Με ειδική διάταξη που κατατέθηκε το βράδυ της Τρίτης και ψηφίζεται την Τετάρτη στη Βουλή, δίνονται έκτακτες αρμοδιότητες στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για τον σχεδιασμό, την ανάθεση και την εκτέλεση επειγόντων έργων αποκατάστασης στις περιοχές όπου έχει συντελεστεί φυσική καταστροφή.
Αυτό ανακοίνωσε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας το πρωί της Τρίτης στο συνέδριο του Economist για τις φυσικές καταστροφές, που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της 87ης ΔΕΘ.
Ο κ. Σταϊκούρας ανέπτυξε τους τρεις άξονες δράσης του Υπουργείου Υποδομών στο επόμενο διάστημα:
1) Η άμεση αποκατάσταση των ζημιών των υποδομών, με την υλοποίηση στοχευμένων τοπικών παρεμβάσεων και μέτρων εκτάκτου χαρακτήρα που θα αποκαταστήσουν την προσβασιμότητα. «Σε αυτή την κατεύθυνση, με την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης θα συμπεριληφθούν βραχείας αποκατάστασης έργα υποδομών, ύψους 500 με 600 εκατ. ευρώ. Έργα κυρίως οδικά και σιδηροδρομικά, καθώς και η αποκατάσταση γεφυρών», είπε και πρόσθεσε: «Στην ίδια κατεύθυνση, θα συμβάλει η ψήφιση, σε λίγες ώρες, διάταξης που κατατέθηκε χθες το βράδυ με την οποία επιτρέπεται στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να αναλάβει τον σχεδιασμό, την ανάθεση και την εκτέλεση επειγόντων έργων αποκατάστασης στις περιοχές όπου έχει συντελεστεί φυσική καταστροφή».
Ο μηχανισμός αυτός, σύμφωνα με τον υπουργό, βασίζεται στο εξής δίπτυχο:
- Αφενός, στη δυνατότητα ανάληψης σχεδιασμού, ανάθεσης, εκτέλεσης και παρακολούθησης υλοποίησης επειγόντων έργων που δεν ανήκουν σήμερα στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Με τον τρόπο αυτό, η κεντρική διοίκηση έρχεται άμεσα αρωγός επίλυσης ζωτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πρωτίστως οι κάτοικοι των πληγεισών περιοχών.
- Αφετέρου, στην επιτάχυνση των διαδικασιών που αφορούν στην εκκίνηση και υλοποίηση των έργων αποκατάστασης.
Η ανάληψη των έκτακτων αυτών αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα γίνεται κατόπιν εισήγησης του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, με πράξη υπουργικού συμβουλίου και για τα έργα τα οποία περιγράφονται στην πράξη αυτή.
2) Ο δεύτερος άξονας αφορά την υλοποίηση νέων έργων, ακόμα και με τον εκ βάθρων επανασχεδιασμό και την κατασκευή υποδομών υψηλότερης ανθεκτικότητας σε δυσμενέστερες καταστάσεις, ώστε να μετριάσουμε, όσο είναι εφικτό, μελλοντικούς κινδύνους. Σε αυτή την κατεύθυνση θα χρειαστεί η συμβολή ειδικών και επιστημόνων από την ακαδημαϊκή κοινότητα, θεσμικούς φορείς και τη δημόσια διοίκηση, ώστε να ενσωματώσουμε την κλιματική παράμετρο στην υλοποίηση έργων υποδομών, μεταξύ άλλων και αντιπλημμυρικών έργων. Επίσης, όμως, θα απαιτηθεί η άμεση και αποτελεσματική παρακολούθηση των μελετών και των έργων, σε όλες τις φάσεις τους, μέχρι και την ολοκλήρωσή τους. Και φυσικά θα απαιτηθούν πρόσθετοι χρηματοδοτικοί πόροι, προφανώς περισσότεροι σε σχέση με το παρελθόν, μέσα και από την αξιοποίηση -όπως συμφωνήσαμε χθες- επιλέξιμων μελλοντικά χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως φυσικά και από εθνικούς πόρους.
3) Έλεγχος και συντήρηση υφιστάμενων έργων, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειάς τους. Για παράδειγμα, οι γέφυρες. Αποτελούν σημαντικό μέρος του δομικού πλούτου της χώρας μας. Παρότι αντιστοιχούν κατά μέσο όρο μόλις στο 2% με 3% των χιλιομέτρων του οδικού δικτύου, αντιστοιχούν στο 30% του κόστους κατασκευής.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει ήδη συντάξει το Εθνικό Μητρώο Γεφυρών, που συνιστά την ηλεκτρονική βάση δεδομένων, το Εθνικό Εγχειρίδιο Επιθεώρησης και Αξιολόγησης Γεφυρών και τον Κανονισμό Επιθεώρησης και Συντήρησης Γεφυρών. Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, σε εφαρμογή νόμου του 2022, θα εκδοθεί υπουργική απόφαση για την έγκριση του κανονισμού και τη συγκρότηση της διοικητικής αρχής γεφυρών, η οποία θα εποπτεύει την εφαρμογή και την τήρηση των κανόνων σε όλες τις γέφυρες με άνοιγμα μήκους άνω των 6 μέτρων. Μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης, ξεκινάει η άμεση εφαρμογή του κανονισμού προς διενέργεια περιοδικών επιθεωρήσεων και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης. Παράλληλα, με την εφαρμογή του Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάλυσής του, θα ξεκινήσει η καταγραφή των γεφυρών από τους αρμόδιους φορείς.
«Κινούμενοι πάνω σε αυτούς τους τρεις άξονες, άμεσα και αποτελεσματικά, με σχέδιο και αποφασιστικότητα, επιδιώκουμε να αποκαταστήσουμε τον πληγέντα από τις καταστροφές κοινωνικό, οικονομικό και παραγωγικό ιστό της χώρας μας, να ενισχύσουμε την ασφάλεια της κοινωνίας μας και να βαδίσουμε σε ένα δρόμο ευημερίας, προκοπής και αλληλεγγύης, ειδικά σήμερα που η οικονομία μας το επιτρέπει, στηριζόμενη σε πιο στέρεες βάσεις», κατέληξε ο κ. Σταϊκούρας.