Ποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων μπαίνουν τώρα στο στόχαστρο της Εφορίας

Μία στις τέσσερις μεταβιβάσεις ακινήτων η οποία έγινε από τον Μάρτιο του 2021, ημερομηνία έναρξης λειτουργίας της πλατφόρμας MyProperty στην ΑΑΔΕ, έχουν γίνει με μετρητά στο σύνολό τους ή εν μέρει. Είναι αυτές οι περιπτώσεις οι οποίες τώρα μπαίνουν στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ, καθώς θεωρούνται εκ προοιμίου υψηλού ρίσκου για φοροδιαφυγή, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και εικονικές συναλλαγές, με τους αγοραστές αλλά και τους πωλητές να κινδυνεύουν σύντομα να βρεθούν αντιμέτωποι με έλεγχο.

Η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, πριν λάβει την απόφαση απαγόρευσης της χρήσης μετρητών κατά τις μεταβιβάσεις ακινήτων, έκανε μια έρευνα στα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΑΑΔΕ. Διαπίστωσε ότι σε σύνολο 338.511 μεταβιβάσεων ακινήτων ύψους 27,7 δισ. ευρώ, σε 42.613 περιπτώσεις στα συμβόλαια είχαν περάσει συναλλαγές ύψους 426,5 εκατ. ευρώ μόνο με μετρητά, ενώ επιπλέον 41.741 μεταβιβάσεις έγιναν εν μέρει με μετρητά ύψους 2,980 δισ. ευρώ.

Μέχρι σήμερα, η καταβολή μέρους ή του συνόλου του τιμήματος αγοραπωλησίας ακινήτων επιτρέπεται να γίνει με τα λεγόμενα «φανερά» μετρητά, χρήματα η καταβολή των οποίων πιστοποιείται στα συμβόλαια.

Αυτά τα μετρητά, από τις αρχές του 2024 το αργότερο, με την ψήφιση των σχετικών υπό κατάρτιση διατάξεων του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, θα απαγορεύονται. Τα λεγόμενα «αφανή» μετρητά, δηλαδή τα χρήματα κάτω από το τραπέζι, όπως και το ίδιο το οικονομικό επιτελείο ομολογεί, μέσω αυτής της απαγόρευσης δεν μπορούν να μπλοκαριστούν. Υποστηρίζει, όμως, πως άλλα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής θα οδηγήσουν στον περιορισμό ή στην αποκάλυψή τους…

Σε αυτό το πλαίσιο, όσοι έχουν ήδη εμπλακεί σε μεταβιβάσεις ακινήτων με χρήση μετρητών, αλλά και όσοι σκοπεύουν να το κάνουν μέχρι την απαγόρευσή τους, καλό είναι να γνωρίζουν πως είναι εκτεθειμένοι στον κίνδυνο ελέγχων μέσω διασταυρώσεων αρχικά. Ανάλογα με τα ευρήματα των αρχικών διασταυρώσεων καραδοκεί η απειλή διασταυρώσεων και με τραπεζικούς λογαριασμούς, ελέγχου πόθεν έσχες και τακτικού ελέγχου.

Οι έλεγχοι, όπως γίνεται συνήθως, ξεκινούν από τα μεγάλα συμβόλαια. Φορολογικές δηλώσεις των τελευταίων ετών αντιπαραβάλλονται με το τίμημα και μεγάλες αποκλίσεις ανοίγουν τον δρόμο για τα περαιτέρω, που μπορεί να φτάσουν μέχρι και την επιβολή φόρου με συντελεστή 33% για αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας και «μπερδέματα» με την Αρχή καταπολέμησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα (ξέπλυμα).

Παράλληλα, «τρέχουν» ήδη οι έλεγχοι σε 2.500 φακέλους παλαιών μεταβιβάσεων ακινήτων, κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών, βάζοντας στο επίκεντρο υποθέσεις του έτους 2017 για τις οποίες στις 31 Δεκεμβρίου 2023 λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου.

Οι υποθέσεις αυτές αφορούν κυρίως ακίνητα εκτός του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας τους, μη αποδοχή από τον φορολογούμενο της προεκτίμησης προσωρινής αξία της Δ.Ο.Υ., διαφορές δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης που υπερβαίνουν το 30% ή η αξία της προεκτίμησης είναι πάνω από 100.000 ευρώ.