Πού επικεντρώνεται η μάχη των μεριδίων στην αγορά ρεύματος

Περιορισμένη κινητικότητα πελατών από τη ΔΕΗ προς τους εναλλακτικούς παρόχους, ανακύκλωση του switching μεταξύ των ιδιωτών, εκτόξευση ληξιπρόθεσμων οφειλών λόγω του ενεργειακού τουρισμού και καθυστέρηση της ανάκτησης των πρόσθετων επιδοτήσεων σε μικρές επιχειρήσεις με παροχή ισχύος μέχρι και 35 KVa, χαρακτηρίζουν την εικόνα της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού καθ’ οδόν προς την επόμενη ημέρα της «κανονικότητας», από τον Ιανουάριο του 2024, μετά την επιβολή των έκτακτων μέτρων λόγω της ενεργειακής κρίσης.

Επιπλέον, αναμένονται και οι αποφάσεις της ΡΑΑΕΥ για τα νέα τιμολόγια που θα ισχύσουν από το 2024 με την ενεργοποίηση εκ νέου της Ρήτρας Αναπροσαρμογής, σε συνδυασμό με την εισαγωγή χρωματικού κώδικα.

Η Σήμανση Διαφάνειας, όπως θα αποκαλείται, θα δίνει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να γνωρίζει το είδος του τιμολογίου του, συνεπώς, και τον τρόπο χρέωσής του. Από την 1η Ιανουαρίου θα πρέπει να αποσυρθούν τα υφιστάμενα τιμολόγια, όταν οι προμηθευτές υποχρεώθηκαν από την Αρχή να προβούν σε προγνωστοποίηση των πελατών τους για τις επικείμενες αλλαγές ως τις 31 Οκτωβρίου. Επομένως, αναμένεται η ταχύτατη ανακοίνωση των αποφάσεων της ΡΑΑΕΥ, ώστε να υπάρχει ικανός χρόνος για την ενημέρωση των καταναλωτών.

Η μάχη των μεριδίων και η κινητικότητα

Στελέχη της NRG, θυγατρικής της Motor Oil, σε συνάντηση που είχαν με εκπροσώπους του Τύπου, στο πλαίσιο της παρουσίασης του περιπτέρου της εταιρείας στη φετινή ΔΕΘ, ανέφεραν ότι η μάχη για την απόκτηση πελατών εστιάζεται στη χαμηλή τάση, δηλαδή, στα νοικοκυριά και στις μικρές επιχειρήσεις. Αντίθετα, η αγορά της μέσης τάσης έχει απελευθερωθεί, ωρίμασε και δεν παρουσιάζει μεγάλη κινητικότητα.

Τα 2/3 της εθνικής κατανάλωσης ηλεκτρισμού προέρχεται από τη χαμηλή τάση. Η εγχώρια λιανική αγορά χαρακτηρίζεται από μεγάλη διασπορά, συνεπώς, εκεί επικεντρώνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών.

Ωστόσο, η μετακίνηση πελατών από τη δεσπόζουσα εταιρεία, τη ΔEΗ, προς τους ιδιώτες παρόχους είναι περιορισμένη σήμερα, υπολογίζεται σε 20%. Αντίθετα, το 80% των καταναλωτών που αλλάζουν πάροχο συνιστά ανακύκλωση μεταξύ των ιδιωτών προμηθευτών.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των στελεχών της NRG, κατά τους τελευταίους μήνες τα στοιχεία των μετακινήσεων από τη ΔEΗ προς τους ιδιώτες και μεταξύ ιδιωτών δίνουν ένα τελικό καθαρό ισοζύγιο κάτω από 10.000 πελάτες μηνιαίως. Αυτός είναι ο αριθμός των καταναλωτών που επιλέγουν να αλλάξουν πάροχο. Ένα ακόμη χρήσιμο στοιχείο. Από τα 7,5 εκατ. μετρητές που υπάρχουν στη χαμηλή τάση, η ΔEΗ έχει 5,6 εκατ. και οι ιδιώτες 1,9 εκατ. Όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά από τα στελέχη της NRG, ο αριθμός αύξησης του 1,9 εκατ. είναι πάρα πολύ αργός.

