Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών: Χαμηλό 12ετίας στη φορολογική επιβάρυνση το 2023

Τα καλά νέα είναι ότι φέτος η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας έρχεται δύο εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με πέρυσι, με τη φορολογική επιβάρυνση να υποχωρεί στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2011. Τα άσχημα νέα από την άλλη πλευρά είναι ότι πέρυσι, οι φορολογούμενοι πλήρωσαν δύο φορές περισσότερα σε φόρους και εισφορές από όσα κατέβαλαν για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών για στέγαση, διατροφή, ένδυση, διαρκή αγαθά, μεταφορές και επικοινωνίες.

Πέρυσι, οι βασικές ανάγκες των νοικοκυριών κόστισαν 44,1 δισ. ευρώ, όταν φόροι και εισφορές απαίτησαν 88,5 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΟΣΑ (2020), προκύπτει ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι Έλληνες πολίτες εξέφρασαν τη μικρότερη ικανοποίηση σε σύγκριση με τους πολίτες 35 ανεπτυγμένων οικονομιών από τις υπηρεσίες του κράτους στην εκπαίδευση, και τη δεύτερη μικρότερη σε ό,τι αφορά την υγεία.

Το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών, σταθμίζοντας από τη μια πλευρά τις προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας για το άθροισμα άμεσων - έμμεσων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών (86,848 δισ. ευρώ) και από την άλλη τις προβλέψεις για το Καθαρό Εθνικό Εισόδημα (186,4 δισ. ευρώ), διαπιστώνει ότι φέτος στην Ελλάδα οι φορολογούμενοι εργάζονται για 171 από τις 365 ημέρες του χρόνου για την πληρωμή φόρων και εισφορών, με την Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας να έρχεται την 21η Ιουνίου. Σε σχέση με το 2022 καταγράφεται βελτίωση 14 ημερών καθώς πέρυσι η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας ήρθε την 5η Ιουλίου. Αν στην Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας συνυπολογιστεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο αντιπροσωπεύει μελλοντικούς φόρους, τότε η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2023 έρχεται την 28η Ιουνίου, 17 ημέρες νωρίτερα από ό,τι το 2022 (15η Ιουλίου).

Σύμφωνα με το ΚΕΦΙΜ, οι 171 ημέρες εργασίας για το κράτος που προβλέπονται για το 2023 είναι η χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση από το 2011, όταν το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 169 ημέρες ενώ αν συνυπολογιστεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, τότε οι 178 ημέρες εργασίας για το κράτος που προβλέπονται για το 2023 είναι η χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση από το 2007, όταν το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 177 ημέρες.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας 2023, που κατέθεσε η κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο του 2023, τα συνολικά έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2023 αναμένεται να ανέλθουν στα 86,8 δισ. ευρώ, τα οποία κατανέμονται ως εξής:

• €37,4 δισ. από έμμεσους φόρους (το 43,1% των συνολικών εσόδων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές),
• €21,3 δισ. από άμεσους φόρους (το 24,5% των συνολικών εσόδων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές),
• €27,9 δισ. από ασφαλιστικές εισφορές (το 32,1% των συνολικών εσόδων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές), και
•  €222 εκ. από φόρους επί του κεφαλαίου (το 0,3% των συνολικών εσόδων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές).

Σύμφωνα με το ΚΕΦΙΜ, τα διαθέσιμα στοιχεία για τον υπολογισμό της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας ξεκινούν από το 1999 και η τάση είναι κυρίως ανοδική με μικρές διακυμάνσεις. Το 2018 υπήρξε το έτος όπου οι ημέρες εργασίας για το κράτος έφτασαν τις 186 -πιο ψηλά από ποτέ- ενώ ακολουθεί το 2022, για το οποίο εκτιμάται πως οι ημέρες εργασίας για το κράτος θα είναι 185. Οι 171 ημέρες που προβλέπονται για το 2023 αποτελούν ρεκόρ 12 ετών, καθώς είναι η χαμηλότερη επίδοση από το 2011, όταν το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 169 ημέρες.

Από το 2010 στο 2020 προστέθηκαν 25 επιπλέον ημέρες εργασίας για το κράτος, μία αύξηση που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ανάμεσα σε 28 ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες.

Σχολιάζοντας τα φετινά αποτελέσματα, ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Νίκος Ρώμπαπας δήλωσε: «Η σημαντική φετινή μείωση της φορολογικής ελάφρυνσης στη χώρα μας, εφόσον βεβαίως οι σχετικές προβλέψεις επιβεβαιωθούν από τα τελικά δεδομένα, είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς οδηγεί σε αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και ενθαρρύνει τις επενδύσεις και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η πρόκληση πλέον είναι η μείωση των φορολογικών βαρών να συνεχιστεί και ταυτόχρονα να βελτιωθεί ουσιαστικά η ποιότητα των παρεχόμενων από το κράτος υπηρεσιών στους πολίτες, μέσα από την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και πρακτικών και την ενίσχυση του θεσμού της αξιολόγησης».