Η ταχύτερη αξιοποίηση των εγχώριων υδρογονανθράκων και η προώθηση του αγωγού EastMed πρέπει να συνιστούν την απάντηση της Ελλάδος στην ενεργειακή κρίση, αλλά και στις γεωπολιτικές ανακατατάξεις που δημιουργεί η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.
Ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Γιάννης Μανιάτης, από το χθεσινό βήμα του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών, ήταν κατηγορηματικός για την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων. «Ο πολύτιμος χρόνος που έχουμε χάσει τα τελευταία χρόνια πρέπει να κερδηθεί με πολύ γρήγορες κινήσεις, τουλάχιστον, στις περιοχές που έχουμε αναδόχους», είπε.
Ο ίδιος, που θεωρείται ο αρχιτέκτονας για την επανεκκίνηση του τομέα υδρογονανθράκων, το 2012, επικαλούμενος επίσημα στοιχεία του IEA, ανέφερε ότι σήμερα ο πλανήτης καταναλώνει 4.138 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου, τα οποία θα αυξηθούν το 2050 στα 4.178 δισ. κ. μ.
«Άρα, όχι μόνον δεν θα μειωθεί η κατανάλωση φυσικού αερίου, αλλά θα αυξηθεί. Θα ήθελα να κάνω όλη την ενέργεια καταπράσινη, αλλά αυτό δεν μπορώ να το πω στην Κίνα, την Ινδία, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, τη Νότια Αφρική, που χτίζουν καινούρια εργοστάσια άνθρακα, ως και η Γερμανία άνοιξε ξανά τα δικά της», είπε.
Η Νορβηγία, επίσης, βγάζει σήμερα 3,8 εκατ. βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου και το 2030 σχεδιάζει να βγάζει 4 εκατ. βαρέλια.
«Η Ελλάδα έχει νόημα να αναρωτιέται; Όταν έχεις τον μεγαλύτερο παίκτη του κόσμου, την ExxonMobil, στα νότια της Κρήτης, όπου ξέρεις ότι έχεις πλούσια κοιτάσματα, γνωρίζοντας ότι η αξιοποίηση συνιστά και μία πολύ σαφή άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, όταν ξέρεις από την ΕΔΕΥΕΠ ότι η ακαθάριστη αξία των κοιτασμάτων σου είναι 250 δισ. ευρώ, όταν από το 2013 θεσμοθετήθηκε τα χρήματα αυτά να πάνε στο ασφαλιστικό σύστημα σου, έχεις ακόμη ερωτήματα;» Εκτός κι αν επιλέγεις ως χώρα, πρόσθεσε, να πληρώνεις για εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου 12 δισ. ευρώ τον χρόνο. Για να καταλήξει: «Ανεξάρτητα από τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένος. Η Ελλάδα θέλει να παίξει σοβαρό ρόλο ή θέλει να είναι μόνο διαμετακομιστικό κέντρο, θέλει να είναι και παραγωγός ή να διέρχονται από μας μόνον αγωγοί και καλώδια;»
Αναφερόμενος, εξάλλου, στον EastMed, υποστήριξε ότι είναι ένα ώριμο έργο, που έχει ενταχθεί σε κοινοτικά προγράμματα και το υποστηρίζουν τρεις τουλάχιστον κυβερνήσεις. Ο αγωγός αυτός, επισήμανε, περνά μόνον από ζώνες επιρροής κρατών-μελών, συνεπώς δεν υπάρχει κίνδυνος να κλείσει η στρόφιγγα του, όπως έγινε σε άλλες περιπτώσεις.
«Αν η Ευρώπη ενδιαφέρεται πραγματικά να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της ηπείρου μπορεί να υιοθετήσει το τριμερές project Ισραήλ-Κύπρου- Ελλάδας, που λέγεται EastMed», υπογράμμισε ο κ. Μανιάτης. Μάλιστα, έκανε γνωστό ότι ως τα τέλη του έτους θα γίνει και market test για το έργο, εκτιμώντας έτσι ότι θα καταστεί δυνατή η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης αρχές του 2024, με χρόνο υλοποίησης τους 36 μήνες. «Όταν Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, ετοιμάζονται να κλείσουν συμβόλαια 27ετούς διάρκειας, για προμήθεια LNG από το Κατάρ, τώρα έχει απόλυτο νόημα να γίνει επιτέλους πράξη ο αγωγός αυτός, που είναι και βιώσιμος οικονομικά και τεχνικά εφικτός».
Ο κ. Μανιάτης επανέλαβε και την αυστηρή κριτική του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διπλή ενεργειακή κρίση. «Η Ευρώπη», είπε, «πίστεψε ότι το green deal μπορεί να είναι από μόνο του ενεργειακή στρατηγική, συνεπώς, χρειαζόμαστε πράσινη ενέργεια, αρκετή και φθηνή. Τελικά, ασχολήθηκε μόνον με το πρώτο».
Στα λάθη που καταλόγισε στην Επιτροπή συγκαταλέγονται, η περιορισμένη ευρωπαϊκή παραγωγή για τον εξοπλισμό των έργων ΑΠΕ, η ανυπαρξία κρίσιμων πρώτων υλών χρήσιμων για την πράσινη μετάβαση, η αδιαφορία για την ενίσχυση των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, η έλλειψη στήριξης επενδυτών απέναντι στις ισχυρές αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών για τα έργα αυτά, καθώς και η εγκατάλειψη των εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, με συνακόλουθο την εξάρτηση από τρίτες χώρες.
«Αυτά είναι τα λάθη που διαπράχθηκαν από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, με ένα σημαντικό βαθμό συνευθύνης των εθνικών κυβερνήσεων, γιατί όλους μας βόλευε να θεωρούμε ότι τα πράγματα θα είναι ομαλά για τα επόμενα 10-15 χρόνια», τόνισε ο κ. Μανιάτης. Αποτέλεσμα κατά τον ίδιο: «Η Ευρώπη βρήκε την εύκολη λύση, έβαλε βαθιά το χέρι στην τσέπη των πολιτών στη διάρκεια της κρίσης. Το 2022 πληρώσαμε για στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών 600 δισ. ευρώ, αυτά δεν τα φέρανε από το σπίτι τους οι πρωθυπουργοί, είτε τα πήραν από τους κρατικούς προϋπολογισμούς, μέσω της φορολογίας, είτε τα δανείστηκαν από τις αγορές».