Επτά ανατροπές σε συντάξεις και εφάπαξ με το μίνι ασφαλιστικό

Ευεργετικές διατάξεις για χιλιάδες ασφαλισμένους, συνταξιούχους που εργάζονται, ή έχουν χρέη και δεν μπορούν να βγουν στη σύνταξη, αλλά και άτομα με αναπηρίες που μέχρι σήμερα αποκλείονται από την αγορά εργασίας επειδή λαμβάνουν αναπηρικό επίδομα, αλλά και «δύσκολες» ρυθμίσεις που θα περιορίζουν δικαιώματα, όπως αυτή που αφορά τις συντάξεις χηρείας, θα περιλαμβάνει το ασφαλιστικό σχέδιο νόμου που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Οι βασικές διατάξεις με θετικό πρόσημο έχουν ήδη ανακοινωθεί από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, καθώς κάποιες από αυτές ήταν προγραμματισμένες να συμπεριληφθούν στο εργασιακό νομοσχέδιο. Τελικά, όμως, αποφασίστηκε να μπουν μαζί με τις υπόλοιπες ασφαλιστικές διατάξεις σε ξεχωριστό νομοσχέδιο, το οποίο έχει προγραμματιστεί να κατατεθεί στη Βουλή αμέσως μετά τις εκλογές σε δήμους και περιφέρειες.

Αναλυτικότερα, μεταξύ των διατάξεων που θα περιλαμβάνει είναι:

- Καταργείται το πέναλτι -30% στις συντάξεις όσων συνεχίζουν να απασχολούνται, από 1η Ιανουαρίου 2024. Αντ’ αυτού, στους συνταξιούχους οι οποίοι επιλέγουν να συνεχίσουν να εργάζονται θα επιβάλλεται ειδική εισφορά που θα φθάνει στο 10% του ετήσιου εισοδήματος από την εργασία. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η κράτηση θα ανέρχεται στο 50% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει για κύρια σύνταξη. Στους αυτοαπασχολούμενους με υποχρέωση επικουρικής ασφάλισης (δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί), η εισφορά θα φθάνει το 40% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει για κύρια ασφάλιση, ενώ ανάλογη κράτηση θα προβλέπεται και για την επικουρική ασφάλιση. Ο πρόσθετος χρόνος ασφάλισης που θα προκύψει για τους συνταξιούχους που επιλέγουν να εργαστούν, θα οδηγεί σε προσαύξηση της σύνταξης.

- Οσοι ΑμεΑ εργάζονται δεν θα έχουν περικοπή της σύνταξης, αλλά θα τη λαμβάνουν ολόκληρη.

- Αυξάνεται το όριο των οφειλών για όσους επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν. Έτσι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι με οφειλές έως 30.000 ευρώ, θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης. Η απόφαση θα εκδίδεται και μέχρι το χρέος να υποχωρήσει έως τις 20.000 ευρώ, θα λαμβάνουν μόνο το 50% της σύνταξης που δικαιούνται. Το υπόλοιπο ποσό θα αξιοποιείται για τη μείωση του χρέους τους. Εφόσον καλυφθεί η διαφορά, τότε θα εντάσσονται στην ισχύουσα ρύθμιση που προβλέπει αποπληρωμή του συνόλου της οφειλής σε 60 μηνιαίες δόσεις, με παρακράτηση του ανάλογου ποσού από τη σύνταξή τους. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να αποδεχθούν και το άνοιγμα των τραπεζικών τους λογαριασμών και δεν θα πρέπει να διαθέτουν καταθέσεις άνω των 15.000 ευρώ. Για τους αγρότες, το όριο της οφειλής θα ανέλθει στις 10.000 ευρώ και θα ακολουθούν την ίδια διαδικασία.

- Επεκτείνεται και στον ιδιωτικό τομέα η ρύθμιση που ισχύει για το Δημόσιο, σχετικά με την περικοπή της σύνταξης χηρείας στο μισό, στην περίπτωση απασχόλησης ή συνταξιοδότησης του δικαιούχου. Στην πράξη, οι αποδοχές θα περιορίζονται στο 35% της σύνταξης του θανόντος, καθώς η περικοπή του 50% που ορίζει ο νόμος αναφέρεται στο 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, που λαμβάνει ο/η χήρος/α. Βάσει του αρχικού σχεδιασμού, η περικοπή θα πρέπει να επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας (ανδρών και γυναικών) που δόθηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2020 και σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται. Ωστόσο, θα υπάρχει ρήτρα, ώστε ο συνταξιούχος να μπορεί να επιλέξει ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί στο 50%.

- Περικοπή της δεύτερης Εθνικής σύνταξης, σε περίπτωση που δικαιούχος λαμβάνει περισσότερες από δύο συντάξεις. Πρόκειται για την πολυαναμενόμενη ρύθμιση που θα ρίξει φως στον τρόπο που το υπουργείο Εργασίας θα εφαρμόσει τελικά την «υπουργική απόφαση Τσακλόγλου», που τέθηκε στον πάγο πριν καν εφαρμοστεί.

- Απονομή επικουρικών συντάξεων, μέσω της fast track διαδικασίας, ακόμα και για συνταξιούχους με χρέη προς τον ΕΦΚΑ. Απαραίτητη προϋπόθεση, όμως, θα είναι η συμπλήρωση 15ετίας (4.500 Ημέρες Ασφάλισης). Το όριο της 15ετίας θα ισχύει είτε πρόκειται για ασφαλισμένους με ένα φορέα απασχόλησης είτε για περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης.

- Αλλαγές στην Επαγγελματική Ασφάλιση. Βασικότερη διάταξη θα προβλέπει τη φορολόγηση των εφάπαξ παροχών, με ποσοστό κοντά στο 15% που δίνουν τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, ενώ χαμηλότερη θα είναι η φορολόγηση των ποσών στην περίπτωση καταβολής σύνταξης. Παράλληλα, θα θεσπιστούν ενιαίο καταστατικό για όλα τα ΤΕΑ και θα υπάρξει ένας φορέας εποπτείας. Επίσης, θα δίδεται η δυνατότητα δημιουργίας πολυεργοδοτικών ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης.