Ρεύμα: Καυτές πατάτες για ΥΠΕΝ, Καθολική Υπηρεσία και ενεργειακός τουρισμός

Για μετά τις εκλογές παραπέμπεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η διόρθωση των στρεβλώσεων της Καθολικής Υπηρεσίας. Αντίθετα, το υπουργείο εμφανίζεται απρόθυμο να παρέμβει στο θέμα της μετακίνησης πελατών από πάροχο σε πάροχο, τον αποκαλούμενο από τους προμηθευτές «ενεργειακό τουρισμό», υποδεικνύοντας την ανάγκη αυτορρύθμισης της αγοράς.

Ουσιαστικά, τα δύο αυτά ζητήματα, που χαρακτηρίζονται «πονοκέφαλος» από τις εταιρίες προμήθειας γιατί θεωρούν ότι «αυγατίζουν» τα ληξιπρόθεσμα χρέη της αγοράς, φαίνεται ότι αναδεικνύονται σε «καυτές πολιτικές πατάτες», με τις οποίες στην παρούσα συγκυρία δεν δείχνει ενδιαφέρον να ασχοληθεί το ΥΠΕΝ, για προφανείς λόγους.

Τα δύο αυτά θέματα συζητήθηκαν χθες στο 4ο Power & Gas Forum, με συνομιλητές τον γενικό διευθυντή Ενέργειας του ΥΠΕΝ Δημήτρη Τσαλέμη, τη διευθύντρια Ρυθμιστικών Θεμάτων της ΗΡΩΝ Μελίζα Ασημακοπούλου και τον ομόλογό της στην NRG Βασίλη Ζούβια.

Ο κ. Τσαλέμης διατύπωσε την εκτίμηση ότι ο ενεργειακός τουρισμός «δεν είναι μεγάλης έντασης πρόβλημα», γιατί επί της ουσίας δεν υπάρχει εκτεταμένη μετακίνηση από πάροχο σε πάροχο. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε, το 2021 και το 2022 άλλαξαν προμηθευτή περί τους 500.000 καταναλωτές. Ούτε τον Σεπτέμβριο του 2021, δεύτερο μήνα εφαρμογής του νέου μηχανισμού τιμολόγησης, παρατηρήθηκε μεγάλη μετακίνηση, πρόσθεσε.

«Διαπιστώσαμε ότι δεν είναι επείγον πρόβλημα για το ΥΠΕΝ». Εν μέσω ενεργειακής κρίσης, είπε, η προσοχή του υπουργείου ήταν στο πώς θα δοθούν οι επιδοτήσεις σε καταναλωτές, κάτι το οποίο, όπως υποστήριξε, προϋπέθετε πολλές ανθρωποώρες και σύνθετες διαδικασίες.

Το έλλειμμα αλλαγής παρόχου απέδωσε ο κ. Τσαλέμης στην έλλειψη ανταγωνισμού στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, και τώρα και τα προηγούμενα χρόνια, γιατί «δεν υπάρχουν τόσο ελκυστικά προϊόντα που να οδηγήσουν έναν καταναλωτή σε αλλαγή προμηθευτή».

Όπως ανέφερε, δεν έχουν γίνει πολλά πράγματα σε επίπεδο συμφωνίας ή συζήτησης στην αρμόδια Επιτροπή που συστήθηκε στο ΥΠΕΝ με τη συμμετοχή και προμηθευτών, για την τροποποίηση του άρθρου 42, του Κώδικα Προμήθειας. Στόχος, πάντως, του υπουργείου είναι να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στο δικαίωμα του καταναλωτή να αλλάζει πάροχο και στο δικαίωμα του προμηθευτή να αντιμετωπίζει τους κακοπληρωτές.

Από την άλλη πλευρά, ο κ. Τσαλέμης αναγνώρισε ότι οι επισφάλειες συνδέονται άμεσα με την Καθολική Υπηρεσία, το καταφύγιο των κακοπληρωτών, όπως είπε ο ίδιος. Φέτος, ανέφερε, καταγράφεται μία αύξηση 12% στην ένταξη καταναλωτών στην Υπηρεσία αυτή.

«Δεν είναι αναλογικά τα νούμερα αυτά με τον σκοπό της Υπηρεσίας», επισήμανε. Όπως έκανε γνωστό, η αρμόδια Επιτροπή του ΥΠΕΝ κατέληξε σε μία πρόταση, με το υπουργείο να θέτει ως στόχο, η Καθολική Υπηρεσία να γίνει ελκυστικό τιμολόγιο για τους προμηθευτές που την παρέχουν. Καθώς, όμως, οι αποφάσεις προϋποθέτουν νομοθετική ρύθμιση, ο κ. Τσαλέμης είπε ότι πηγαίνουν για μετά τις εκλογές.

Για να καταλήξει: «Δεν είμαι υπέρ της υπερ-ρύθμισης. Να υπάρξουν κατάλληλες συνεργασίες μεταξύ των προμηθευτών, ώστε αρκετά θέματα να λυθούν με αυτορρύθμιση της αγοράς».

