Τα νέα δεδομένα που διαμόρφωσε το πληθωριστικό ράλι αποτυπώνει η ετήσια έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για τις δαπάνες των νοικοκυριών.
Τα στοιχεία αφορούν το 2022 και δείχνουν το μεγάλο βάρος που προκάλεσαν ειδικά οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα και στην ενέργεια. Σε βασικά τρόφιμα μειώθηκε η κατανάλωση, ενώ καταγράφεται στροφή στα καυσόξυλα και μείωση της κατανάλωσης ρεύματος αλλά και υγρών καυσίμων.
Σχεδόν το 50% των δαπανών εξαντλείται σε τρεις κατηγορίες: στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (20,9%), στη στέγαση (14,5%) και στις μεταφορές (13,3%).
Παράλληλα, διψήφια αύξηση καταγράφουν οι δαπάνες για κρίσιμα είδη διατροφής, όπως κρέας (11,1%), λαχανικά (10,0%), αλεύρι, ψωμί, δημητριακά (9,2%).
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι ανατιμήσεις οδήγησαν σε μείωση της κατανάλωσης σε προϊόντα όπως ελαιόλαδο, -10,8%, γιαούρτι, -7,0%, ψάρια, -6,7% και γάλα, -5,5%.
Ανάλογη η εικόνα και στην ενέργεια, όπου καταγράφηκε αύξηση 37% στην κατανάλωση καυσόξυλων, πέλετ κ.λπ. και μείωση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (11,5%), υγραερίου (11,1%) και υγρών καυσίμων (1,4%).
Αναλυτικά:
Από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το έτος 2022, ανήλθε σε 19.204,08 ευρώ (1.600,34 το μήνα), καταγράφοντας ετήσια αύξηση 12,7% (2.166,60 ευρώ) σε σχέση με το 2021. Σε σταθερές τιμές, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών αυξήθηκε σε ποσοστό 4,6% ή 837,68 ευρώ, λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2022, που ήταν 7,2%.
Β. Βασικές διαπιστώσεις
Tο μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών, σε τρέχουσες τιμές,
αφορά:
- στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (20,9%),
- στη στέγαση (14,5%) και
- στις μεταφορές (13,3%),
ενώ το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,4%) αντιστοιχεί στις υπηρεσίες εκπαίδευσης.
Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση δαπανών των νοικοκυριών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα
(2021), παρουσιάζεται σε:
- εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία (30,9%),
- αναψυχή και πολιτισμό (30,3%),
- μεταφορές (17,8%),
ενώ η μικρότερη ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στις επικοινωνίες (5,3%).
Όσον αφορά στις δαπάνες για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2021), παρατηρείται αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές) στα παρακάτω είδη:
- κρέας (11,1%),
- λαχανικά (10,0%),
- λοιπά είδη διατροφής (9,9%),
- αλεύρι, ψωμί, δημητριακά (9,2%),
- γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά (7,9%),
- έλαια και λίπη (3,8%),
- μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί φρούτων και λαχανικών (2,5%),
- ψάρια (1,8%) και
- φρούτα (1,3%)
ενώ μείωση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), παρατηρείται στα παρακάτω είδη:
- ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι, σιρόπια, σοκολάτα (-0,3%) και
- καφές, τσάι και κακάο (-0,1).
Στον Πίνακα 11 παρουσιάζονται οι μεταβολές στη μέση μηνιαία κατανάλωση ειδών διατροφής, οινοπνευματωδών ποτών και καπνού, μεταξύ των ετών 2021 και 2022.
Αυξήσεις παρατηρούνται στα είδη διατροφής και οινοπνευματώδη ποτά και καπνό, ως εξής:
- τσιγάρα, 2,5%
- οινοπνευματώδη ποτά, 0,2%
ενώ μειώσεις παρατηρούνται στα είδη:
- ελαιόλαδο, -10,8%
- γιαούρτι, -7,0%
- ψάρια, -6,7%
- γάλα, -5,5%
- φρούτα, -4,2%
- κρέας, -2,2%
- τυρί, -2,0%
- ψωμί, είδη αρτοποιίας, -1,5%
- ζυμαρικά, -1,3%
- λαχανικά,-1,3%
- ρύζι, -1,1%
Η μέση μηνιαία ποσότητα ενέργειας που καταναλώνεται στην κύρια κατοικία (Πίνακας 12) παρουσίασε
αύξηση σε:
- στερεά καύσιμα (καυσόξυλα, πελέτες, πυρήνας κ.λπ.), 37,7%
- φυσικό αέριο, 8,3%
και μείωση σε:
- ηλεκτρική ενέργεια, -11,5%
- υγραέριο, -11,1%
- υγρά καύσιμα, -1,4%
* Δείτε αναλυτικά στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.