Δεν αναβάθμισε την Ελλάδα η Moody's, διατήρησε το Βa1

Εκθεση για την Ελλάδα εξέδωσε η Moody's, προχωρώντας σε «περιοδική αξιολόγηση» του ελληνικού rating, κάτι που, όπως επισημαίνει, δεν προαναγγέλλει ή αποτελεί ένδειξη για το αν θα προχωρήσει σε αλλαγές στην αξιολόγηση της οικονομίας. 

Ετσι, διατηρείται η πιστοληπτική αξιολόγηση Ba1, μια βαθμίδα κάτω από το investment grade. 

Σημειώνεται ότι DBRS και Scope ήταν από τους πρώτους που έδωσαν στη χώρα το investment grade στις αρχές Σεπτεμβρίου, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια S&P και Fitch, με την αξιολόγηση της Moody's να παραμένει δυο βαθμίδες κάτω από την επενδυτική. 

Η ελληνική οικονομία 

Οπως αναφέρει ο οίκος, η αξιολόγηση Βa1 και το σταθερό outlook υποστηρίζονται από το ισχυρό ιστορικό μεταρρυθμίσεων που έχει οδηγήσει σε ορατή βελτίωση στους θεσμούς και τη διακυβέρνηση, ισχυρότερες επενδύσεις και υγιέστερο τραπεζικό κλάδο. 

Παρά την αναμενόμενη μεγάλη μείωση, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ θα παραμείνει υπερβολικά υψηλός. Ωστόσο, η ευνοϊκή δομή του χρέους και το μεγάλο κεφαλαιακό μαξιλάρι μετριάζουν την κατάσταση. 

Η ελληνική οικονομία έχει αντέξει στην ενεργειακή κρίση και τα κεφάλαια της Ε.Ε. καθώς και ιδιωτικές επενδύσεις αναμένεται να στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις, θα μπορέσουν να ενισχυθούν οι αναπτυξιακές προοπτικές, αντισταθμίζοντας σε κάποιο βαθμό την αρνητική επίπτωση από το δημογραφικό. 

Η ανάπτυξη στην Ελλάδα επιβραδύνθηκε στο 2% το 2023 από 5,6% το 2022, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός και η νομισματική σύσφιξη επιβάρυναν την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Τα έσοδα από τον τουρισμό ωστόσο ανήλθαν σε νέα επίπεδα ρεκόρ. Η Moody's προβλέπει ανάπτυξη 2,4% το 2024 και 2,3% το 2025, με στήριξη από την εγχώρια ζήτηση και τις εξαγωγές, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει γύρω στο 2%. 

Οι χαμηλότερες τιμές ενέργειας και οι ισχυρότερες εξαγωγές υπηρεσιών έχουν βοηθήσει στη μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών στο 6,4% του ΑΕΠ το 2023, από 10,3% το 2022. 

Το έλλειμμα 

Το ελληνικό έλλειμμα γενικής κυβέρνησης βελτιώθηκε σημαντικά σε λιγότερο του 1% του ΑΕΠ το 2023, από 2,4% το 2022, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου. Τα στοιχεία δείχνουν ισχυρή αύξηση των εσόδων κατά 4,9%, ξεπερνώντας κατά πολύ την αύξηση κατά μόλις 0,9% των δαπανών. Η Moody's αναμένει σταθεροποίηση του ελλείμματος στο 0,9% του ΑΕΠ το 2024 και το 2025 και πρωτογενή πλεονάσματα περίπου 2% του ΑΕΠ. 

Το ελληνικό χρέος εκτιμάται ότι έχει υποχωρήσει στο 161% του ΑΕΠ στα τέλη του 2023 από 172,6% το 2022 και ο οίκος προβλέπει περαιτέρω υποχώρηση στο 148% στα τέλη του 2025.  

Οι προκλήσεις και το σενάριο αναβάθμισης

Οι σταθερές προοπτικές εξισορροπούν βαθιές διαρθρωτικές βελτιώσεις που θα μπορούσαν να προσφέρουν ισχυρότερες πιστωτικές μετρήσεις από αυτές που αναμένει επί του παρόντος η Moody's έναντι των διαρθρωτικών προκλήσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περισσότερο από ό,τι αναμενόταν επί του παρόντος.

Η συναίνεση γύρω από τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών εργασίας και προϊόντων στην Ελλάδα και αποφέρουν πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα μπορεί να προσφέρει θετικά αποτελέσματα μεγαλύτερα από τα αναμενόμενα.

Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν το μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Επιπλέον, δεδομένου του μεγέθους και της σημασίας τομέων όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία, η οικονομία είναι επιρρεπής σε εξωτερικούς κραδασμούς και περαιτέρω βελτιώσεις όσον αφορά την οικονομική ανθεκτικότητα με τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης θα απαιτήσουν χρόνο.

Ανοδική πίεση θα μπορούσε να προκύψει σε ένα σενάριο συνέχισης των οικονομικών πολιτικών και δέσμευσης για δημοσιονομική εξυγίανση, σε συνδυασμό με επιτυχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που απομένουν, ιδίως στο δικαστικό σύστημα, που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε εξωτερικούς κραδασμούς, ταχύτερη από την αναμενόμενη βελτίωση της δημοσιονομικής ισχύος και η αντιμετώπιση των NPLs θα υποστήριζε υψηλότερη βαθμολογία.

Επιπλέον, μια πιο γρήγορη αλλαγή στην οικονομική δομή της Ελλάδας που συμβάλλει στη βελτίωση της οικονομικής ανθεκτικότητας θα ήταν πιστωτική θετική. Περαιτέρω βελτιώσεις στον τραπεζικό τομέα, μειώνοντας τη μεταβλητότητα της κερδοφορίας και φέρνοντας τους δείκτες ποιότητας και κεφαλαιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων πιο κοντά στον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές.

Πτωτικές πιέσεις θα μπορούσαν να προκύψουν εάν καταγραφεί μια αντιστροφή της πορείας πολιτικής που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια ή ενδείξεις ότι οι προηγούμενες μεταρρυθμίσεις δεν δίνουν την ώθηση στην ανάπτυξη και τους δημοσιονομικούς λογαριασμούς που αναμένεται επί του παρόντος, επιβαρύνοντας το επιχειρηματικό κλίμα και τις επενδύσεις.

Ειδικότερα, οι ενδείξεις ότι είναι πιθανή μια διαρκής, ουσιώδης επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης, πιθανώς σε συνδυασμό με απότομη επιδείνωση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα προκαλούσαν αρνητική ενέργεια αξιολόγησης. Μια κλιμάκωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ πιθανότατα θα οδηγήσει σε καθοδική πίεση στην αξιολόγηση.