Γιατί είναι χαμηλές οι συντάξεις που εκδίδονται τώρα

Χαμηλές συντάξεις, που δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ, λαμβάνουν στην συντριπτική τους πλειονότητα οι συνταξιούχοι. Οι πλέον «άτυχοι», θεωρούνται όσοι βγαίνουν στη σύνταξη από το 2016 και μετά, εξαιτίας του νόμου Κατρούγκαλου, καθώς λαμβάνουν σημαντικά χαμηλότερες παροχές. Μεταξύ αυτών, σε χειρότερη θέση βρίσκονται όσοι προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα.

Τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος για τον Ιούλιο είναι αποκαλυπτικά και δείχνουν ότι η αύξηση της τάξης του 7,75% που δόθηκε εντός του 2023 καθώς και τα συμπληρωματικά επιδόματα που καταβλήθηκαν σε όσους συνταξιούχους, λόγω της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς δεν έλαβαν ή έλαβαν πολύ μικρή αρχική αύξηση, στο σημερινό περιβάλλον έντονων πληθωριστικών πιέσεων φαίνεται πως βελτίωσαν μεν, δεν έλυσαν όμως το πρόβλημα.

Για τον λόγο αυτό άλλωστε, στο οικονομικό επιτελείο, εκτός από νέες αυξήσεις για το 2024, κοντά στο 3,2% εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να καταβληθεί και φέτος το επίδομα προσωπικής διαφοράς. Κάτι για το οποίο άλλωστε έχει δεσμευθεί προεκλογικά, και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Βέβαια, το ποσό του επιδόματος δεν μπορεί να είναι το ίδιο με αυτό που δόθηκε φέτος, καθώς το 2024 οι αυξήσεις δεν θα ξεπεράσουν το 3,2% με 3,5% (το μισό του ποσοστού που αντιστοιχεί στο άθροισμα του πληθωρισμού -4%- και της ανάπτυξης -2,3%) και δεν είναι δίκαιο, κάποιος που θα λαμβάνει για παράδειγμα 750 ευρώ σύνταξη χωρίς προσωπική διαφορά, να πάρει σωρευτική αύξηση σε ετήσια βάση της τάξης των 288 ευρώ και κάποιος άλλος, με προσωπική διαφορά να μην λάβει αύξηση αλλά έκτακτο επίδομα π.χ. το Πάσχα, της τάξης των 300 ευρώ, αντίστοιχο δηλαδή με το επίδομα που έλαβε τον περασμένο Μάρτιο.

Τον Οκτώβριο, όταν και θα δημοσιοποιηθούν τα επίσημα στοιχεία της ανάπτυξης του 2022, θα οριστικοποιηθεί και το εάν θα δοθεί ή όχι, το 2024, επιπλέον ποσοστό αύξησης στις συντάξεις, ως συμπληρωματικό της φετινής. Τα πλέον διαθέσιμα στοιχεία πάντως, δείχνουν ότι το ενδεχόμενο αυτό απομακρύνεται καθώς η ανάπτυξη και επίσημα θα «κλειδώσει» στο 5,9% και ο πληθωρισμός στο 9,6% κι έτσι, το μισό του αθροίσματός τους αντιστοιχεί στην αύξηση 7,75% που δόθηκε.

Οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν προς το τέλος του έτους, με το οικονομικό επιτελείο και τις αρμόδιες υπηρεσίες να έχουν ήδη ξεκινήσει τους σχετικούς υπολογισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο, τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος αποδεικνύονται σημαντικά, καθώς δείχνουν για παράδειγμα, ότι οι νέες κύριες συντάξεις που εκδόθηκαν και προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, κατά μέσο όρο ανέρχονται σε 686 ευρώ, όταν ο μέσος όρος των κύριων συντάξεων γήρατος, συνολικά, βρίσκεται στα 790,57 ευρώ, ήτοι 104,6 ευρώ υψηλότερα από τα ποσά που χορηγούνται στις νέες απονομές.

Οι διαφορές

Σημαντικές είναι και οι διαφοροποιήσεις που προκύπτουν μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Είναι ενδεικτικό ότι τον Ιούλιο, ο μέσος όρος των νέων συντάξεων του δημοσίου ήταν κατά πολύ υψηλότερος από αυτόν του ιδιωτικού, και συγκεκριμένα στα 1.067,81 ευρώ έναντι 685,96 ευρώ.

Συνολικά, ο αριθμός των συνταξιούχων της χώρας ανέρχεται σε 2.480.294, με το μηνιαίο ποσό για κύριες, επικουρικές συντάξεις και μερίσματα που διατέθηκε τον Ιούλιο να φθάνει τα 2,52 δισ. ευρώ. Οι συντάξεις γήρατος είναι 1.891.991 από τις οποίες οι 1.006.071 (ποσοστό 53,17%) χορηγούνται σε άνδρες. Γυναίκες, είναι οι 9 στους 10 δικαιούχους συντάξεων θανάτου (χηρείας) που ανέρχονται συνολικά σε 386.406 ενώ όσον αφορά τις αναπηρικές συντάξεις, σε ποσοστό 61% (109.247) καταβάλλονται σε άνδρες.

Οι περισσότεροι συνταξιούχοι είναι ηλικίας 71 – 75 ετών (458.690 ή 18,49%) με το 26,9% των συνταξιούχων είναι άνω των 81 ετών (667.071 άτομα). Το 34,8% των συνταξιούχων είναι ηλικίας 51 – 70 ετών (863.249 άτομα). Η μέση δαπάνη για κύριες συντάξεις ήταν τον Ιούλιο στα 790,57 ευρώ.

Στον τομέα των επικουρικών, η μέση δαπάνη διαμορφώθηκε στα 195,67 ευρώ, ενώ για το μέρισμα, διατέθηκαν κατά μέσο όρο 110,21 ευρώ ανά δικαιούχο. Η πλειονότητα των κύριων συντάξεων κυμαίνεται από 500 έως 1.000 ευρώ (827.145 ή 43,77%).Τέλος, τον Ιούλιο καταβλήθηκαν 29.123 νέες συντάξεις με την συνολική δαπάνη να ανέρχεται σε 15,5 εκατ. ευρώ και την δαπάνη για τα αναδρομικά να ξεπερνά τα 114,4 εκατ. ευρώ.