Ενέργεια: Στην επόμενη κυβέρνηση η φορολόγηση των υπερκερδών

Πριν από τρεις μήνες, τον Φεβρουάριο, το Euro2day.gr επιχειρηματολόγησε με στοιχεία ότι η πολυδιαφημισμένη από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας φορολόγηση των τυχόν υπερεσόδων των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα γίνει πράξη από την παρούσα κυβέρνηση.

Βρισκόμαστε σήμερα δέκα μέρες πριν από την πρώτη εκλογική αναμέτρηση και η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη μεθοδολογία ανάκτησης των υπερεσόδων ακόμη αναζητείται, παρά το γεγονός ότι ο Κώστας Σκρέκας σε κάθε ευκαιρία όλο το προηγούμενο διάστημα διαβεβαίωνε ότι… έρχεται. Ακόμη και στην περίπτωση που εκδοθεί στον ελάχιστο χρόνο που απομένει, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να εφαρμοσθεί. Το θέμα αυτό παραπέμπεται οριστικά στην επόμενη κυβέρνηση και ανάλογα με το ποια θα είναι, εκτιμάται ότι θα καθοριστεί και το εύρος της φορολόγησης.

Έργο της επόμενης κυβέρνησης θα είναι και η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, όπως αποκαλείται από την Κομισιόν η φορολόγηση των υπερκερδών των διυλιστηρίων κατά το οικονομικό έτος 2022. Επ' αυτού δεν μπορεί να κάνει πίσω καμία κυβέρνηση, δεδομένου ότι είναι θεσπισμένη υποχρέωση των Βρυξελλών. Το θέμα αυτό, μάλιστα, δεν περνάει από τον Τομέα Ενέργειας της ΡΑΑΕΥ, όπως τα υπερκέρδη των προμηθευτών, αλλά ο προσδιορισμός των ποσών θα γίνει σε συνεργασία ΥΠΕΝ με υπουργείο Οικονομικών.

Σε κάθε περίπτωση, τόσο η παρούσα κυβέρνηση όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση στο πρόγραμμά τους έχουν υιοθετήσει τη φορολόγηση υπερκερδών των ενεργειακών εταιρειών και των διυλιστηρίων, με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μάλιστα, να έχει δεσμευθεί ότι θα θεσπίσει και ανώτατο συντελεστή κέρδους στον ενεργειακό τομέα στο 5%.

Ένα διαρκές μπρος-πίσω

Μόλις ένα μήνα μετά την έναρξη του νέου μηχανισμού τιμολόγησης στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο ΥΠΕΝ εκτόξευσε τη βόμβα και μίλησε για υπερέσοδα και των προμηθευτών. Είχε ήδη προηγηθεί η απόφαση για τη φορολόγηση των ηλεκτροπαραγωγών.

Η αγορά είχε εκλάβει την πρόθεση του υπουργού ως δημόσια ομολογία για την αποτυχία του νέου μηχανισμού, που προβλέπει προαναγγελία τιμών ρεύματος ένα μήνα πριν. Οι τιμές που ανακοινώθηκαν ειδικά για τον Σεπτέμβριο ήταν πολύ υψηλές και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου προφανώς βρέθηκε αναγκασμένη να δημιουργήσει ένα ανάχωμα-δικαιολογία, για να ανακόψει με κάποιον τρόπο την επέλαση ανεξέλεγκτων τιμών, που η ίδια, όμως, επέβαλε στην αγορά. Και το βρήκε στη φορολόγηση των υπερεσόδων των προμηθευτών.

Από τότε κύλησε πολύ νερό στον μύλο της όλης υπόθεσης. Το αρχικό ανά τρίμηνο διάστημα επί του οποίου θα υπολογίζονταν τα υπερκέρδη (Αύγουστος-Οκτώβριος 2022), παρότι νομοθετήθηκε τον Νοέμβριο, πέρυσι, άλλαξε από τον Κώστα Σκρέκα φέτος τον Ιανουάριο σε 6μηνο (Αύγουστος 2022-Ιανουάριος 2023), για να…σταθεροποιηθεί στη συνέχεια στο 5μηνο (Αύγουστος-Δεκέμβριος 2022).

Στο μεταξύ, η τότε ΡΑΕ είχε ετοιμάσει μια πρώτη επεξεργασία των στοιχείων για το πρώτο τρίμηνο, αναγκάστηκε να τα βάλει στο συρτάρι της όταν άλλαξε η περίοδος φορολόγησης και έκτοτε περιμένει κι αυτή την εφαρμοστική ΚΥΑ για να προχωρήσει στον υπολογισμό του 5μήνου.

Αυτή η ΚΥΑ, όμως, εξακολουθεί και μαγειρεύεται, παρά το γεγονός ότι το υπουργείο είχε άνεση χρόνου από τις αρχές του χρόνου, να την εκδώσει, σε συνεργασία με το Οικονομικών, και να θέσει τέρμα όχι μόνο στις εύλογες σφοδρές διαμαρτυρίες της αγοράς για τη μεθόδευση του όλου θέματος, αλλά να είναι και συνεπές με τις εξαγγελθείσες προθέσεις του, που προφανώς καταλήγουν να θυμίζουν πυροτέχνημα.

Τα κέρδη των διυλιστηρίων

Σε 650 εκατ. ευρώ υπολογίζονται τα ποσά που θα εισπραχθούν από τη Helleniq Energy και τη Mοtor Oil, ως έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, με βάση την κερδοφορία τους το προηγούμενο οικονομικό έτος.

Η φορολόγηση των υπερκερδών των διυλιστηρίων έχει συμπεριληφθεί στον Κανονισμό της Κομισιόν, που συμφωνήθηκε από όλα τα κράτη-μέλη πέρυσι τον Σεπτέμβριο, άρα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα.
Η Ελλάδα υιοθέτησε το ποσοστό 33% που θα επιβληθεί στα κέρδη των συγκεκριμένων εταιρειών του 2022, τα οποία θα πρέπει να υπερβαίνουν το 20% του μέσου όρου των φορολογητέων κερδών της 4ετίας 2018-2021.

Πρόσφατα, πάντως, από το βήμα του Φόρουμ των Δελφών, ο διευθύνων σύμβουλος της Helleniq Energy Ανδρέας Σιάμισιης επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει ισορροπημένη προσέγγιση στο θέμα αυτό, καθώς τα κέρδη που αποκόμισαν οι εταιρείες χρειάζονται για τις επενδύσεις προς την πράσινη μετάβαση.