Ενέργεια: Παραγωγοί και προμηθευτές ζητούν άρση στα έκτακτα μέτρα

Πυρ ομαδόν δέχθηκαν από ηλεκτροπαραγωγούς και προμηθευτές τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Εκτιμούν ότι είχαν αρνητικά αποτελέσματα στον ανταγωνισμό της λιανικής αγοράς, επιβάρυναν την τιμή του φυσικού αερίου, οδήγησαν σε ανάσχεση των επενδύσεων και ανέστειλαν πολλές από τις λειτουργίες των αγορών. Για τους λόγους αυτούς τάσσονται ομόφωνα υπέρ της άμεσης άρσης όλων των έκτακτων μέτρων, καθώς, όπως υποστηρίζουν, οι συνθήκες στην ενεργειακή αγορά έχουν ομαλοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό.

Ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) Λουκάς Δημητρίου, μιλώντας χθες στο 4ο Power & Gas Forum, έκανε λόγο «για ισχυρές παρεμβάσεις που οδήγησαν άρδην στην αλλαγή τόσο της χονδρικής όσο και της λιανικής αγοράς». Δεν είναι απαραίτητο ότι πήραμε τα καλύτερα έκτακτα μέτρα, επισήμανε ο ίδιος. «Μπορεί να συγκεντρώθηκαν 3 δισ. ευρώ για την ενίσχυση των καταναλωτών, ωστόσο, θα πετυχαίναμε το ίδιο αποτέλεσμα με λιγότερο παρεμβατικές κινήσεις. Τα 2/3 αυτού του ποσού θα μπορούσε να είχε μαζευτεί μέσω του ΕΛΑΠΕ».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο διευθυντής Ενέργειας της Elpedison Ανδρέας Πετροπουλέας, ο οποίος είπε ότι «δεν έχουμε πλέον Οριακή Τιμή Συστήματος, αλλά Οριακή Τιμή Φόρων».

«Τα μέτρα είχαν σαν αποτέλεσμα να μη λειτουργεί ο ανταγωνισμός στη λιανική αγορά», υπογράμμισε ο γενικός διευθυντής της NRG Αναστάσιος Λωσταράκος. «Λειτουργούν ως τροχοπέδη για τις εταιρείες που θέλουν να επενδύσουν». Και σε επίπεδο παραγωγών και σε επίπεδο προμηθευτών η αγορά είναι οριζόντια ρυθμιζόμενη, πρόσθεσε, με βασικό benchmark τη ΔEΗ. «Το είπε, άλλωστε, και ο υπουργός».

Ο ίδιος άσκησε κριτική και για την ΚΥΑ που αφορά στον τρόπο επιστροφής στους προμηθευτές των επιπλέον επιδοτήσεων που δόθηκαν σε μικρές επιχειρήσεις μέχρι 35 kva. «Μιλάμε για πολλές δεκάδες εκατομμύρια σε ό,τι αφορά εμάς, για τη ΔEΗ θα είναι εκατοντάδες. Κι αυτό είναι στρέβλωση, όταν μας υποχρεώνουν να ζητήσουμε από πελάτες μας να συμπληρώνουν τρισέλιδο έντυπο, για να διεκδικήσουμε τα χρήματα που μας είπαν να δώσουμε». Και κατέληξε: «Αυτοί που καθορίζουν τους όρους του παιχνιδιού να τους βάλουν σε σωστό πλαίσιο».

Ένα δείγμα της ανάσχεσης του ανταγωνισμού στην προμήθεια, εξαιτίας της εφαρμογής του νέου μηχανισμού τιμολόγησης, ήταν η περιορισμένη μετακίνηση καταναλωτών, επισήμανε ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) και γενικός διευθυντής της Φυσικό Αέριο-Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας Γιάννης Μητρόπουλος. «Αυτοί που μετακινούνται αναζητώντας χαμηλότερες τιμές είναι πάνω-κάτω οι ίδιοι. Παραμένει η εκκρεμότητα για την αναθεώρηση του άρθρου 42 (σ.σ. στον Κώδικα Προμήθειας), με τον ενεργειακό τουρισμό να είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα τους τελευταίους 18 μήνες». Εξαιτίας της χωρίς κανόνες μετακίνησης από πάροχο σε πάροχο, όπως είπε ο κ. Μητρόπουλος, έχουν τετραπλασιασθεί οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην αγορά.

«Δεν μπορούμε να παίζουμε λοταρία κάθε μήνα με την πρόβλεψη των τιμών», ανέφερε από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της Volterra Πάνος Νίκου.

Οι προτάσεις του ΕΣΑΗ

Στα δομικά στοιχεία της αγοράς οφείλονται οι πολύ υψηλές χονδρεμπορικές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, ανέφερε ο κ. Δημητρίου. Η Ελλάδα, είπε, είναι περιφερειακή αγορά, οι τιμές ορίζονται κυρίως από τις θερμικές μονάδες, λιγνιτικές και φυσικού αερίου, λιγότερο από τα νερά και σε μεγάλο βαθμό, κατά 30%-50%, από τις εισαγωγές-εξαγωγές. Αυτά σε συνδυασμό με τη χαμηλή διασυνδεσιμότητα της χώρας και με τον ανύπαρκτο ανταγωνισμό στα υδροηλεκτρικά κατέληξαν στο να είμαστε στις τέσσερις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης.

Εκτός, όμως, από τις παραμέτρους αυτές, η επιβολή έκτακτης εισφοράς 10 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα για την ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο, επισήμανε ο πρόεδρος του ΕΣΑΗ, είχε σαν αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί η τιμή του αερίου και η Ελλάδα να καταστεί η πιο ακριβή στην Ευρώπη, ενώ αυξήθηκαν δραματικά οι εισαγωγές, εκτοπίζοντας την εγχώρια παραγωγή.

«Το κόστος του αερίου δεν εξαρτάται μόνον από τις διεθνείς τιμές, αλλά από τις κάθε είδους έκτακτες εισφορές», υπογράμμισε ο ίδιος.

Στις στρεβλώσεις, όπως τις χαρακτήρισε, των έκτακτων μέτρων, κατέταξε και το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά, που είχε ως συνέπεια την ανάσχεση της διείσδυσης των ΑΠΕ, ανέστειλε τη σύναψη διμερών συμβολαίων PPAs, εμπόδισε την καθετοποίηση και την υλοποίηση επενδύσεων.

«Η αγορά έχει ομαλοποιηθεί, είναι ώρα να γυρίσουμε στην κανονικότητα, για να γίνουν επενδύσεις. Είναι ανάγκη να σχεδιάσουμε την αγορά και όχι να παρεμβαίνουμε άτακτα, υπό το κράτος πανικού», τόνισε ο κ. Δημητρίου. Στο πλαίσιο αυτό υπέδειξε την ανάγκη να εφαρμοστούν μηχανισμοί διασφάλισης ισχύος, όχι μόνο για την ασφάλεια εφοδιασμού αλλά και ως εργαλείο για τη συγκράτηση των τιμών.