Ρεύμα: Θολό τοπίο για τις χρεώσεις στο «πράσινο» τιμολόγιο

Αδειάζει σιγά σιγά η κλεψύδρα του χρόνου για την υπαγωγή στα νέα χρωματιστά τιμολόγια ηλεκτρισμού, χωρίς τη μερική ανακούφιση των οριζόντιων επιδοτήσεων και με τη «σπάθη» της Ρήτρας Αναπροσαρμογής. Την ίδια στιγμή, συνεχίζονται οι διαρροές για τιμές χρέωσης στα επίμαχα πράσινα τιμολόγια, οι οποίες, όμως, απέχουν από την πραγματικότητα, καθώς πρόκειται για προσομοιώσεις με βάση στοιχεία μηνών του τρέχοντος έτους.

Τις προσομοιώσεις αυτές χρησιμοποιούν οι προμηθευτές για την υποχρεωτική ενημέρωση των πελατών τους, καθώς θα πρέπει να επιλέξουν το τιμολόγιο που θα έχουν από τον Ιανουάριο. Παρατίθεται, με άλλα λόγια, ένα είδος σύγκρισης αλλά με παρελθόντα στοιχεία, με συνέπεια να καταλήγουν σε σύγχυση του κοινού. Οι πραγματικές τελικές τιμές χρέωσης θα γίνουν γνωστές την 1η Ιανουαρίου.

Σε αυτό το σκηνικό, η ΡΑΑΕΥ συγκαλεί αύριο, Τρίτη, τηλεδιάσκεψη με τις εταιρείες προμήθειας ηλεκτρισμού, με αντικείμενο, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, γενικά ζητήματα όπως η εφαρμογή του ειδικού (πράσινου) τιμολογίου, οδηγίες κατεύθυνσης, ερωτήματα, απορίες, κ.λπ. Δεν επιβεβαιώθηκε αν στην τηλεδιάσκεψη θα λάβουν μέρος και εκπρόσωποι του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Στη μέση οι καταναλωτές, που παρακολουθούν τη συνεχιζόμενη απροκάλυπτη, πλέον, πριμοδότηση του πράσινου τιμολογίου από την πλευρά της κυβέρνησης ως «άλλοθι» φθηνού τιμολογίου, το οποίο μόνο η δεσπόζουσα επιχείρηση, όπως «διαφημίζεται», μπορεί να προσφέρει. Ουσιαστικά, επιβεβαιώνεται το ρεπορτάζ του Euro2day.gr της προηγούμενης Παρασκευής. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η ιδιότυπη αυτή «καμπάνια» αναμένεται να λάβει χαρακτηριστικά μπαράζ τις επόμενες ημέρες και όσο πλησιάζουμε προς τα τέλη του χρόνου.

Το πράσινο τιμολόγιο, ωστόσο, όπως προκύπτει σαφώς από τις ενημερωτικές επιστολές προμηθευτών, είναι αμφίβολο αν θα εξυπηρετήσει τον κυβερνητικό στόχο να μην ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο ακρίβειας από τις αρχές του επόμενου έτους, ενόψει μάλιστα και των Ευρωεκλογών.

Πρώτα πρώτα, εμπεριέχει ένα «δώρο» από το ΥΠΕΝ στις εταιρείες παροχής ηλεκτρισμού. Το πάγιο των 5 ευρώ κάθε μήνα. Που θα έρθει να αντικαταστήσει, ειδικά για τη μεγάλη μάζα των πελατών της ΔΕΗ, το χαμηλό πάγιο, σήμερα, των 3,5 ευρώ ανά μήνα. Από 14 ευρώ που καταβάλλεται σωρευτικά για το 4μηνο των εκκαθαριστικών λογαριασμών, με το «καλημέρα» του Ιανουαρίου θα ανέλθει στα 20 ευρώ (πάντα για το τετράμηνο).

