Κλειδί για την ενεργειακή μετάβαση η θεσμική σταθερότητα

Τους όρους και τις προϋποθέσεις για την ενεργειακή μετάβαση έθεσαν οι εκπρόσωποι δύο κορυφαίων ενεργειακών ομίλων της χώρας.

«Το κλειδί είναι η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα, εφόσον μιλάμε για επενδύσεις δεκάδων και εκατοντάδων εκατομμυρίων», επισήμανε ο Νίκος Κεραμίδας, εκτελεστικός διευθυντής Ευρωπαϊκών και Ρυθμιστικών Θεμάτων της Mytilineos Energy & Metals. «Και δεν το έχουμε, ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Ευρώπη».

«Υπάρχει πρόβλημα χρηματοδοτικών πόρων για τεχνολογίες που δεν είναι ώριμες ακόμη», τόνισε ο Ανδρέας Σιάμισιης (φωτ.), διευθύνων σύμβουλος της Helleniq Energy. «Άρα χρειάζεται μια ουσιαστική θεσμική παρέμβαση από την Ε.Ε. και το ελληνικό κράτος, για να γίνουν οι επενδύσεις».

Η συζήτηση για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης χωρίς εκπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα έγινε χθες το απόγευμα, στο πλαίσιο του βιομηχανικού συνεδρίου που διοργάνωσε ο ΣΕΒ, στο Μέγαρο Μουσικής. Συντονιστής ήταν ο Γιάννης Μανιάτης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά.

«Οι επενδυτές είναι αλλεργικοί στη μετακίνηση των goal post», είπε ο κ. Κεραμίδας. «Ειδικά στην εξορυκτική βιομηχανία, όταν σχεδιάζεται ένα project θα περάσουν αρκετά χρόνια. Αν υπάρχουν αλλαγές στο μεσοδιάστημα στο κανονιστικό πλαίσιο, τότε η επένδυση καθίσταται αδύνατο να υλοποιηθεί». Τα τελευταία δέκα χρόνια, πρόσθεσε ο ίδιος, η Ε.Ε. και το ελληνικό κράτος έχουν επιδείξει μία ευκολία στην αλλαγή των οικονομικών και νομικών δεδομένων. «Λίγοι καταλαβαίνουν την έννοια του πραγματικού βιομηχανικού χρόνου».

Ο κ. Κεραμίδας επικαλέστηκε ως παράδειγμα την επένδυση της Mytilineos στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας, για τη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, η οποία βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία. Όταν ελήφθη η τελική επενδυτική απόφαση, είπε, στην ελληνική νομοθεσία προβλέπονταν μηχανισμοί ισχύος. Στη συνέχεια η πολιτεία απέσυρε το αίτημά της στην Ε.Ε. για τον συγκεκριμένο μηχανισμό.

Ανάλογη συμπεριφορά φαίνεται να υπάρχει και στην περιβαλλοντική νομοθεσία για την απανθρακοποίηση. «Τίθενται όρια ανέφικτα, έχουμε βάλει μπροστά το κάρο και πίσω το άλογο. Δεν είναι τυχαίο που οι ΗΠΑ και η Κίνα δεν ακολουθούν αυτόν τον δρόμο, γιατί οδηγεί σε αποβιομηχάνιση».

Στα ζητήματα χρηματοδότησης αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Σιάμισιης. Για τις ΑΠΕ, είπε, δεν υπάρχει πρόβλημα χρηματοδοτικών πόρων, τα άλλα προβλήματα, που σχετίζονται με την αδειοδότηση, τις υποδομές και τον σχεδιασμό της αγοράς, σιγά σιγά λύνονται. Εκεί, όμως, που αρχίζουν να ζορίζουν οι λύσεις είναι στις τεχνολογίες που δεν είναι ώριμες ακόμη, όπως το υδρογόνο, η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, τα σύνθετα καύσιμα. «Η σημερινή τεχνολογία δεν μπορεί να εξασφαλίσει ανταγωνιστικό κόστος, άρα κάποιος πρέπει να καλύψει το αυξημένο κόστος. Εκεί δεν πάμε καλά».

