Τουρισμός: Ανοίγει ο δρόμος για εισαγωγή εργαζόμενων από τρίτες χώρες

Τα μεγάλα κενά που διαπιστώθηκαν πέρυσι και που κατά τις εκτιμήσεις των ειδικών θα διατηρηθούν και πιθανότατα θα αυξηθούν φέτος, θα προσπαθήσουν να καλύψουν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού, με «εισαγόμενους» από τρίτες χώρες εργαζόμενους.

Τη δυνατότητα απασχόλησης εργαζόμενων από τρίτες χώρες, όπως είναι το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, η Συρία ή και η Αίγυπτος, αποκτά πλέον και ο κλάδος του τουρισμού, με υπουργική Απόφαση που δημοσιεύθηκε στις 7 Μαρτίου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Β’ 1314), που εντάσσει για πρώτη φορά, επίσημα, τον τουρισμό στους κλάδους που μπορούν να δέχονται για εργασία πολίτες τρίτων χωρών. Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη υπουργική απόφαση για το θέμα -πριν από δύο χρόνια- προέβλεπε συνολικά 100.000 μετακλητούς για τους κλάδους της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της αλιείας, τελικά όμως απασχολήθηκαν με το καθεστώς του μετακλητού περίπου 50.000 εργαζόμενοι.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται νέα απόφαση, με την οποία θα καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την έναρξη της διαδικασίας. Ο χρόνος πιέζει, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθεί εξ ολοκλήρου το 2022, λόγω των ιδιαίτερων γραφειοκρατικών προσκομμάτων που υπάρχουν. Σε αυτή, τη δεύτερη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), θα προσδιορίζονται με σαφήνεια τόσο ο συνολικά επιτρεπόμενος αριθμός των μετακλητών εργαζόμενων από χώρες όπως  Αφγανιστάν, Πακιστάν, Συρία, αλλά και Αίγυπτο, όσο και οι ειδικότητες.

Να σημειωθεί ότι το προηγούμενο διάστημα, σε συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (ΑΣΕ) είχε ξεκινήσει η συζήτηση αιτήματος από τους εργοδοτικούς φορείς του κλάδου, για την εισαγωγή μετακλητών εργαζόμενων από τρίτες χώρες, με την παρουσία του προέδρου της ΓΣΕΕ Γιάννη Παναγόπουλου και των εκπροσώπων της Ομοσπονδίας Εργαζομένων σε Τουρισμό και Επισιτισμό, οι οποίοι εξέφρασαν έντονες διαμαρτυρίες. Τελικά, το ΑΣΕ, μετά από  ένσταση που υπέβαλε η ΓΣΕΕ, κρίθηκε αναρμόδιο να αποφασίσει γι' αυτό το ζήτημα. Μάλιστα, το θέμα είχε παραπεμφθεί στο Εθνικό Συμβούλιο Εργασίας, το οποίο αν και προβλέπεται από το 2015, δεν έχει ακόμη συσταθεί.  

Να σημειωθεί ότι βάσει των εκτιμήσεων, οι ελλείψεις προσωπικού μόνο στον κλάδο του τουρισμού ενδέχεται να φθάνουν πανελλαδικά ακόμη και τις 100.000 το 2023, ειδικά σε βαριές ειδικότητες, χαμηλής εξειδίκευσης. Συγκεκριμένα, στις  ήδη υπολογισμένες 60.000 κενές θέσεις εργασίας για το 2023, αναμένεται να προστεθούν περίπου 15.000 από εποχικά εργαζόμενους  που υπέβαλαν μεν αιτήσεις επαναπρόσληψης (η προθεσμία έληξε στο τέλος Ιανουαρίου), όμως δεν αναμένεται να επιστρέψουν στο ξενοδοχείο που εργάζονταν πέρυσι, πιθανότατα γιατί θα έχουν βρει κάπου αλλού, διαφορετική εργασία. Επίσης, αλλοδαποί εργαζόμενοι  που τα προηγούμενα χρόνια δούλεψαν σε ξενοδοχειακές μονάδες στη χώρα μας, εκτιμάται ότι φέτος θα επιλέξουν μια χώρα με καλύτερες αμοιβές. 

Έτσι, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων και  το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΞΕ) με  επιστολή τους προς τα συναρμόδια υπουργεία είχαν εδώ και μήνες ζητήσει τη μετάκληση  εργαζομένων από τρίτες χώρες στον τομέα του τουρισμού, καθώς και αλλαγές στο σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Ζητούσαν, μεταξύ άλλων, την  τροποποίηση  του Ν.4251/2014, ώστε να επιτραπεί και για τον τομέα του τουρισμού η μετάκληση εποχικά εργαζομένων από τρίτες χώρες καθώς και την απλούστευση των διαδικασιών μετάκλησης,  κυρίως ως προς το σκέλος που σχετίζεται με τον έλεγχο του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων ανά Περιφέρεια, αλλά και την επίλυση των προβλημάτων που υπάρχουν σε σχέση με τις θεωρήσεις εισόδου Τύπου D στις χώρες όπου δεν διαθέτει η Ελλάδα προξενικές αρχές, με την ίδρυση ενδεχομένως Visa Center.

Οι εκπρόσωποι των ξενοδόχων σημείωναν πως ο κλάδος είναι ένας από τους ελάχιστους της ελληνικής οικονομίας του οποίου οι εργασιακές σχέσεις ρυθμίζονται από μια Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, η οποία μάλιστα προβλέπει συγκεκριμένες, πολύ υψηλότερες από τον κατώτατο νόμιμο μισθό, αμοιβές και θεσμικές διασφαλίσεις για τους εργαζόμενους σε αυτόν. 

Από την πλευρά τους βέβαια οι εργαζόμενοι στον κλάδο, μέσω της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζόμενων σε Επισιτισμό και Τουρισμό, επισημαίνουν την ανάγκη επέκτασης της Σύμβασης των ξενοδοχοϋπαλλήλων σε όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, αντιδρούν στην είσοδο 80.000 μετακλητών εργαζομένων από τρίτες χώρες και επισημαίνουν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν εισοδηματικές και εργασιακές ανισότητες, καθώς και πρακτικές δυσκολίες, καθώς δεν είναι ξεκάθαρο, μεταξύ άλλων, με ποιους όρους αμοιβής και εργασίας θα δουλεύουν στη χώρα μας οι μετακλητοί εργαζόμενοι, πώς θα διασφαλίζονται αυτοί οι όροι και πόση διάρκεια θα έχει η σύμβασή τους. Έγκριτοι νομικοί πάντως επισημαίνουν ότι ο κατώτατος μισθός αποτελεί την ελάχιστη σθεναρή προστασία κάθε εργαζόμενου στη χώρα μας, όμως, στον κλάδο του τουρισμού, όπου υπάρχει ενεργή κλαδική σύμβαση, δημιουργείται ο κίνδυνος μεγάλης εισοδηματικής ανισότητας μεταξύ Ελλήνων που θα αμείβονται με βάση την κλαδική και Ελλήνων ή μεταναστών που θα αμείβονται με τον κατώτατο.

Να σημειωθεί, τέλος, ότι αντίστοιχες ή και μεγαλύτερες ανάγκες για «εισαγόμενους» εργαζόμενους έχει και ο κλάδος των κατασκευών, κάτι που οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων έχουν γνωστοποιήσει στα συναρμόδια υπουργεία.