Τα στοιχήματα από την «αλλοπρόσαλλη» Black Friday του 2023

Το traffic αναζήτησης και σύγκρισης τιμών δείχνει να έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο στη φετινή Black Friday, αφενός, λόγω της εκπαίδευσης του καταναλωτή στη συγκεκριμένη διαδικασία έρευνας αγοράς και αφετέρου, λόγω των συγκρατημένων ποσοστών έκπτωσης που προσφέρουν φέτος οι αλυσίδες λιανεμπορίου.

Στο τεράστιο εύρος προϊόντων που τίθενται σε έκπτωση τη φετινή χρονιά της Black Friday, υπάρχουν προφανώς μεγάλες εκπτώσεις, της τάξης του 40%-50%, για επιλεγμένα ωστόσο είδη, αλλά και εκπτώσεις μόλις 8% (μάλιστα από μεγάλες αλυσίδες ένδυσης και υπόδησης). Σήμερα πάντως εκτιμάται ότι θα εμφανιστούν και τα «κρυφά χαρτιά» εκπτώσεων των αλυσίδων, οι οποίες αναμένεται να δώσουν κάποιες ακραίες μειώσεις τιμών  για κάποιους κωδικούς προϊόντων.   

Πέρα από την προσφορά ωστόσο, άγνωστος Χ παραμένει η ζήτηση καθώς, όπως παρατηρούν παράγοντες του εμπορίου, φέτος «οι καταναλωτές εμφανίζονται ζαλισμένοι». Κοινώς, η ακρίβεια έχει ροκανίσει και τη διάθεση και το εισόδημα, με αποτέλεσμα ο μέσος καταναλωτής να  αμφιταλαντεύεται μεταξύ της εξυπηρέτησης των βασικών του αναγκών και της στοχευμένης αγοράς προϊόντων.

Είναι χαρακτηριστικό πως καμπάνιες Black Friday «τρέχουν» ακόμη και τα σούπερ μάρκετ (MyMarket, Σκλαβενίτης), ενώ  την ίδια στιγμή η αγορά ένδυσης και υπόδησης -που υστέρησε σημαντικά τους προηγούμενους μήνες- εφαρμόζει επιθετική πολιτική εκπτώσεων, προκειμένου να καρπωθεί μέρος της κατανάλωσης. Οι παραδοσιακοί δε κυρίαρχοι της Black Friday, οι αλυσίδες ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, παλεύουν να καρπωθούν επίσης μέρος της κατανάλωσης.

Τα συμπεράσματα της φετινής Black Friday αναμένεται να εξαχθούν προφανώς πολύ αργότερα, προκειμένου να αξιολογηθεί τόσο η ειλικρινής προσφορά (κατά τα φαινόμενα πολλές επιχειρήσεις μικρού βεληνεκούς υπερτιμολογούν και προσφέρουν προϊόντα με έκπτωση που στην ουσία αποτυπώνουν το  πραγματικό τους κόστος) αλλά και η δυναμική της κατανάλωσης.

Η συμμόρφωση και οι έλεγχοι

Η αγορά πάντως νιώθει «μουδιασμένη» και για την εφαρμογή κανονιστικών παραμέτρων, καθώς η υιοθέτηση οδηγιών της Ε.Ε. από το ελληνικό κράτος όσον αφορά τις εκπτώσεις έχει φέρει τεχνικής φύσεως δυσκολία συμμόρφωσης. Χθες ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, κατά τη διάρκεια ενημερωτικής εκδήλωσης για τις προσφορές και εκπτώσεις, που συνδιοργάνωσαν το υπουργείο, το ΕΒΕΑ, ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών και ο ΣΕΒ, ανάφερε πως ήδη έχουν κινητοποιηθεί μηχανισμοί συγκρίσεων και ελέγχων τιμών.

Από την άλλη πλευρά, το λιανεμπόριο -προ Black Friday- είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις του όσον αφορά στον τρόπο αναγραφής και κοινοποίησης των εκπτωτικών τιμών, εκτιμώντας ότι οι έλεγχοι της ΔΙΜΕΑ δεν έλαβαν υπόψη βασικές παραδοχές του εμπορίου. Οι εκπρόσωποι μεγάλων επιχειρήσεων του λιανεμπορίου συνομολογούν «πως ο έλεγχος είναι θεμιτός και δικαίωμα των Αρχών και του κράτους», ωστόσο η πλειονότητα θεωρεί πως η ευρωπαϊκή οδηγία που οδήγησε στην Υπουργική Απόφαση 35935 του 2023 «μετάφρασε» ελλιπώς και χωρίς διαβούλευση τον τρόπο αποτύπωσης των εκπτώσεων.

Οι αλυσίδες ηλεκτρικών αναφέρουν πως όταν αλλάζουν εκατοντάδες τιμές καθημερινά, λόγω ανταγωνισμού (είναι εξάλλου διαφημισμένη η εμπορική πρακτική της χαμηλότερης τιμής), είναι αδύνατον να διατηρούν σταθερή έκπτωση για 30 ημέρες, γεγονός που τους οδήγησε στη «φάκα» των ελέγχων.