Εξαγωγές: Ποια προϊόντα «έτρεξαν» το 2023 παρά τη «βουτιά»

Με μια ενθαρρυντική εξέλιξη, κόντρα στις αρρυθμίες που παρουσιάζουν τους τελευταίους μήνες οι ελληνικές εξαγωγές, ολοκλήρωσαν το 2023 οι εμπορευματικές συναλλαγές της Ελλάδας. Ο λόγος για την εντυπωσιακή μείωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο, το οποίο συρρικνώθηκε κατά 20% στο διάστημα Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου της περσινής χρονιάς.

Στον αντίποδα, οι ελληνικές εξαγωγές συνέχισαν να κινούνται πτωτικά, στη σκιά της διεθνούς αβεβαιότητας και των πολεμικών συγκρούσεων σε Γάζα και Ουκρανία, κλείνοντας τη χρονιά με μείωση 8,7%. Παρ’ όλα αυτά, η κάμψη περιορίστηκε χάρη στη δυναμική που εξακολουθούν να έχουν τα ελληνικά προϊόντα και οι υπηρεσίες στη διεθνή αγορά.

Σχολιάζοντας τα παραπάνω, η πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, Χριστίνα Σακελλαρίδη, ανέφερε τα εξής: «Κόντρα στη διεθνή αβεβαιότητα και την επιδείνωση των συνθηκών στις διεθνείς αγορές, οι ελληνικές εξαγωγές κατάφεραν να περιορίσουν τις απώλειες σε αξία και να διατηρήσουν ανοιχτούς τους δίαυλους με τους διεθνείς συνεργάτες τους. Η συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος συνιστά μια εξαιρετικά ενθαρρυντική εξέλιξη, η οποία επιτρέπει συγκρατημένη αισιοδοξία για τη συνέχεια».

Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Δεκέμβριο του 2023 καταγράφονται πτωτικές τάσεις σε όλους σχεδόν τους κλάδους. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο κλάδος των Τροφίμων (10,8%).

Πιο συγκεκριμένα, πολύ σημαντική είναι η ποσοστιαία μείωση που καταγράφεται στις υψηλές σε αξία κατηγορίες: Πετρελαιοειδή-Καύσιμα (-19,7%), Βιομηχανικά (-8,7%), Χημικά (-13,2%), Μηχανήματα (-30,9%) και Διάφορα Βιομηχανικά (-21%). Πτώση παρουσιάζουν και οι εξαγωγές των κατηγοριών Πρώτες Ύλες (-36,8%), Ποτά & Καπνός (-23,4%) και Λάδια (-71,1%). Τέλος, ούτε οι μικρότερες σε αξία εξαγωγές των Εμπιστευτικών Προϊόντων κατάφεραν να ξεφύγουν από τον κανόνα και υποχώρησαν κατά -17,3%, σε σχέση με το 2022.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, υποχώρηση καταγράφει η πορεία των εξαγωγών κατά τον μήνα Δεκέμβριο του 2023 καθώς οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 1,02 δισ. ευρώ ή κατά -21,7% και υποχώρησαν σε 3,70 δισ. ευρώ έναντι 4,73 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2022. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, η προαναφερόμενη μείωση είναι ελαφρώς μικρότερη (-20,9%), με αποτέλεσμα οι εξαγωγές να κατέλθουν σε 2,55 δισ. ευρώ από 3,23 δισ. ευρώ, δηλαδή περιορίστηκαν κατά 673 εκατ. ευρώ.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι εισαγωγές τον Δεκέμβριο του 2023 υποχώρησαν σημαντικά κατά 1,36 δισ. ευρώ ή κατά -17,7% και άγγιξαν μόλις τα 6,31 δισ. ευρώ έναντι 7,66 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2022. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν σε 4,61 δισ. ευρώ από 5,35 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν κατά 734 εκατ. ευρώ ή κατά -13,7%.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω κινήσεων, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε σημαντικά τον Δεκέμβριο του 2023 κατά 332 εκατ. ευρώ ή κατά -11,3%, στα 2,61 δισ. ευρώ από 2,94 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Χωρίς τα πετρελαιοειδή όμως, καταγράφεται ισχνή υποχώρηση του εμπορικού ελλείμματος (-2,9%).

Πλέον είναι ολοφάνερό πως το πρόσημο στο δωδεκάμηνο μετατρέπεται σε αρνητικό, παρ’ όλο το καλό ξεκίνημα στις αρχές του έτους. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές συνολικά στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου μειώνονται κατά 4,84 δισ. ευρώ ή κατά -8,7% και υποχωρούν σε 50,92 δισ. ευρώ από 55,76 δισ. ευρώ.

Χωρίς όμως, τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές για το έτος 2023 υποχωρούν ελαφρώς και διαμορφώνονται στα 35,17 δισ. ευρώ από 36,25 δισ. ευρώ, δηλαδή είναι μειωμένες κατά 1,07 δισ. ευρώ ή κατά -3%.

