Απίστευτο γαϊτανάκι χρεών: Τι οφείλουν κράτος, φορολογούμενοι και ασφαλισμένοι

Σε Λερναία Ύδρα εξελίσσονται τα χρέη από και προς το Δημόσιο. Σε υψηλά επίπεδα παραμένουν οι οφειλές του δημοσίου προς τους ιδιώτες, στερώντας πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά. Την ίδια ώρα, αυξομειώσεις, ανάλογα με το ύψος της οφειλής, παρουσιάζουν τα χρέη των ιδιωτών προς το δημόσιο. Ειδικά, δε, για τα χρέη προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), τα στοιχεία δείχνουν ότι η αύξηση στις ληξιπρόθεσμες κύριες οφειλές πηγάζει από το εύρος οφειλής άνω των 10.000 ευρώ, κατά 1,1 δισ. ευρώ συνολικά.

Οι οφειλές του Δημοσίου

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις δημοσίου προς τους ιδιώτες, τον Ιανουάριο του 2024 καταγράφηκε αύξηση κατά 249 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023. Ειδικότερα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές αυξήθηκαν κατά 352 εκατ. ευρώ, φτάνοντας τα 2,409 δισ. ευρώ και οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων μειώθηκαν κατά 103 εκατ. ευρώ στα 448 εκατ. ευρώ.

Τα χρέη στην Εφορία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του Ιανουαρίου του 2024 διαμορφώθηκε στα 107 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 7,5 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2023.
Σημειώνεται ότι ποσοστό 24,6% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 26,3 δισ. ευρώ,
αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης.

Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών στην Εφορία, στο τέλος Ιανουαρίου του 2024 παρατηρείται μείωση κατά 99.985 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 3.931.625 οφειλέτες.

Η εν λόγω μείωση προέρχεται από τις κατηγορίες οφειλής μεταξύ 50 και 10.000 ευρώ, με τον αριθμό τους να μειώνεται συνολικά κατά 152.704 πρόσωπα. Αντιθέτως, στις υπόλοιπες κατηγορίες οφειλής παρατηρείται αύξηση του αριθμού των οφειλετών, με τη μεγαλύτερη, κατά 36.057 πρόσωπα, να καταγράφεται σε οφειλές μικρότερες των 50 ευρώ.

Η μείωση του αριθμού των οφειλετών στο εύρος οφειλής από 50 μέχρι 10.000 ευρώ συνοδεύεται από μείωση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε ετήσια βάση κατά 54,6 εκατ. ευρώ συνολικά. Ωστόσο, στις υψηλότερες κατηγορίες οφειλής (μέχρι τα 100 εκατ. ευρώ) παρατηρείται αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.

Ιδιαίτερη ανάλυση απαιτεί, σύμφωνα με την Έκθεση, η κατηγορία οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ, καθώς στο εύρος μεταξύ 1 και 100 εκατ. ευρώ καταγράφεται αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 1,5 δισ. ευρώ, ενώ οι οφειλές άνω των 100 εκατ. ευρώ παρουσιάζουν σημαντική μείωση κατά 10,1 δισ. ευρώ, η οποία πηγάζει από τη διαγραφή οφειλών της ΟΣΕ ύψους 10,4 δισ. ευρώ.

Στις χαμηλές κατηγορίες οφειλών το σύνολο σχεδόν του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου προέρχεται από τα φυσικά πρόσωπα. Ενδεικτικό είναι ότι το 98,2% των οφειλών κάτω των 50 ευρώ και το 88,2% των οφειλών κάτω των 10.000 ευρώ πηγάζει από τα φυσικά πρόσωπα.

Αντίστοιχα, το πλήθος των φυσικών προσώπων που οφείλουν λιγότερα από 50 ευρώ αντιστοιχεί στο 95,6% των οφειλετών αυτής της κατηγορίας οφειλής, ενώ για οφειλές μικρότερες των 10.000 εκατ. ευρώ το πλήθος των φυσικών προσώπων διαμορφώθηκε στο τέλος του Ιανουαρίου του 2024 στα 3.169.960 άτομα, αποτελώντας το 88,8% του συνόλου για το συγκεκριμένο εύρος οφειλής.

Αντιθέτως, όσο αυξάνεται το ύψος των οφειλών ενισχύεται και ο ρόλος των νομικών προσώπων στη διαμόρφωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου. Ειδικότερα, στην κατηγορία ληξιπρόθεσμου υπολοίπου άνω του 1 εκατ. ευρώ τα νομικά πρόσωπα συμμετέχουν στις οφειλές κατά 69,3%, με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος του Ιανουαρίου του 2024 τα 57 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.743, αποτελώντας το 61,2% του πλήθους των οφειλετών σε αυτό το εύρος οφειλής.

Οι ασφαλισμένοι

Αναφορικά, τέλος, με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ασφαλισμένων, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του Δεκεμβρίου 2023 διαμορφώθηκε στα 47,6 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 385 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Η μεταβολή αυτή προέρχεται από την αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 403,4 εκατ. ευρώ), καθώς οι κύριες οφειλές παρουσίασαν μείωση (κατά 18,4 εκατ. ευρώ). Σε ετήσια βάση, μείωση παρουσίασε ο αριθμός των μητρώων των οφειλετών κατά 59.168, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός τους να διαμορφώνεται στο τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2023 σε 2.267.625 μητρώα.

Ωστόσο, οι συνολικές οφειλές σημείωσαν αύξηση κατά περίπου 1,9 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, η οποία οφείλεται σε αύξηση τόσο των κύριων οφειλών (κατά 285,8 εκατ. ευρώ), όσο και των πρόσθετων τελών (αύξηση κατά 1,6 δισ. ευρώ).

Ειδικότερα, η αύξηση στις ληξιπρόθεσμες κύριες οφειλές πηγάζει από το εύρος οφειλής άνω των 10.000 ευρώ (κατά 1,1 δισ. ευρώ συνολικά). Σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΑΟ, οι οφειλέτες με ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ασφαλιστικά ταμεία διαμορφώθηκαν στο τέλος του Δεκεμβρίου 2023 στους 1.611.261 (φυσικά και νομικά πρόσωπα), με το 41,3% από αυτούς (ποσοστό που αντιστοιχεί σε 666.163 οφειλέτες) να έχουν οφειλές μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ. Βέβαια, στο συγκεκριμένο εύρος οφειλής συγκεντρώνεται μόλις το 5,9% των κύριων οφειλών.

Επιπλέον αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο σχεδόν των κύριων οφειλών (94%) αφορά ποσά άνω των 10.000 ευρώ, ενώ οι μισές περίπου κύριες οφειλές (42,1%) εντοπίζονται στο εύρος οφειλής από 10.000 μέχρι 100.000 ευρώ. Αντιθέτως, το πλήθος των οφειλετών με οφειλές άνω των 10.000 ευρώ αποτελεί το 37,9% του συνόλου.