Eurogroup: Καμπανάκι από θεσμούς για μειώσεις φόρων και ρυθμίσεις

Βρυξέλλες, ανταπόκριση

Παράλληλα με το Eurogroup που σήμερα θα ανοίξει την αυλαία της συζήτησης για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), υπάρχει και μια παράλληλη συζήτηση μεταξύ θεσμών και Ελλάδας για τις δημόσιες δαπάνες.

Όσο και αν δεν το παραδέχεται η κυβέρνηση, οι Βρυξέλλες έχουν κρούσει επανειλημμένα τον κώδωνα του κινδύνου για τις παροχές και το καλάθι διευκολύνσεων που ανακοινώνεται συνεχώς και ενόψει εκλογών.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, εκτός από το όχι σε μόνιμες μειώσεις φόρων που είπε η Κομισιόν στη χώρα μας από τον Νοέμβριο, πριν από ένα μήνα σήκωσε κόκκινη κάρτα και στην προσπάθεια για νέες ρυθμίσεις χρεών στην εφορία και στα ασφαλιστικά Ταμεία.

Σε ένα άλλο μέτωπο, αυτό των κόκκινων δανείων, λίγο μετά την επίσκεψη του επικεφαλής του SSM Ενρια στην Ελλάδα, έγινε γνωστό ότι ο Αρειος Πάγος αποφάνθηκε υπέρ του δικαιώματος των funds να προχωρούν σε πλειστηριασμούς κατοικιών. Ο υπουργός Οικονομικών, σε συνέντευξη του στον ΑΝΤ1, έδωσε την κυβερνητική διάσταση στις εξελίξεις.

Πηγές επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση δείχνει να αγνοεί τις συστάσεις και φέρεται να έχει αποφασίσει το «all out strategy», αφήνοντας τον «λογαριασμό» για τους επόμενους, όποιοι και εάν είναι αυτοί. Η Κομισιόν όμως ήταν ξεκάθαρη προς τον υπουργό Οικονομικών: Οτιδήποτε δεν καλύπτεται θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με νέους φόρους, μέτρα και αντίμετρα. Και οποιεσδήποτε παροχές έχουν εξαγγελθεί (π.χ. στην ενέργεια) πρέπει να είναι προσωρινές (one off) και στοχευμένες για τους πολύ ευάλωτους, που είναι μια μικρή ομάδα πληθυσμού.

Παράγοντας των θεσμών που αξιολογεί τη χώρα μας εξέφρασε και τον προβληματισμό του για τη ρητορική της κυβέρνησης, που θυμίζει, όπως είπε, δηλώσεις «από τα παλιά». Σημείωσε δε το γεγονός ότι οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν το 2022 σε σχέση με το 2021 αντί να μειωθούν. Από 67,7 δισ. σε 71,2 δισ. ευρώ. Και αυτό παρότι το 2021 ήταν το μεγάλο έτος κρίσης και παροχών και το 2022 έτος καμπής προς την έξοδο από την κρίση.

Δεν περνάει επίσης απαρατήρητο ότι μπήκε «χέρι» και στο Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων (προσφιλής τακτική όλων των ελληνικών κυβερνήσεων), όπου δόθηκαν στηρίξεις σε κομμωτήρια, γυμναστήρια, καφέ κ.ά. που επλήγησαν από την κρίση. Με άλλα λόγια, τα λεφτά αυτά δεν πήγαν σε επενδύσεις. Αυτές είναι οι λεγόμενες «έξυπνες» λογιστικές που χρησιμοποιούνται εκάστοτε από τα υπουργεία Οικονομικών, όταν θέλουν να αποφύγουν αντίμετρα και να βρουν δημοσιονομικό χώρο. Η Ελλάδα όμως παραμένει χώρα με υψηλό χρέος.

Το μαξιλάρι «ρευστότητας»

«Ο τρόπος υπολογισμού του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου πρέπει να γίνει βάσει των στάνταρντ της Eurostat και να επικυρωθεί από την Κομισιόν», αναφέρει στο Euro2day.gr υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της Κομισιόν, κληθείς να σχολιάσει τις εξαγγελίες της κυβέρνησης.

«Η δημοσιονομική σύσφιξη αναμένεται να αρχίσει από φέτος και θα είναι πιο σκληρή στις χώρες με υψηλό χρέος» είπε, σχολιάζοντας τις ζυμώσεις που θα γίνουν για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας.

