Οι επαγγελματίες, τα υποζύγια και οι πιέσεις για το νέο νομοσχέδιο

Σε ορίζοντα 10-15 ημερών αναμένεται να αποκαλυφθεί το νέο φορολογικό νομοσχέδιο στην πλήρη έκτασή του, προκειμένου να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και να ψηφιστεί πριν τον προϋπολογισμό τον Δεκέμβριο.

Το ΥΠΕΘΟ αφήνει περιθώρια «λίφτινγκ» σε σχέση με όσα ανακοινώθηκαν για το νέο καθεστώς φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, χωρίς όμως να αλλοιώνεται η φιλοσοφία της καθιέρωσης ελάχιστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος και ελάχιστου φόρου.

Κατά την εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, τα στοιχεία από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων και τα συγκριτικά δεδομένα με την Ευρώπη δεν αφήνουν κανένα περιθώριο παρερμηνείας: στους κόλπους των ελεύθερων επαγγελματιών η φοροδιαφυγή ανθεί και η πρόβλεψη του Συντάγματος για συνδρομή όλων των φορολογουμένων στα κρατικά έσοδα, στη βάση της φοροδοτικής τους ικανότητας, δεν ικανοποιείται.

Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, όπως προκύπτουν από την επεξεργασία των περυσινών φορολογικών δηλώσεων, αποκαλύπτουν ότι:

• 6,6 εκατομμύρια φορολογούμενοι δήλωσαν πέρυσι εισοδήματα 84,2 δισ. ευρώ, με τον συνολικό φόρο που βεβαιώθηκε στα 8,899 δισ. ευρώ.
• Από τα 84,2 δισ. ευρώ δηλωθέντος εισοδήματος, οι μισθωτοί δήλωσαν τα 35,6 δισ. ευρώ και οι συνταξιούχοι επιπλέον 25,4 δισ. ευρώ. Κάπως έτσι, 60 δισ. από τα 84 δισ. ευρώ των συνολικών εισοδημάτων δηλώνονται από μισθωτούς και συνταξιούχους, οι οποίοι πρακτικά δεν μπορούν να κρύψουν ούτε ένα ευρώ.
• Από τα 8,9 δισ. ευρώ των βεβαιωμένων φόρων, τα 3,8 δισ. ευρώ αφορούν στους μισθωτούς και το 1,9 δισ. ευρώ στους συνταξιούχους. Συνολικά 5,7 δισ. ευρώ φόρων, σε σύνολο 8,9 δισ. ευρώ.
• Από την άλλη πλευρά, το δηλωθέν εισόδημα των ασκούντων επιχειρηματική δραστηριότητα ελεύθερων επαγγελματιών ήταν 11,9 δισ. ευρώ και οι φόροι που βεβαιώθηκαν 1,9 δισ. ευρώ.

Κάπως έτσι, στην Ελλάδα, σημειώνει το ΥΠΕΘΟ, ο μέσος μισθωτός πληρώνει μεγαλύτερο φόρο ετησίως στο κράτος από το 85% των ελεύθερων επαγγελματιών που δηλώνουν εισοδήματα αμιγώς από το ελεύθερο επάγγελμα ενώ η συνεισφορά των δεύτερων στον προϋπολογισμό είναι μόλις 2,1% των εσόδων, τη στιγμή που στην ΕΕ και την ευρωζώνη είναι υπερδιπλάσια και φτάνει στο 5,2% των εσόδων.

Το σκεπτικό των αλλαγών

Συνδυάζοντας τα παραπάνω στοιχεία με τα ευρήματα της ΑΑΔΕ, σύμφωνα με τα οποία 7 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες δηλώνουν φορολογητέο εισόδημα χαμηλότερο από 10.920 ευρώ ή το ισόποσο των ετήσιων αμοιβών εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα με τον κατώτατο μισθό, το οικονομικό επιτελείο έρχεται να υποστηρίξει πως αποτελεί πράξη φορολογικής δικαιοσύνης η μετάβαση σε ένα σύστημα όπου κανένας ελεύθερος επαγγελματίας (με εξαιρέσεις για χωριά με πληθυσμό κάτω από 500 κατοίκους, νησιά με λιγότερους από 3.100 καθώς και ελεύθερους επαγγελματίες στα πρώτα χρόνια της επαγγελματικής τους διαδρομής) δεν μπορεί να δηλώνει λιγότερα από 10.920 ευρώ.

Στις εξαιρέσεις ή τις αναγκαίες προσθήκες διευκρινίσεων, όπως για παράδειγμα πώς θα φορολογούνται συνταξιούχοι οι οποίοι για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους συνεχίζουν να ασκούν το επάγγελμά τους, το ΥΠΕΘΟ δηλώνει ανοιχτό σε προσθήκες στις τελικές διατάξεις νόμου. Η βασική φιλοσοφία, όμως, δεν πρόκειται να αλλάξει.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί το αργότερο αρχές Δεκεμβρίου στη Βουλή, ώστε να ψηφιστεί πριν τον προϋπολογισμό. Οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών θα ισχύσουν από τα φετινά εισοδήματα.