Η νέα «μοιρασιά» στις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών

Σαφώς ανοδικά κινήθηκαν πέρυσι οι αποταμιεύσεις των ελληνικών νοικοκυριών, τόσο λόγω της εισροής νέων κεφαλαίων, όσο και εξ’ αιτίας της σημαντικής αύξησης που σημείωσαν οι αποτιμήσεις των περιουσιακών τους στοιχείων.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023 κατά 2,28 δισ. ευρώ, ποσό που εκτιμάται ότι διευρύνθηκε σημαντικά το Δεκέμβριο, καθώς το συγκεκριμένο μήνα καταβάλλεται κάθε χρόνο το δώρο των Χριστουγέννων στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (από τα τέλη του προπανδημικού 2019 έως το Νοέμβριο του 2023 οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν διογκωθεί κατά 26,9 δισ. ευρώ).

Πέραν αυτού, ποσό της τάξεως των 2,5 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι «μετακόμισε» από τις τραπεζικές καταθέσεις και κατευθύνθηκε στα Ομολογιακά Αμοιβαία Κεφάλαια συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Ειδικότερα κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2023, αλλά και μέσα στο φετινό Ιανουάριο «έτρεξαν» και «τρέχουν» σειρά τέτοιων εκδόσεων, με στόχο να μεταφέρουν χρήματα από τις καταθέσεις προς τα αμοιβαία κεφάλαια (αποφυγή καταβολής τόκων από τις τράπεζες και ταυτόχρονη είσπραξη εσόδων από προμήθειες).

Λόγω και αυτής της κινητικότητας η αύξηση των προθεσμιακών καταθέσεων δεν ήταν τόσο μεγάλη, όσο θα δικαιολογούνταν από την όποια άνοδο των καταθετικών επιτοκίων (με βάση τα στοιχεία της 30ης Νοεμβρίου του 2029 σε προθεσμιακούς λογαριασμούς και repos ήταν τοποθετημένα 36,35 δισ. ευρώ, δηλαδή μόνο το 25,3% των συνολικών καταθέσεων των νοικοκυριών).

Επιπλέον, εντονότερη ήταν η περυσινή παρουσία των νοικοκυριών στις εκδόσεις Εντόκων Γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, ιδιαίτερα από τον Σεπτέμβριο και μετά, όταν η κυβέρνηση επέτρεψε την πρόσβαση των νοικοκυριών στις πρωτογενείς εκδόσεις εξάμηνων και ετήσιων εντόκων γραμματίων. Η κίνηση αυτή (για ποσά έως 15.000 ευρώ ανά έκδοση και φυσικό πρόσωπο) θεωρήθηκε ως μια κυβερνητική πρωτοβουλία προκειμένου οι μικρού μεγέθους αποταμιευτές να βελτιώσουν την απόδοση των χρημάτων τους.

Αξιοσημείωτη επίσης ήταν η συμμετοχή των ελληνικών νοικοκυριών στις περυσινές εκδόσεις του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, όπως στα ομόλογα των Μυτιληναίου και Ideal (αθροιστικά 600 εκατ. ευρώ), στις δημόσιες εγγραφές εταιρειών όπως της Trade Estates, της Orilina και της Optima Bank, στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των Intralot και Intrakat, στην αποεπένδυση του ΤΧΣ από την Εθνική Τράπεζα, κ.λπ.

Άνοδο τέλος σε σχέση με πέρυσι σημείωσαν και τα ποσά που κατευθύνθηκαν στα ασφαλιστικά προγράμματα του κλάδου ζωής, τα οποία είναι συνδεδεμένα με επενδύσεις, καθώς η σχετική παραγωγή ήταν στο εννεάμηνο του 2023 εμφανίστηκε αυξημένη κατά 9,2% (στα 714 εκατ. ευρώ).

Πέραν όμως όλων αυτών, οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών ευνοήθηκαν και από τις σημαντικές αυξήσεις τιμών που σημειώθηκαν σε όλα τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (βλέπε μετοχές εσωτερικού και εξωτερικού, ομόλογα εσωτερικού και εξωτερικού, αμοιβαία κεφάλαια όλων των κατηγοριών), αλλά και στα ακίνητα.

*Τα ποσά σε δισ. ευρώ. Πηγή: ΤτΕ