Ανάρπαστα τα κτίρια γραφείων και οι αποθήκες στην Αθήνα

Θετικό momentum -που παρά την επιβράδυνση σε κάποιους υποτομείς- διατηρεί το εγχώριο real estate με αιχμή του δόρατος τους χώρους γραφείων και υποδoμών logistics, όπως πιστοποιείται και από το πρόσφατο report της Danos-BNB Paribas, με βάση τις συναλλαγές του 2023.

Αναλυτικότερα, όπως αποδεικνύεται από πρόσφατες συναλλαγές, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη ζήτηση για χώρους γραφείων Grade Α (σύγχρονα γραφεία σε κεντρικές περιοχές της πρωτεύουσας, όπως το Μαρούσι και το αθηναϊκό κέντρο), με κύριο επενδυτικό μοχλό τις εγχώριες ΑΕΕΑΠ.

Το μέσο ενοίκιο ανά τ.μ. για γραφεία Grade A κυμαίνεται στα 27 ευρώ ανά τ.μ., ενώ αναμένονται να προστεθούν 39.000 τ.μ. νέων γραφειακών χώρων και προγραμματισμένες επενδύσεις για το 2024-2025 προβλέπεται να αποδώσουν ακόμη 155.000 τ.μ. γραφείων.

Δεδομένης της αύξησης των ενοικίων αλλά της ταχύτερης αύξησης των τιμών, το μέσο yield για γραφεία πρώτης κατηγορίας υποχωρεί στο 6-6,5%, ενώ παραμένει στο 8-8,5% για κτίρια γραφείων παλαιάς κατασκευής και σε δευτερεύουσες αγορές, όπου ωστόσο η ζήτηση βαίνει μειούμενη.

Στις μεγάλες συναλλαγές της προηγούμενης περιόδου καταγράφονται το κτίριο γραφείων της PwC στο Μαρούσι (έργο που έχει αναλάβει η Dimand), η μίσθωση του Karella Park στην Παιανία από τη Μυτιληναίος, τα νέα κτίρια γραφείων της Eurobank στο Σύνταγμα και η εγκατάσταση τη Intrasoft στο Orbit της Noval Property.

Τα logistics

Εξαιρετικά δυναμική παραμένει και η αγορά των Logistics, με τη ζήτηση να ξεπερνά την προσφορά παρά τις σημαντικές επενδύσεις στον τομέα. Το μέσο ενοίκιο ανά τ.μ. έχει ανέλθει πλέον στα 5 ευρώ, ενώ ακόμη και οι αναπτύξεις σε δευτερεύουσες αγορές εξασφαλίζουν μίσθωμα της τάξης των 4 ευρώ/τ.μ. Οι συνολικές επενδύσεις σε logistics το 2023 υπολογίζονται σε 126 εκατ. ευρώ ενώ υπό κατασκευή βρίσκονται επιπλέον 95.000 τ.μ. αποθηκών.

Σε ό,τι αφορά τα εμπορικά ακίνητα -παρά τη συγκράτηση της κατανάλωσης και των ρυθμών ανάπτυξης-, η τάση παραμένει θετική ιδίως σε ό,τι αφορά τις μεγάλες εμπορικές αναπτύξεις όπως τα malls. Τα υφιστάμενα εμπορικά κέντρα δουλεύουν στο ανώτατο σημείο του Capacity, ενώ η ζήτηση παραμένει αυξανόμενη από εγχώριους και ξένους παίκτες της λιανικής.

Σύμφωνα με την ανάλυση της Danos-BNP Paribas, το μέσο ενοίκιο ανά τ.μ. στα ώριμα malls ανέρχεται σε 40 ευρώ ανά τ.μ., στα 13 ευρώ ανά τ.μ. για τα σούπερ μάρκετ και στα 22 ευρώ για καταστήματα σε ανοιχτές εμπορικές αγορές.

Ασφαλώς υψηλότερα διαμορφώνονται τα ενοίκια για τις μεγάλες εμπορικές πιάτσες (Ερμού, Γλυφάδα, αθηναϊκό κέντρο), όπου το μέσο ενοίκιο ανά τ.μ. κυμαίνεται μεταξύ 25-28 ευρώ.