Απάντησε, επίσης, εμμέσως και για όσα ειπώθηκαν στο συνέδριο από ηλεκτροπαραγωγούς και προμηθευτές για τα έκτακτα μέτρα της κυβέρνησης. «Μπορεί να έχουν δημιουργήσει κάποιες παρενέργειες τα μέτρα, αν, όμως, δεν τα παίρναμε, θα ήταν καταστροφή για την οικονομία και τους προμηθευτές».

Τι λέει στον αντίποδα η αγορά

Το 2022, επισήμανε η κα Ασημακοπούλου, ήταν αδιαμφισβήτητα μία πολύ δύσκολη χρονιά για τον κλάδο της ενέργειας, οι καταναλωτές έχασαν την πίστη τους στους προμηθευτές, ενοχοποιήθηκαν τα κυμαινόμενα τιμολόγια, ο κόσμος ξέχασε ότι αυτά ήταν που τα προηγούμενα χρόνια οδήγησαν σε μείωση του ενεργειακού κόστους έναντι των σταθερών πιο υψηλών τιμολογίων που προσέφερε η δεσπόζουσα επιχείρηση.

«Με γνώμονα την προστασία του τελικού καταναλωτή, οι εταιρείες μας κατηγορήθηκαν για υπερκέρδη στην παραγωγή, για υπερκέρδη στην προμήθεια, λάβαμε χιλιάδες καταγγελίες από τους πελάτες μας και κάποιες κλήσεις σε έγγραφη απολογία από τη ΡΑΕ», υπογράμμισε η ίδια.

Πράγματι, τους τελευταίους μήνες είναι μικρή η κινητικότητα μεταξύ των προμηθευτών, συμφώνησε η κα Ασημακοπούλου. Οι μόνοι καταναλωτές που μετακινούνται, είναι αυτοί που έχουν καταλάβει το κενό που υπάρχει στο θεσμικό πλαίσιο ως προς το δικαίωμα του προηγούμενου προμηθευτή να υποβάλει εντολή αποκοπής στον πελάτη του που αρνείται να διακανονίσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του. «Σε αυτό το κλίμα προφανώς δεν μπορεί να αναπτυχθεί ο ανταγωνισμός και τελικά το ενεργειακό κόστος ανεβαίνει για τους συνεπείς καταναλωτές».

Η κα Ασημακοπούλου υπέδειξε την ανάγκη να αλλάξει άμεσα ο Κώδικας Προμήθειας, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του ενεργειακού τουρισμού. «Θα πρέπει να ξέρει ο πελάτης που αρνείται να διακανονίσει τις οφειλές του ή δεν είναι συνεπής με το πρόγραμμα διακανονισμού που συμφώνησε, ότι ο προμηθευτής έχει το δικαίωμα να δώσει εντολή αποκοπής ηλεκτροδότησης της παροχής του».

Σήμερα, αυτό το δικαίωμα αποστερείται από τον προμηθευτή, είπε η ίδια. Έτσι, όμως, προκύπτει μια στρέβλωση, πρόσθεσε. Αυξάνονται οι εντολές αποκοπής στους ενεργούς πελάτες, ως μέσο διαχείρισης του κινδύνου των ληξιπρόθεσμων οφειλών και επιβαρύνεται το ενεργειακό κόστος των συνεπών πελατών, δίνοντας το λάθος σήμα στην αγορά.

Τα τεράστια κόστη που συνεπάγεται για τους προμηθευτές η Καθολική Υπηρεσία ανέδειξε στη συνέχεια η κα Ασημακοπούλου, γιατί σε αυτήν βρίσκουν στέγη όσοι καταναλωτές δεν έχουν πάροχο να τους εκπροσωπήσει και ο ΔΕΔΔΗΕ δεν μπορεί να τους κόψει την ηλεκτροδότηση.

Η Καθολική Υπηρεσία έχει γίνει ο 6ος κατά σειρά προμηθευτής σήμερα, ανέφερε ο κ. Ζούβιας. Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε, πριν από δέκα χρόνια είχε μόλις 22.500 μετρητές και σήμερα έφτασε τους 210.000.

Ο ένας στους τρεις πελάτες που αποχώρησε από την NRG δεν πλήρωσε τα χρέη του, ενώ στο κομμάτι της Καθολικής Υπηρεσίας που εξυπηρετεί η εταιρεία, το 60% των καταναλωτών δεν εξοφλεί λογαριασμούς και μόνον το 9% είναι συνεπείς.

Το θέμα, τόνισε ο κ. Ζούβιας, αποκτά πολιτική διάσταση. «Δεν είναι εύκολο να το ακουμπήσει η πολιτική ηγεσία, το φοβάται». Ο κ. Ζούβιας πρότεινε ο ΔΕΔΔΗΕ να δίνει σε μηνιαία βάση αναλυτικά στοιχεία για τη λιανική αγορά (μετακινήσεις πελατών, ληξιπρόθεσμα, αποκοπές, κ.λπ.), κάτι το οποίο θα βοηθούσε τον ανταγωνισμό, όπως είπε. Επίσης, ζήτησε να υπάρξει διαφάνεια και στον ΕΛΑΠΕ, ώστε να είναι γνωστές όλες οι πηγές που τροφοδοτούν τον συγκεκριμένο λογαριασμό.