Ας ξεκαθαριστεί επίσης ότι το λεγόμενο «μαξιλάρι ρευστότητας», που αναφέρεται συχνά πλέον από το βήμα της Βουλής, δεν είναι δωρεάν χρήματα. Είναι δάνεια που έλαβε η Ελλάδα από τον ESM και τις αγορές.

Το δημόσιο χρέος αυξάνεται διαρκώς σε απόλυτα νούμερα, από 315 δισεκατομμύρια ευρώ το 2016 σε 359 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022, σύμφωνα με την Κομισιόν. Η χώρα πληρώνει τόκους για αυτό το «μαξιλάρι» ρευστότητας, οι οποίοι πρέπει να κυμαίνονται μεταξύ 500 και 800 εκατ. ευρώ ετησίως, ανάλογα τη χρονιά. Πάνω σε αυτά τα νούμερα θα γίνει η δημοσιονομική σύσφιξη, καθώς οι αριθμοί δεν λένε ψέματα.

H μάχη του Eurogroup

Η ανεπίσημη συζήτηση για τις αλλαγές του συμφώνου αναμένεται να πάρει «φωτιά» σήμερα πίσω από τις κλειστές πόρτες. Η Γερμανία και οι Βόρειοι αναμένουν να δουν εάν η Κομισιόν προχώρησε σε περαιτέρω αποσαφήνιση των προτάσεών της, καθώς την κατηγορούν για αδικαιολόγητη χαλαρότητα, που αφήνει πολλά παραθυράκια ανοικτά για διαπραγμάτευση.

Τυπικά οι νέοι κανόνες του ΣΣΑ αναμένεται να αποσαφηνιστούν στο Eurogroup του Μαρτίου, για να πάνε σε πολιτική διαπραγμάτευση στους ηγέτες στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής τον Μάρτιο και να επιστρέψουν για τελικό «οκ» μέχρι το Eurogroup του Μαΐου.

Όμως ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Κρ. Λίντνερ προειδοποίησε ότι όσο η πρόταση της Κομισιόν παραμένει «ανοικτή» τόσο θα καθυστερεί η διαπραγμάτευση καθώς, όπως είπε, μια γενική χαλαρότητα θα δώσει τη δυνατότητα σε υπερχρεωμένες χώρες να «ξεγλιστρήσουν» και να αποφεύγουν τη δημοσιονομική σύσφιξη, μετά και τις δαπάνες που έγιναν λόγω κρίσης.

Λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, μετά από δύο έτη «χτυπημένα» από την Covid, η κάθε χώρα-μέλος προχώρησε σε μεγάλες δαπάνες που θεωρούσε η ίδια ότι έπρεπε να κάνει για να στηρίξει την οικονομία της. Τώρα όμως και με βάση τη συζήτηση για το ΣΣΑ, άρχισε πάλι να διαφαίνεται ο διαχωρισμός Βορρά-Νότου.

Για την Κομισιόν, ο στόχος παραμένει να υπάρξει συμφωνία τον Μάρτιο. Οι υπουργοί καλούνται επίσης να λύσουν τον γόρδιο δεσμό των επιδοτήσεων στη λεγόμενη «πράσινη οικονομία», ώστε η ΕΕ να αντιμετωπίσει το πακέτο επιδοτήσεων των ΗΠΑ 369 δισεκατομμυρίων δολαρίων, βάσει του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού, καθώς και τον ανταγωνισμό από την Κίνα.

Η στάση της Ελλάδας

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, ο Χρήστος Σταϊκούρας προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με τις εξής επιθυμίες, όσον αφορά τις αλλαγές στο ΣΣΑ:

1. Την κατάργηση του κανόνα για βίαιη αποκλιμάκωση του χρέους, με την αιτιολογία ότι αυτό το μέτρο πλήττει την ανάκαμψη της οικονομίας.
2. Να δοθούν περαιτέρω εξηγήσεις για το τετραετές συμβόλαιο δημοσιονομικής προσαρμογής που πρέπει να υπογράψει η Ελλάδα με την Κομισιόν, βάσει της νέας πρότασης και ως υπερχρεωμένο κράτος.
3. Να χαμηλώσουν οι νέοι στόχοι για το ετήσιο πρωτογενές έλλειμμα.
4. Να ξεκαθαρίσει πώς θα προσμετρούνται οι αμυντικές δαπάνες, οι οποίες αυξήθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια. Η ελληνική κυβέρνηση εντάσσει την αύξηση στην ανάγκη θωράκισης των συνόρων της.
5. Να μην προσμετρούνται συγκεκριμένες δαπάνες και επενδύσεις που θα αφορούν στην ένταξη της χώρας στη λεγόμενη «πράσινη εποχή».