Παρά τις προσδοκίες που μπορεί να δημιούργησε σε χιλιάδες μισθωτούς που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, το άκουσμα της μείωσης του ποσοστού ανεργίας στο 10,9% τον περασμένο Απρίλιο, η πρόσφατη εαρινή έκθεση της Κομισιόν διατήρησε στον πάγο, τουλάχιστον για την επόμενη διετία, τις τριετίες -ήτοι το επίδομα προϋπηρεσίας που ελάμβαναν έως το 2012 οι μισθωτοί με τον κατώτατο μισθό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει αργή μείωση του ποσοστού ανεργίας τα επόμενα χρόνια, ώστε να διαμορφωθεί στο 11,8%, το 2024.
Ακόμη πιο συντηρητική -και κατά συνέπεια απογοητευτική για τους μισθωτούς- είναι η πρόβλεψη του Προγράμματος Σταθερότητας που κατατέθηκε στην Κομισιόν, καθώς παραπέμπει το «ξεπάγωμα» των τριετιών στους κατώτατους μισθούς του ιδιωτικού τομέα στο ακόμη πιο μακρινό 2027. Συγκεκριμένα, εκτιμά ότι η ανεργία αναμένεται να μειωθεί σε 11,8% το 2023 και να αποκλιμακωθεί σε 10,9% το 2024, 10% το 2025 και 9,8% το 2026. Αλλά και στον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, η εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου για το ποσοστό της ανεργίας το 2023 είναι ότι θα διαμορφωθεί στο 12,7%.
Να σημειωθεί ότι προϋπόθεση για να ξεπαγώσουν οι τριετίες είναι το ποσοστό της ανεργίας μεσοσταθμικά σε ετήσια βάση να πέσει κάτω από 10%.
Μάλιστα, ακόμη και κατά την προεκλογική περίοδο, ο κ. Κωστής Χατζηδάκης, ερωτώμενος για το θέμα, δεν απέκλειε οι όποιες αποφάσεις να ληφθούν στο τέλος του 2023 με Ιανουάριο του 2024, υπό την προϋπόθεση όμως να έχει πέσει η ανεργία κάτω από το 10%.
Όπως, δε, εξηγούν οι ειδικοί, ακόμη κι αν ξεπαγώσουν οι τριετίες, οι αυξήσεις 10% ανά τριετία θα αρχίσουν να μετρούν από εκείνη τη χρονική περίοδο και όχι αναδρομικά από το 2012 που «πάγωσαν».
Έτσι, για παράδειγμα, κάποιος μισθωτός με προϋπηρεσία 3 ετών την 1η Ιανουαρίου 2012 και προσαύξηση 10% στον μισθό του, αν δεν είχαν παγώσει οι τριετίες θα έπρεπε να πάρει επιπλέον 10% την 1η Ιανουαρίου 2015, κλείνοντας δηλαδή 6 χρόνια δουλειάς και επιπλέον 10% την 1η Ιανουαρίου 2018, όταν έκλεισε 9 χρόνια προϋπηρεσίας, δηλαδή, συνολικά αύξηση της τάξης του 30% (10% από την πρώτη τριετία και +20% από τις δύο επόμενες).
Όμως, ήρθε η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 6, στο τέλος Φεβρουαρίου του 2012, σε εφαρμογή του δεύτερου μνημονίου και μαζί με τη δραματική μείωση του κατώτατου μισθού, προβλέφθηκε το πάγωμα των τριετιών έως ότου η ανεργία πέσει σε μονοψήφιο ποσοστό.
Ακόμη κι αν αυτό συμβεί, για παράδειγμα το 2025, δεν σημαίνει αυτόματα ότι ο χρόνος θα ξεπαγώσει στο παράδειγμά μας, από το 2015 και μετά. Αν και υπάρχουν εισηγήσεις ώστε να μετρήσουν αναδρομικά οι τριετίες όταν έχουν διανυθεί στον ίδιο εργοδότη, μέχρι τώρα η ΝΔ δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της.
Όπως δεν έχει ξεκαθαριστεί και το τι θα συμβεί με τους υψηλότερους μισθούς. Από τη στιγμή που δεν προβλέπεται κάτι ρητά στην κλαδική ή την επιχειρησιακή σύμβαση, εάν δεν υπάρξει ρητή πρόβλεψη σε νέο νόμο, ο εργοδότης μπορεί να θεωρήσει ότι οι τριετίες εμπεριέχονται στον μισθό.
Μετά και την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 780 ευρώ μεικτά, οι αποδοχές με τις παγωμένες τριετίες έχουν διαμορφωθεί ως εξής:
- Προϋπηρεσία 0-3 έτη έως τον Φεβρουάριο του 2012: 780 ευρώ
- Προϋπηρεσία 3-6 έτη έως τον Φεβρουάριο του 2012: 858 ευρώ και 1001 σε 12μηνη βάση
- Προϋπηρεσία 6-9 έτη έως τον Φεβρουάριο του 2012: 936 ευρώ και 1092 σε 12μηνη βάση
- Προϋπηρεσία 9 έτη και άνω έως τον Φεβρουάριο του 2012: 1.014 ευρώ και 1.183 σε 12μηνη βάση.