Τα ψιλά γράμματα της ρύθμισης για τις τριετίες

Θέμα ημερών είναι η κατάθεση και ψήφιση της διάταξης για επαναφορά όλων των προσαυξήσεων του κατώτατου νομοθετημένου μισθού, λόγω προϋπηρεσίας, τις γνωστές «τριετίες» που παρέμεναν «παγωμένες» από τις 14 Φεβρουαρίου 2012 και εφεξής.

Η διαδικασία ενεργοποίησης θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2024, με κερδισμένους όχι μόνο τους παλαιούς ασφαλισμένους, που «κουβαλούσαν» το δικαίωμα προσαύξησης από το παρελθόν, αλλά και τους νέους, που θα λάβουν την πρώτη αύξησή τους λόγω προϋπηρεσίας την 1η Ιανουαρίου 2027. Πρόκειται για περίπου 550.000 με 600.000 εργαζόμενους που σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος Εργάνη, αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ήτοι 780 ευρώ τον μήνα.

Παράλληλα, η διάταξη θα προβλέπει την άρση της αναστολής ισχύος διατάξεων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και Διαιτητικών Αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν σήμερα ή θα προβλέψουν στο μέλλον προσαυξήσεις προϋπηρεσίας (τριετίες, πενταετίες και γενικά επιδόματα πολυετούς εργασίας). Αυτό στην πράξη σημαίνει πως στους ευνοημένους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα θα συμπεριληφθούν και περίπου 300.000 εργαζόμενοι που καλύπτονται από τις ισχύουσες σήμερα κλαδικές συμβάσεις.

Αντίθετα, η πρωθυπουργική εξαγγελία που έφερε την ενεργοποίηση της σχετικής διάταξης τουλάχιστον 1,5 με 2 χρόνια νωρίτερα από τα προβλεπόμενα, δεν αφορά μισθωτούς που δεν καλύπτονται από Συλλογική Σύμβαση σε ισχύ και λαμβάνουν μισθό υψηλότερο από τον κατώτατο.

Όπως επίσης, δεν αφορά όλους τους μισθωτούς, για το διάστημα μεταξύ 14 Φεβρουαρίου 2012 έως και 31 Δεκεμβρίου 2023, καθώς όπως ξεκαθάρισε το υπουργείο Εργασίας, δεν μπορεί, και δεν θα έχει, αναδρομική ισχύ. Στην πράξη, προκειμένου να υπολογιστεί το επίδομα προϋπηρεσίας, θα αναγνωριστεί ο χρόνος εργασίας που διανύθηκε από τον μισθωτό πριν τις 14 Φεβρουαρίου 2012 και αυτού που θα διανυθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2024.

Κατά την παρουσίαση του μέτρου που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στη ΔΕΘ, ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης αλλά και οι υφυπουργοί Πάνος Τσακλόγλου και Βασίλης Σπανάκης επεσήμαναν ότι ο λόγος που η κυβέρνηση προχωρά νωρίτερα στο ξεπάγωμα των τριετιών είναι γιατί η οικονομία μας έχει μπει σε μία σειρά, η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας έχει επανέλθει, οι εξαγωγές αυξάνονται, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων πηγαίνει από ρεκόρ σε ρεκόρ, η ανεργία έχει μειωθεί δραστικά και οι ενδείξεις είναι ότι θα συνεχίσει να μειώνεται.

Βέβαια, ο κ. Γεωργιάδης διευκρίνισε ότι θα ήταν μεγάλη ανοησία εκ μέρους του πολιτικού συστήματος αλλά και της κοινωνίας, από την άλλη πλευρά, εάν τινάζαμε στον αέρα αυτή μας την καλή πορεία. Για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, «η υπό κατάθεση ρύθμιση θα προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και θα επιταχύνει τη μισθολογική τους εξέλιξη, αλλά θα λαμβάνει υπόψη και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και τη βιωσιμότητα των ιδιωτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και άρα τη συνέχεια της καλής πορείας που έχουμε μέχρι σήμερα». Ο υπουργός πάντως ξεκαθάρισε ότι η νέα νομοθετική ρύθμιση θα ξεκαθαρίζει ρητά όλα τα θέματα, προκειμένου να μην μπορεί να αμφισβητηθεί το δικαίωμα των εργαζόμενων για την επιπλέον αμοιβή, λόγω προϋπηρεσίας.

Αναλυτικά, σύμφωνα και με τη Γενική Γραμματέα Εργασίας Άννα Στρατινάκη:

• Η διάταξη δεν θα έχει αναδρομικότητα. «Θα ήταν μεγάλη ανοησία εκ μέρους μας, αν τινάζαμε στον αέρα την καλή πορεία της οικονομίας για να ακουστούμε ευχάριστοι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργιάδης.
• Το ξεπάγωμα αφορά περίπου 600.000 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, που αμείβονται με τον κατώτατο. Αφορά και τους εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ και ευρύτερο δημόσιο τομέα, με συμβάσεις Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου (ΙΔΑΧ) και Ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ), όπως επίσης και εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, εφόσον η αμοιβή τους είναι στα όρια του κατώτατου και δεν ορίζεται κάτι αντίθετο, από ειδική σύμβαση.
• Όσοι προσλήφθηκαν μετά το 2012, το χτίσιμο της προϋπηρεσίας θα γίνει από 1/1/2024. Αυτό σημαίνει πως η υποχρέωση για τους νέους εργαζόμενους έρχεται εμπροσθοβαρώς.
• Οι παλαιοί εργαζόμενοι είναι οι πλέον κερδισμένοι, καθώς γι' αυτούς συνεχίζει να μετρά ο ασφαλιστικός χρόνος από εκεί που σταμάτησε.
• Το ίδιο ισχύει και για όσους έχουν συλλογική σύμβαση εργασίας που είναι σε ισχύ, καθώς ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει όλα όσα αναφέρονται στη σύμβαση.
• Για όσους έχουν ατομικές συμβάσεις, ισχύει η συμψηφιστική διαδικασία. Δηλαδή, οι προσαυξήσεις που μπορεί να έχουν λάβει κατά τη διάρκεια αυτής της 12ετίας που μεσολάβησε, αν είναι μεγαλύτερες από τις τριετίες που δικαιούνται, συμψηφίζονται.
• Όσοι δεν έχουν ούτε κλαδική ούτε ατομική σύμβαση, καλούνται να διαπραγματευτούν με τους εργοδότες τους την αύξηση του μισθού τους, με τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και τις τριετίες που θα τον συνοδεύουν από 1η/1/2024, να αποτελεί το δίχτυ ασφαλείας τους.