Το πρόβλημα της χρηματοδότησης είναι υπαρκτό και είναι περισσότερο ποιοτικό και όχι ποσοτικό, ανέφερε ο CEO της Helleniq Energy. «Αν δεν βρεθούν λύσεις σε μεγάλους κλάδους της βιομηχανίας, έχουμε δισεκατομμύρια επενδεδυμένα κεφάλαια, τι θα κάνουμε, θα κλείσουμε την παραγωγή μας και θα πάμε σε άλλη χώρα πιο φιλική;».

Η διπλωματία των καλωδίων

Ο ρόλος της Ελλάδας στη διπλωματία των ηλεκτρικών καλωδίων μεταφοράς πράσινης ενέργειας, που διαδέχεται τη διπλωματία των αγωγών, ήταν το επόμενο ζήτημα που απασχόλησε το πάνελ.

Ο κ. Κεραμίδας εκτίμησε ότι σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα δημιουργούνται πράγματι ευκαιρίες για τη χώρα μας, ώστε να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Ωστόσο, όπως είπε, σε αυτά τα μεγαλεπήβολα σχέδια κρίνεται σκόπιμο να συμμετέχουν και ιδιώτες στην υλοποίησή τους και όχι μόνον κρατικοί φορείς.

Η ενέργεια πηγαίνει εκεί που την πληρώνουν πιο ακριβά, επισήμανε ο ίδιος. Η χώρα μας διαθέτει ικανοποιητικές διασυνδέσεις σε σύγκριση με τις γειτονικές χώρες. Μάλιστα, η Επιτροπή Ενέργειας του ΣΕΒ έχει καταθέσει πρόταση να καθιερωθούν μακροχρόνια δικαιώματα στις διασυνδέσεις, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα μακροχρόνιων συμβολαίων μεταξύ της ενεργοβόρας βιομηχανίας και παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας σε άλλες χώρες.

Σε ό,τι αφορά, ειδικότερα, τη σχεδιαζόμενη ηλεκτρική λεωφόρο από την Ελλάδα προς τη Γερμανία, την αποκαλούμενη Green Αegean, ο κ. Κεραμίδας είπε ότι στην αρχική λειτουργία της «θα βλέπαμε υψηλότερες τιμές στην Ελλάδα». Μακροπρόθεσμα, θα είχε θετικά αποτελέσματα για την Ελλάδα, με καλύτερο επίπεδο τιμών.

«Η πλήρης διασύνδεση της ενιαίας αγοράς ηλεκτρισμού θα μας επιτρέψει να έχουμε χαμηλότερες τιμές», είπε ο ίδιος. Στην περίοδο της κρίσης, ωστόσο, απομακρυνθήκαμε από αυτό, επισήμανε ο κ. Κεραμίδας. Τα κράτη-μέλη έκαναν περίπου ό,τι ήθελαν. «Αυτό μας απομακρύνει από την ενιαία αγορά, είναι κάτι που πρέπει να αφήσουμε πίσω μας και σταδιακά να κινηθούμε προς μεγαλύτερη διασύνδεση, προς μία πιο συνεκτική ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας».

Για τους υδρογονάνθρακες

Η αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει, τόνισε ο κ. Σιάμισιης. Για τα επόμενα 20-30 χρόνια, προβλέπεται το 40-50% των ενεργειακών αναγκών να καλύπτεται από υδρογονάνθρακες.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ίδιος υπογράμμισε ότι είναι προτιμότερο από άποψη περιβαλλοντική η παραγωγή υδρογονανθράκων να γίνεται με ελεγχόμενο τρόπο σε ευρωπαϊκή χώρα. Θα συμβάλει και στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.

Γεωπολιτικά, μία τέτοια κίνηση για τη χώρα μας, τόνισε ο κ. Σιάμισιης, σαφώς αναβαθμίζει τον ρόλο της. Θα αποδώσει και οικονομικά, τόσο για τον κλάδο όσο και για τους συναφείς κλάδους.

Ο κ. Σιάμισιης έκανε γνωστό ότι η Helleniq Energy βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη φάση επεξεργασίας των σεισμικών ερευνών που ολοκληρώθηκαν στις παραχωρήσεις που ανέλαβε και στους επόμενους 6-12 μήνες θα αποφασίσει μαζί με τους συνεταίρους της αν θα προχωρήσουν σε ερευνητικές γεωτρήσεις.