Όλοι οι προμηθευτές, είτε άμεσα είτε έμμεσα, θα συνυπολογίζουν στις τελικές τιμές χρέωσης και τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Πώς; Αλλοι γιατί το εύρος της διακύμανσης που θέτουν (ανώτερη-κατώτατη τιμή) είναι τέτοιο που επιτρέπει εξαρχής την ενεργοποίηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και άλλοι γιατί τη διακύμανση θα την κοστολογούν απευθείας στην τελική τιμή.

Ένα ενδεικτικό παράδειγμα για τον πρώτο μήνα κατανάλωσης του 2024, που θα λαμβάνει υπόψη τη μέση χονδρεμπορική τιμή του προ-προηγούμενου μήνα (Νοέμβριος) και του προηγούμενου μήνα (Δεκέμβριος). Τον Νοέμβριο, η μέση τιμή χονδρικής στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του EnEx ήταν στα 105,4 ευρώ η μεγαβατώρα και στις πρώτες τέσσερις ημέρες του Δεκεμβρίου είναι στα 100,05 ευρώ τη μεγαβατώρα, ενώ σήμερα σε σχέση με χθες είναι αυξημένη κατά 41,8%.

Το εύρος της διακύμανσης των προμηθευτών είναι πολύ μικρότερο από τις τιμές αυτές, συνεπώς, θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ η ενεργοποίηση της Ρήτρας. Και όσο θα αυξάνεται η ζήτηση ηλεκτρισμού, λόγω χαμηλών θερμοκρασιών, τόσο θα εκτοξεύεται προς τα πάνω η χονδρεμπορική τιμή στο Χρηματιστήριο. Με τους λογαριασμούς χωρίς το προστατευτικό δίχτυ των επιδοτήσεων.

Για να μη μιλήσουμε για την περίπλοκη φόρμουλα του υπολογισμού που καθιέρωσε το ίδιο το ΥΠΕΝ και η οποία επιτρέπει τη συμπερίληψη συντελεστών κατά βούληση, που εκτιμάται ότι θα εκτινάξουν το κόστος του ρεύματος και στο κυμαινόμενο πράσινο τιμολόγιο.

Ο καταναλωτής εμφανίζεται κυριολεκτικά απροστάτευτος. Εταιρείες προμήθειας έχουν αποφασίσει να τιμολογήσουν όλο το ρίσκο τους στο πράσινο τιμολόγιο, στην προσπάθειά τους να μην μετακινηθούν οι πελάτες τους από τα συμβασιοποιημένα τιμολόγια που έχουν και τα οποία ανεστάλησαν λόγω του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης. Όμως, και αυτά, τα κίτρινα, όπως θα είναι «βαμμένα», κυμαινόμενα τιμολόγια, είτε με την ex ante είτε με την ex post τιμολόγηση, θα συμπεριλαμβάνουν τη διακύμανση των χονδρεμπορικών τιμών στο Χρηματιστήριο.

Σε κάθε περίπτωση, την 1η Ιανουαρίου κάθε προμηθευτής είναι υποχρεωμένος να αναρτήσει στην ιστοσελίδα του και να ενημερώσει τη ΡΑΑΕΥ για την τελική τιμή χρέωσης στο πράσινο τιμολόγιο. Τότε, θα γνωρίζει ο καταναλωτής εκ του ασφαλούς πόσο θα πληρώσει για το ρεύμα που θα καταναλώσει κατά τον πρώτο μήνα του επόμενου έτους. Το ίδιο θα γίνεται κάθε 1η του μηνός σε όλη τη διάρκεια του 2024.

Ο κάθε πελάτης έχει δικαίωμα να εκφράσει αντίρρηση για τη μετάπτωσή του στο πράσινο τιμολόγιο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2024, οπότε θα πρέπει να διαλέξει ένα άλλο τιμολόγιο, είτε του προμηθευτή του είτε να μετακινηθεί σε άλλον πάροχο, χωρίς κανένα πέναλτι. Αν δεν εκφράσει καμία άποψη, τότε αυτόματα θα μεταπέσει στο πράσινο τιμολόγιο. Το ίδιο, εξάλλου, δικαίωμα, δηλαδή, της μετακίνησης σε άλλον προμηθευτή, διατηρεί ο καταναλωτής όποια στιγμή το επιλέξει, και πάλι αζημίως.