Για να είναι υγιής η κινητικότητα, θα πρέπει να περιλαμβάνει και τη ΔEΗ, εκτιμούν τα στελέχη της NRG. «Αλλιώς, οι ιδιώτες τρώνε τις σάρκες τους», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτό, τα ίδια στελέχη καταλογίζουν στην πολιτεία «προνομιακή μεταχείριση για τη ΔEΗ», που ενδεχομένως να επηρεάζει τις επιλογές των καταναλωτών.

Σε αυτό το σκηνικό ήρθε και το έκτακτο μέτρο της μηνιαίας μεταβολής των τιμών προμήθειας, που φαίνεται ότι ευνόησε τον αποκαλούμενο ενεργειακό τουρισμό. Ο πελάτης όχι μόνο δεν μένει ικανό χρόνο σε έναν προμηθευτή, ώστε να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία, αλλά αφήνει και ληξιπρόθεσμα χρέη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της NRG, το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ξεπεράσει πλέον το 3% του τζίρου των εταιρειών σε μηνιαία βάση.

Τα ίδια στελέχη αποδίδουν ευθύνες στην πολιτεία για τη διόγκωση αυτού του φαινομένου, καθώς ενθάρρυνε τις μετακινήσεις χωρίς πέναλτι και δεν έλαβε τα αναγκαία μέτρα με την αλλαγή του άρθρου 42 του Κώδικα Προμήθειας. Ευθύνες, όμως, έχουν, λένε, και οι ιδιώτες προμηθευτές, γιατί δεν προχώρησαν οι ίδιοι στην εφαρμογή ενός ενεργειακού Τειρεσία.

Καθολική Υπηρεσία

Επιτακτική θεωρούν τα στελέχη της NRG την ανάγκη για την αλλαγή των όρων ένταξης και παραμονής στην Καθολική Υπηρεσία. Σήμερα, υποστηρίζουν, υπάρχει απροθυμία από την πλευρά του ΔΕΔΔΗΕ για την έγκριση των αποκοπών ηλεκτροδότησης, που μπορεί ορισμένες φορές να φθάνει και τις 50 ημέρες. Προτείνεται, επίσης, η διάρκεια παραμονής στην Καθολική Υπηρεσία να είναι οι τρεις μήνες. Μετά από αυτό το διάστημα, όποιος καταναλωτής δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του, να μένει οριστικά χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.

Η «πληγή» των πρόσθετων επιδοτήσεων

Το πρόβλημα ανέκυψε, όπως είναι γνωστό, στις αρχές του έτους, όταν η τότε ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας υποχρέωσε τους προμηθευτές να συλλέξουν υπεύθυνες δηλώσεις από όσους πελάτες τους εμπίπτουν στην κατηγορία των πρόσθετων επιδοτήσεων που ενέκρινε η Κομισιόν, προκειμένου να τις ανακτήσουν.

Η προσπάθεια έπεσε στο κενό, γιατί οι περισσότεροι πελάτες εμφανίσθηκαν απρόθυμοι να δώσουν στοιχεία που ζητήθηκαν και έτσι δεν κατέστη δυνατή ως και σήμερα η είσπραξη των ποσών που έδωσαν οι εταιρείες προμήθειας, πλην δύο.

Η NRG έχει λαμβάνειν από τον ΔΑΠΕΕΠ (ο Διαχειριστής των ΑΠΕ έχει την ευθύνη για την εκταμίευση των επιστροφών από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης) 37 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο των απαιτήσεων της αγοράς υπολογίζεται στα 800 εκατ. ευρώ, από τα οποία 500-600 εκατ. είναι της ΔEΗ.

Να θυμίσουμε ότι η Κομισιόν είχε εγκρίνει αρχικά, τον Οκτώβριο του 2022, 800 εκατ. ευρώ για 1.250.000 δικαιούχους, ήτοι, μικρές επιχειρήσεις με παροχή ισχύος μέχρι και 35 kVA, καθώς και αρτοποιεία και αγρότες, ανεξαρτήτου ορίου παροχής. Μάλιστα, ενέκρινε και άλλα 600 εκατ. ευρώ φέτος τον Μάιο, με ισχύ ως τα τέλη του έτους. Οι επιδοτήσεις, όμως, άρχισαν να δίνονται από τον Ιανουάριο του 2022.

Όπως ανέφεραν στελέχη της NRG, στις αρχές Αυγούστου έγινε συνάντηση για το θέμα αυτό με την υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, η οποία ανέλαβε την επίλυση του προβλήματος σε συνεννόηση με την Επιτροπή. Η λύση αναμένεται.