Σχέδιο για «λαϊκά ομόλογα» σε μικρούς αποταμιευτές

Σχέδιο «αναβίωσης» των «λαϊκών ομολόγων» επεξεργάζεται το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης των «μικρών» αποταμιευτών οι οποίοι σε μια περίοδο υψηλού πληθωρισμού βλέπουν να πλήττεται ισχυρά η αγοραστική τους δύναμη και παράλληλα να μην αποδίδουν ουσιαστικά τίποτα οι καταθέσεις τους.

Σύμφωνα με το σχέδιο -λεπτομέρειες του οποίου δεν αποκλείεται να ανακοινώσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ- θα επιχειρηθεί η έκδοση ομολόγων τα οποία θα μπορούν να αγοράσουν μόνο οι μικρο- καταθέτες (φυσικά πρόσωπα), με την ελάχιστη τοποθέτηση να ξεκινά από τα 1.000 ευρώ. H διάθεση θα γίνεται μέσω των τραπεζών ενώ θα υπάρχει «οροφή» στο ποσό αγοράς, το ύψος της οποίας δεν έχει «κλειδώσει» ακόμα. Παράλληλα, θα υπάρχει περιορισμός για μία και μόνο τοποθέτηση με βάση τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου.

Η διάθεση των νέων τίτλων του Δημοσίου σχεδιάζεται να συμπέσει με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, η έλευση της οποίας θα κλείσει οριστικά μια «μαύρη» περίοδο για την ελληνική αγορά ομολόγων που ξεκίνησε το μακρινό 2010 και πλήρωσαν ακριβά Έλληνες αποταμιευτές που είχαν αγοράσει κρατικούς τίτλους.

Η απόδοση που θα προσφέρουν οι νέοι ειδικοί αποταμιευτικοί τίτλοι θα διαμορφωθεί σε επίπεδο που θα καλύπτει «με το παραπάνω» τον… μέσο πληθωρισμό, προκειμένου να αναπληρώνονται οι εισοδηματικές απώλειες των νοικοκυριών.

Ο νέος προϋπολογισμός καταρτίζεται με πρόβλεψη για πληθωρισμό 2,4% το 2024, ενώ το επιτόκιο που θα πληρώνει σε ετήσια βάση το ελληνικό κράτος θα είναι της τάξης του 3,5% - 3,6%, καθιστώντας ελκυστικούς τους τίτλους, οι αποδόσεις των οποίων θα είναι σαφώς υψηλότερες και από τις προθεσμιακές καταθέσεις.

Στα πλεονεκτήματα της κίνησης που ετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο, η κατάργηση της φορολογίας του 15% (έχει ήδη ψηφιστεί) για όλους τους κρατικούς τίτλους, ακόμα και σε περίπτωση πρόωρης εξόφλησης στη δευτερογενή αγορά τίτλων.

Με βάση το κυρίαρχο σενάριο, σε πρώτη φάση θα γίνει μία περιορισμένη έκδοση ύψους 1 δισ. ευρώ, με απώτερο σκοπό να ακολουθήσουν και άλλες στο μέλλον, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση που θα έχουν οι λαϊκοί τίτλοι από τα νοικοκυριά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η «δεξαμενή» των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα φθάνει στα 140 δισ. ευρώ και εκτιμάται ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ένα μικρό μέρος εξ αυτών να τοποθετηθεί στους νέους τίτλους του Δημοσίου, με κίνητρο το υψηλό επιτόκιο. Μάλιστα, από το προαναφερθέν ποσό περίπου τα 105 δισ. ευρώ βρίσκονται σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου ή όψεως (μισθοδοσίας) με μηδενικά επιτόκια (0,02%).

Οι επιτελείς στο υπουργείο Οικονομικών επιδιώκουν αφενός να καλύψουν με μικρότερο κόστος μέρος των δανειακών αναγκών του 2024, που ανέρχονται σε 9,43 δισ. ευρώ, αφετέρου να πιέσουν τις τράπεζες προκειμένου να περιορίσουν έστω τη μεγάλη «ψαλίδα» στα επιτόκια χορηγήσεων - καταθέσεων.

Το συγκριμένο θέμα απασχόλησε ιδιαίτερα την πρόσφατη συνάντηση που είχε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης με τους εκπροσώπους της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, οι οποίοι δεσμεύθηκαν ότι θα προωθήσουν άλλα επενδυτικά προϊόντα πέραν των καταθέσεων ταμιευτηρίου, με μεγαλύτερες αποδόσεις για τους αποταμιευτές.

Τελευταία φορά που εκδόθηκαν «λαϊκά ομόλογα» ήταν τον Ιανουάριο του 2008, όταν ο πληθωρισμός «έτρεχε» και πάλι με 3%-4%, όπως είναι η πρόβλεψη για φέτος. Τότε τα ελληνικά νοικοκυριά είχαν καταθέσεις περίπου 150 δισ. ευρώ, με τα 75 δισ. ευρώ να είναι τοποθετημένα σε προθεσμιακούς λογαριασμούς.