημάτων

«Κοστούμια» άρχισε να ράβει η Εφορία σε εκατοντάδες φορολογούμενους που καταστρατήγησαν το νέο νομοθετικό πλαίσιο για το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ που ισχύει από τον Οκτώβριο του 2021, για γονικές παροχές και δωρεές χρηματικών ποσών.

Οι έλεγχοι στις δηλώσεις που υποβλήθηκαν στην πλατφόρμα myProperty με τα αντίστοιχα στοιχεία των τραπεζών, έβγαλαν στο φως υποθέσεις γονικών παροχών και δωρεών με χρηματικά ποσά από τους γονείς στα παιδιά ή από τους παππούδες και τις γιαγιάδες στα εγγόνια τους οι οποίες δεν πραγματοποιήθηκαν με μεταφορά χρηματικών ποσών μέσα από τις τράπεζες, όπως ορίζει ο νόμος, αλλά με μετρητά (άγνωστης προέλευσης) τα οποία κατατέθηκαν στον τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου και θα έπρεπε να καταβληθεί φόρος 10%.

Επίσης εντοπίστηκαν περιπτώσεις εικονικών γονικών παροχών σε πρόσωπα τα οποία δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ.

Για παράδειγμα, έγιναν δωρεές χρηματικών ποσών από αδελφό σε αδελφό (μέσω των γονέων) όπου το αφορολόγητο ισχύει υπό προϋποθέσεις (διαφορετικά επιβάλλεται φόρος 20%), ενώ δεν δικαιολογήθηκε καν η προέλευση των χρημάτων, με αποτέλεσμα τον καταλογισμό προστίμων για προσαύξηση περιουσίας από άγνωστη πηγή.

Στις περιπτώσεις «τριγωνικών συναλλαγών» κρίσιμο στοιχείο αποτελεί ο χρόνος μεταβίβασης των χρημάτων. Θα πρέπει να παρέλθει τουλάχιστον ένα εξάμηνο από τη στιγμή που η δωρεά από το παιδί στο γονέα θα καταλήξει στο άλλο παιδί.

Συγκεκριμένα ο νόμος ορίζει ότι κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών. Εάν αυτό είναι σύντομο, ενδεικτικά όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών, προκύπτει ισχυρή ένδειξη ότι, κατ’ αρχήν, οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς το σκοπό αυτό και, εφόσον ο σκοπός καταστρατήγησης τεκμηριώνεται και από τα υπόλοιπα στοιχεία και πραγματικά περιστατικά, επιβάλλεται σε βάρος του τελευταίου (πραγματικού) δωρεοδόχου φόρος δωρεών, ως η δωρεά να είχε πραγματοποιηθεί απευθείας από τον πραγματικό δωρητή προς τον τελικό δικαιούχο αυτής.

Αντιστρόφως, εάν μεσολαβεί ικανό χρονικό διάστημα μεταξύ των διαδοχικών δωρεών, ενδεικτικά εάν εκτείνεται πέραν του εξαμήνου συνάγεται ότι οι διαδοχικές δωρεές δεν έχουν γίνει με σκοπό καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, εκτός εάν η ελεγκτική αρχή τεκμηριώσει με συγκεκριμένα στοιχεία την καταστρατήγηση αυτών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σε 1.580 περιπτώσεις (γονικών παροχών με μετρητά αλλά και ακινήτων) οι φορολογούμενοι προσέφυγαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ζητώντας να ακυρωθεί ο φόρος με συντελεστή 10%, προβάλλοντας διάφορες εξωπραγματικές δικαιολογίες.

Στην πλειονότητα τους οι προσφυγές (που αφορούν κυρίως δωρεές και γονικές παροχές από 10.000 έως και 200.000 ευρώ οι οποίες έγιναν με μετρητά), απορρίφθηκαν με τους φορολογούμενους να καλούνται να πληρώσουν χιλιάδες ευρώ στην εφορία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ για γονικές παροχές ή δωρεές ισχύει για δωρεές μεταξύ συζύγων ή προσώπων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή για δωρεές από παππούδες ή γιαγιάδες προς εγγόνια ή για δωρεές από παιδιά σε γονείς.