Το κόστος των τροφίμων στην Ελλάδα αυξήθηκε 9,4% τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, ενώ ο πληθωρισμός των τροφίμων εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 7,4% μέχρι το τέλος αυτού του τριμήνου, σύμφωνα με τα μακροοικονομικά μοντέλα της Trading Economics και τις προσδοκίες των αναλυτών.
Όμως με τον πληθωρισμό και τις ανατιμήσεις δεν φαίνεται ότι θα ξεμπερδέψουμε εύκολα. Αναμένεται να παραμείνει ακόμη πολύ υψηλός για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως παραδέχεται και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η ΕΚΤ προειδοποιεί ότι οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις θα μπορούσαν να ωθήσουν προς τα πάνω τις τιμές της ενέργειας σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να ωθήσουν τις τιμές των ειδών διατροφής προς τα πάνω περισσότερο από ό,τι αναμένεται.
Μια πρόβλεψη που σίγουρα δεν ικανοποιεί τους καταναλωτές, που έχουν μπροστά τους ένα ακόμη δύσκολο τρίμηνο, με βάση τις εκτιμήσεις της Trading Economics, και ένα αβέβαιο μέλλον, σύμφωνα με τους «χρησμούς» της ΕΚΤ.
Σε μια προσπάθεια συγκράτησης του πληθωρισμού στα είδη διατροφής, και αυτό να φανεί στα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας κάλεσε βιομηχανίες και προμηθευτές να στηρίξουν την πρωτοβουλία του για «κλειδωμένη» μειωμένη τιμή τουλάχιστον κατά 5% και τουλάχιστον για ένα εξάμηνο.
Σταγόνα στον ωκεανό
Μέχρι στιγμής, η συμμετοχή είναι υποτονική. Μόλις 233 προϊόντα από 18 εταιρείες σε 21 κατηγορίες. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν περισσότερα από 74.300 προϊόντα σταθερού barcode, εκ των οποίων πάνω από 50.000 είναι τρόφιμα, 12.000 είναι προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας και 10.000 προϊόντα για το σπίτι. (πηγή: Circana). Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όλα αυτά τα προϊόντα βρίσκονται ταυτόχρονα στο ράφι των σούπερ μάρκετ.
Σε ένα μεσαίο κατάστημα υπάρχουν περί τους 15.000 κωδικούς από τουλάχιστον 2.000 εταιρείες (βιομηχανίες και προμηθευτές). Ωστόσο πολύ λιγότερα καταλήγουν στο καλάθι. Τον περασμένο Δεκέμβριο, από το σύνολο των FMCGs (ταχυκίνητοι κωδικοί) πωλήθηκαν 4.424 κωδικοί.
Ακόμη όμως και αν λάβουμε υπόψη μας ως μονάδα βάσης τους 4.424 κωδικούς των ταχυκίνητων προϊόντων που πωλούνται περισσότερο, τα 233 προϊόντα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία Σκρέκα για «κλειδωμένη» μειωμένη τιμή τουλάχιστον κατά 5% το επόμενο εξάμηνο είναι σταγόνα στον ωκεανό. Η οποία δεν πρόκειται να αυξηθεί αφού ο πήχης που έχει βάλει ο υπουργός για τη συμμετοχή 500 προϊόντων στην πρωτοβουλία του είναι, όπως λένε στην αγορά, χαμηλός.
Ας δούμε όμως πώς κινήθηκαν οι πωλήσεις σε αξία και όγκο το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου σε βασικές κατηγορίες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία Σκρέκα.
- Γαλακτοκομικά: Στην πρωτοβουλία Σκρέκα με μεσοσταθμική μείωση τιμών 6% (σ.σ. 5% είναι το ελάχιστο όριο) συμμετέχουν 40 κωδικοί (γάλα, γιαούρτι, τυριά). Το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana, οι πωλήσεις σε αξία των γαλακτοκομικών προϊόντων αυξήθηκαν 12,8% (το 2022 η αύξηση ήταν 9,2%) ενώ η κατανάλωση κατέγραψε οριακή αύξηση 0,9% (πτώση 2,3% το 2022).
- Προϊόντα προσωπικής υγιεινής: Με μεσοσταθμική μείωση τιμών 6% στην πρωτοβουλία συμμετέχουν 46 προϊόντα. Στο οκτάμηνο οι πωλήσεις της συγκεκριμένης κατηγορίας αυξήθηκαν 9,2% (+2,3% το 2022) ενώ ο όγκος πωλήσεις παρέμεινε επί της ουσίας σταθερός στο +0,2% (-3,3% το 2022).
- Προϊόντα καθαριότητας: Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν 25 προϊόντα με μεσοσταθμική μείωση τιμών 5%. Η κατηγορία στο οκτάμηνο κατέγραψε πληθωριστική αύξηση 10,7% πωλήσεων (+7,4% το 2022) ενώ ο όγκος υποχώρησε 1,2% (-3,9% το 2022).
Βέβαια στην πρωτοβουλία Σκρέκα συμμετέχουν και άλλα προϊόντα, όπως βρεφικά και παιδικά είδη (9 προϊόντα με μεσοσταθμική μείωση 5%), αλεύρι (18 προϊόντα με μεσοσταθμική μείωση 10%), δημητριακά, επιδόρπια, υποκατάστατα ζάχαρης, κρέμες, κατεψυγμένα τρόφιμα με μεσοσταθμική μείωση 5%.
Πρόκειται για κατηγορίες προϊόντων οι τιμές των οποίων τους τελευταίους 20 μήνες έχουν αυξηθεί σημαντικά και έχει υπάρξει πίεση στον όγκο πωλήσεών τους. Στα τρόφιμα, οι τιμές στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου αυξήθηκαν 8,5%, 9,2% ήταν οι μέσες ανατιμήσεις στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας και 11,3% στα καθαριστικά για το σπίτι.