Οι εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών) στην περίοδο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2023 μειώθηκαν, καθώς υποχώρησαν κατά 12,59 δισ. ευρώ ή κατά -13,3%, με τη συνολική τους αξία να διαμορφώνεται στα 81,97 δισ. ευρώ έναντι 94,55 δισ. ευρώ κατά το έτος 2022. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές περιορίστηκαν ελαφρώς και άγγιξαν τα 60,50 δισ. ευρώ από 63,05 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκαν μόλις κατά 2,56 δισ. ευρώ ή κατά -4,1%.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το εμπορικό έλλειμμα στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2023 μειώθηκε κατά 7,74 δισ. ευρώ ή κατά -20%, στα 31,05 δισ. ευρώ από 38,79 δισ. ευρώ το 2022. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε στα 25,32 δισ. ευρώ από 26,81 δισ. ευρώ, δηλαδή υποχώρησε κατά 1,49 δισ. ευρώ ή κατά -5,5%.

Η πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφική περιοχή

Όσον αφορά στην πορεία των εξαγωγών ανά γεωγραφικές περιοχές τον Δεκέμβριο του 2023, παρατηρείται σημαντική πτώση των αποστολών προς τις χώρες της Ε.Ε. (-25,1%) καθώς και προς τις Τρίτες Χώρες (-17,4%). Ακόμη και όταν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές προς τις Χώρες της ΕΕ καταγράφουν μείωση κατά -23,9%, όταν οι εξαγωγές προς τις Τρίτες Χώρες υποχωρούν κατά -15,1% σε σχέση με το περσινό έτος.

Αναφορικά με το ποσοστό των εξαγωγών που κατευθύνονται στις αγορές των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, αυτό μειώθηκε κατά 2,5 μονάδες και άγγιξε μόλις το 53,3% έναντι 55,8% σε σχέση με το 2022. Αντίστροφη είναι η εικόνα που καταγράφεται για το ποσοστό των εξαγωγών προς τις Τρίτες Χώρες, που διαμορφώθηκε στο 46,7% έναντι 44,2%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 62,6% και των Τρίτων Χωρών στο 37,4%.

Εξετάζοντας την κατανομή των εξαγωγών για το διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2023, διαπιστώνεται ότι η συνολική αξία των εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, υποχώρησε προς τις Χώρες της ΕΕ (-6,8%) ενώ υποχώρησε και προς τις Τρίτες Χώρες σημαντικά (-11,1%). Χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές μειώνονται ελαφρώς προς τις Χώρες της ΕΕ (-2,2%) ενώ καταγράφουν πτώση προς τις Τρίτες Χώρες, (-4,4%).

Η πορεία ανά κλάδο

Σχετικά με τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, τον Δεκέμβριο του 2023 καταγράφονται πτωτικές τάσεις σε όλους σχεδόν τους κλάδους. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο κλάδος των Τροφίμων (10,8%).

Πιο συγκεκριμένα, πολύ σημαντική είναι η ποσοστιαία μείωση που καταγράφεται στις υψηλές σε αξία κατηγορίες: Πετρελαιοειδή-Καύσιμα (-19,7%), Βιομηχανικά (-8,7%), Χημικά (-13,2%), Μηχανήματα (-30,9%) και Διάφορα Βιομηχανικά (-21%). Πτώση παρουσιάζουν και οι εξαγωγές των κατηγοριών Πρώτες Ύλες (-36,8%), Ποτά & Καπνός (-23,4%) και Λάδια (-71,1%). Τέλος, ούτε οι μικρότερες σε αξία εξαγωγές των Εμπιστευτικών Προϊόντων κατάφεραν να ξεφύγουν από τον κανόνα και υποχώρησαν κατά -17,3%, σε σχέση με το 2022.

Εξετάζοντας το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2023, πτώση καταγράφουν οι εξαγωγές δύο πολύ σημαντικών από τις μεγάλες κατηγορίες προϊόντων: Πετρελαιοειδή & Καύσιμα (-18,1%) και Βιομηχανικά (-9,1%), καθώς και οι μικρότερες σε αξία εξαγωγές των κατηγοριών Πρώτες Ύλες κατά -18,3% και Εμπιστευτικά Προϊόντα κατά -12,1%.

Σημαντικά, όμως, αυξημένες εμφανίζονται εκείνες των Τροφίμων (+9,4%), Λαδιών (+37,2%) και Ποτών & Καπνού (+11,2%), σε σχέση με το περσινό δωδεκάμηνο, ενώ πρακτικώς στάσιμες παραμένουν εκείνες των Χημικών (-1,7%), Μηχανημάτων (1,8%) και των Διαφόρων Βιομηχανικών (-2,8%).